Zielone Kominy

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: T.E-11.14
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1628 m n.p.m.
Wystawa otworu: NE

Dane morfometryczne

Długość: 60.0 m
Deniwelacja: 32.0 m (+32.0 m )

Współrzędne geograficzne

WGS84: N49.240988, E19.900360
WGS84: N49d 14.4593m, E19d 54.0216m
WGS84: N49d 14m 27.6s, E19d 54m 01.3s
UTM: Easting 419959, Northing 5454828, Zone 34

Lokalizacja otworu

Dolina Miętusia, Wielka Świstówka, w połowie wysokości Twardych Spadów, na trzeciej (licząc od góry) dużej, trawiastej półce. Otwór jest doskonale widoczny z dna Wielkiej Świstówki i z przeciwległego stoku jako ukośna, ciemna i wysoka szczelina na prawym skraju półki.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Dnem Doliny Miętusiej, przez Wantule i Dziurawe, trawersem za Dziurawymi Turniczkami i pod głównym spiętrzeniem Twardej Ściany - jak do Kruchej Szczeliny E - 11.26. Następnie przez próg dzielący III i IV półkę Twardych Spadów. Od otworu Kruchej Szczeliny w niewielkiej zatoczce skalnej (przy lewym ograniczeniu Twardej Ściany), przez ograniczające zatoczkę z lewej niewybitne wybrzuszenie podchodzimy w górę na trawniczek w progu wielkiej depresji Twardych Spadów. Trawniczkiem lewo w górę dostajemy się w górną część progu dzielącego III od IV półki. Następnie wspinamy się po skałach kilkanaście metrów z odchyleniem w lewo (trudności II, ekspozycja, przy dobrych warunkach nie jest potrzebna asekuracja). Dostajemy się na szeroki, porośnięty roślinnością zachód (III półka). Podchodzimy pod ścianę ograniczającą go od góry i kierujemy się w jego prawy róg, gdzie znajduje się otwór jaskini. Dojście skomplikowane orientacyjnie, trudności II, przy dobrych warunkach asekuracja niepotrzebna (chociaż przy powrocie bardzo wskazana). Zwiedzanie trudne (w jaskini IV, A2), zwłaszcza, gdy ściany dolnego komina są mokre. Konieczny jest sprzęt wspinaczkowy. Do otworu można też dotrzeć zjazdami przez górne półki Twardych Spadów.

Opis jaskini

      Opis jaskini według Rutkowskiego (1972b): “Duży otwór (wysokość 8 m, szerokość 1,5 m), (...) położony jest nad prożkiem zbudowanym z zaklinowanych głazów (...) Wprowadza on na dno komina, rozszerzającego się ku górze. Dno komina pokryte jest glebą i grubym piargiem. Wspinamy się lewą ścianą komina, nachyloną pod kątem 85-90 stopni. Prawa ściana jest przewieszona i krucha. Ściana, po której się wspinamy pokryta jest śliskimi, zielonymi porostami. Trudności wspinaczkowe w skali taternickiej IV-A2, 2 nity. Jeśli ściana jest sucha nie jest konieczne korzystania z techniki sztucznych ułatwień.

      ”Po 15 m wspinaczki osiągamy dobre stanowisko asekuracyjne, w nyży, w lewej części ściany. Stąd trawersujemy (III) kilka metrów w prawo, po czym wspinamy się wprost w górę ok. 10 m, do wyższego z dwóch okien, widocznych z prawej strony. Z okna można wspiąć się jeszcze kilka metrów w górę do stropu z zaklinowanych głazów (IV) na wysokości 32 m od dna komina. Na półce za oknem znaleziono namulisko z licznymi kościami nietoperzy. Z okna można również zjechać ok. 10 m na dno stromego korytarza pokryte grubym piargiem. Korytarz ten wyprowadza przez okno o wymiarach 4x1,5 m z powrotem do komina. Zjazdem ok. 15-metrowym osiągamy jego dno”

      Kominy powstały na pęknięciu tektonicznym w wapieniach malmo-neokomu jednostki Ździarów (seria wierchowa, fałd Czerwonych Wierchów). Namulisko stanowi gruby gruz wapienny, w dnie pierwszego komina z glebą. Na półce za otworem do drugiego komina występują kości nietoperzy.

      Jaskinia wilgotna, woda kapie ze stropu. “Wyraźny przewiew wyczuwalny jest w całej jaskini, światło dzienne dociera do poziomu +10. Nieco niżej sięgają porosty i mchy. W jaskini obserwowano liczne nietoperze.”

Historia

Historia eksploracji

Jaskinia została odkryta i zwiedzona po raz pierwszy przez J. Chrobaka i M. Rutkowskiego (Speleoklub Warszawski) w sierpniu 1971 roku.

Historia dokumentacji

Plan i przekrój pionowy zestawiono na podstawie ich pomiarów, wykonanych metodą ciągu azymutalno-taśmowego, przy użyciu kompasu systemu Freiberg i taśmy parcianej 25-metrowej.” Dokumentację jaskini opublikował M. Rutkowski (1972b).
Położenie otworu określono pomiarem sytuacyjno-wysokościowym wykonanym przez zespół Koła Naukowego Geodetów AGH pod kierunkiem W. Borowca w dniu 14 sierpnia 1981 r. Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.).
Plan opracował M. Rutkowski.

Bibliografia

Rutkowski, M. 1971 (krótka relacja z eksploracji); Rutkowski, M. 1972b (opis inwentarzowy, plan, przekrój); Borowiec, W. i in. 1977, 1978 (dane morfometryczne); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja); Kardaś, R.M. 1985f (dane morfometryczne, historia eksploracji, lokalizacja); Kardaś, R.M. 1989 (lokalizacja, dane morfometryczne); Cywiński, W. 1996 (wzmiankuje); Jaskinie TPN 1996 (plan i przekrój, opis inwentarzowy).

Źródła

(brak informacji o źródłach)

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Rafał M. Kardaś