Zamczysko Wyżnie

   Za głównym, obszernym, mytym otworem znajduje się komórka o skalnym dnie, z której na lewo uchodzi w ścianie mały, II otwór. Z komórki wiedzie ku N wysoki korytarz, rozwinięty na pochyłej szczelinie. Jego dno wznosi się stromo. W odległości około 13 metrów od otworu dochodzimy nad 3-metrowy próg z zaklinowanych głazów, który sprowadza do wysokiej salki końcowej, będącej kontynuacją szczeliny, liczącej około 6 m długości i około 1 m szerokości. Pod progiem wstecz biegnie w zawalisku ciasny, krótki korytarzyk.

Wracamy nad próg i wspinamy się na zaklinowany pod sklepieniem ogromny blok skalny. Ponad nim, nad małym prożkiem (0,9 m), widać wylot bocznego wznoszącego się korytarza, który po kilku metrach zakręca na poprzecznej szczelinie na lewo i nad prożkiem (0,8 m) wiedzie niezwykle wąską szczeliną do ciasnego otworu III, uchodzącego wysoko w ścianie turni.

    Ściany są myte, widać na nich duże zagłębienia wirowe, szczególnie we wstępnej części. W głębi i górnej części groty ściany pokrywa mleko wapienne, dobrze rozwinięte nacieki grzybkowe, a także małe stalaktyty. Środkowa część ma częściowo charakter zawaliska rozwiniętego na szczelinie. Dno jest skaliste, miejscami pokrywa je namulisko gliniaste z rumoszem autochtonicznym. Allochtoniczne domieszki w osadach stanowią drobne frakcje o przewadze kwarcu (Wójcik 1960b). Grota rozwinęła się w obrębie wapieni (malmu – wg Wójcika, 1966a lub triasu środkowego – wg Bac i Grochockiej, 1965) jednostki Organów (seria wierchowa, płaszczowina Czerwonych Wierchów). Według Wójcika (1966a) grota powstała w pliocenie, jako podziemny przepływ Potoku Kościeliskiego (podobne poglądy na genezę groty można znaleźć w pracach Zwolińskiego 1961 i Rudnickiego 1967); zalicza ją do VIII piętra jaskiń tatrzańskich, wg własnego podziału piętrowego. Części groty przypisuje zawaliskowy charakter.

   Cała grota jest widna, woda kapie ze szczelin w stropie. Przewiew wyczuwa się we wszystkich korytarzach, jego kierunek zależy od warunków atmosferycznych panujących na powierzchni.

    Roślinnosć kwiatowa skąpa, reprezentowana jedynie w otworach. Za otworem II rośnie drzewo liściaste. Glony i porosty i mchy sięgają do kilkunastu metrów w głąb korytarza.

   W grocie obserwowano zespół owadów trogloksenicznych oraz nietoperze. Kowalski (1955a) wymienia: Vanessa io (L.) (błędna nazwa, winno być Inachis io- przyp.red), Vanessa urticae(L.), Scoliopteryx libatrix(L.), Triphosa dubitata(L.) oraz Helicigona (Chilostoma) cingulellaRossm. Znaleziono także Chondrina clienta (West) – gatunek, który przypadkowo dostał się do groty.