Numer inwentarzowy: T.E-08.58
Inne nazwy: Niżni Tunel
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1255 m n.p.m.
Wystawa otworu: N
Inne otwory: 2 - ku SW, 1255 m n.pm.
WGS84: N49.241953, E19.856254
WGS84: N49d 14.5172m, E19d 51.3752m
WGS84: N49d 14m 31.0s, E19d 51m 22.5s
UTM: Easting 416750, Northing 5454983, Zone 34
W prawym orograficznie zboczu Żlebu Żeleźniak wciętego w zachodnim stoku Doliny Kościeliskiej, pod południową ścianą Żlebu z Bramką.
Drogi dojścia
Z Doliny Kościeliskiej skręcamy za pierwszym mostkiem powyżej Polany Pisanej na prawo i trawersujemy zbocze niewyraźną percią do dna Żlebu Żeleźniak. Dalej idziemy w górę tego żlebu około 300 m, następnie skręcamy na lewo, pod skałki widoczne w zachodnim ograniczeniu żlebu zwanego Głębowcem (jest to drugi licząc od dołu żleb, przy czym pierwszy jest mniej wyraźny, bez muru skalnego na dole). Głębowcem podchodzimy w pobliże bramy skalnej (Żeleźniakowej Bramy). Nie dochodząc do niej skręcamy na prawo (ku NW) i trawersujemy u podnóża skał do Żlebu z Bramką i dalej, na grzędę ograniczającą jego lewy orograficznie stok. Grzędą wznosimy się stromo za pierwsze zwężenie żlebu, gdzie widać wysoki, przewieszony próg skalny. Schodzimy na dno Żlebu z Bramką tuż powyżej progu i u podnóża prawej orograficznie ściany żlebu spostrzegamy poszukiwany otwór. Dojście w górnej części nieco eksponowane, zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini
Długi na ponad 8 m okap wydziela w wymytej ścianie żlebu płytką niszę wstępną. Z niszy ku SW prowadzi poziomo obszerny korytarz o półkolistym przekroju, szeroki na 2,5 m. Po około 3 m rozdziela się on na trzy węższe odnogi: wzdłuż jego prawej ściany odchodzą stromo do góry dwa przebiegające prawie równolegle, ciasne kominki, które uchodzą na powierzchnię terenu małymi otworami (otwór kominka północnego ma wymiary 0,6x0,4 m); przy lewej ścianie biegnie poziomo krótki, ciasny korytarzyk, zakończony zawaliskiem.
Jaskinia rozwinęła się na szczelinie w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Jej ściany są gładkie, myte. Namulisko buduje głównie żółta glina jaskiniowa, z domieszką gruzu wapiennego, w północnym kominku dno jest skalne, bez osadów, a w niszy wstępnej występuje gleba.
Jaskinia jest sucha. Przewiew miedzy otworami jest zależny od warunków atmosferycznych panujących na powierzchni terenu. Światło sięga prawie do końca, SW korytarzyk jest w głębi ciemny.
W niszy wstępnej rozwijają się rośliny kwiatowe, paprocie oraz mchy i porosty. Faunę reprezentują nieliczne owady i ślimaki.
Historia
Historia eksploracji
Jaskinia znana była wcześniej W.W. Wiśniewskiemu, który w latach 1975-76 poszukiwał grot w rejonie Żeleźniaka. Wymienia ją w wykazie jaskiń masywu Kominiarskiego Wierchu używając nazwy „Niżni Tunel” i podaje orientacyjną długość około 5 m (Wiśniewski, 1988). Wymieniając obok nazwę „Wyżni Tunel” autor ten myślał zapewne o wąskim (około 1 m) łuku skalnym (bramce w żlebie).
Historia dokumentacji
Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację schroniska sporządziła w dniu 14 września 2003 r. I. Luty przy współpracy W. Sygowskiej. Pomiary wykonano przy użyciu busoli i klizymetru Silva oraz taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
Wiśniewski, W.W. 1988 (wymienia w wykazie jaskiń Kominiarskiego Wierchu używając nazwy „Niżni Tunel”, podaje niektóre orientacyjne dane morfometryczne); Jaskinie TPN 2004 (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty
