Szpara pod Rysami

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: T.M-24.01
Gmina: Bukowina Tatrzańska (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 2047 m n.p.m.
Wystawa otworu: ku górze

Dane morfometryczne

Długość: 16.5 m
Deniwelacja: 7.0 m (-7.0m)

Współrzędne geograficzne

WGS84: N49.181602, E20.080953
WGS84: N49d 10.8961m, E20d 04.8572m
WGS84: N49d 10m 53.8s, E20d 04m 51.4s
UTM: Easting 433024, Northing 5448050, Zone 34

Lokalizacja otworu

Tatry Wysokie, Dolina Rybiego Potoku, w płaskiej powierzchni szczytowej Buli pod Rysami.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Ze schroniska nad Morskim Okiem idziemy czerwonym szlakiem na Rysy. Dochodzimy do płaskiej powierzchni szczytowej Buli pod Rysami, gdzie opuszczamy szlak i kierujemy się w stronę krawędzi Buli urywającej się w kierunku Czarnego Stawu pod Rysami. Otwór szczeliny znajduje się około 10 m od krawędzi. Dojście bez trudności, w zwiedzaniu może być przydatna lina.

Opis jaskini

    Obiekt jest szczeliną otwartą ku górze, o zmiennym rozwarciu i zmiennej głębokości, rozwiniętą na kierunku E-W. Wschodnia część, szeroka na 0,8 m, osiąga głębokość 3,4 m. Ku zachodowi szczelina zwęża się do 0,3 m i osiąga maksymalną głębokość 7 m. W szczelinie na różnej wysokości zaklinowane są kamienie, które w jej zachodniej części tworzą fragmentaryczny strop.

    Szczelina powstała w granitoidach krystaliniku Tatr Wysokich wskutek grawitacyjnego rozsunięcia płaszczyzny uskokowej - na jej ścianach widoczne jest lustro tektoniczne wraz z rysami ślizgowymi. Ściany są lite, spąg tworzą ostrokrawędziste kamienie i bloki skalne, a w części zachodniej pomiędzy kamieniami występuje humus.

     Jest sucha, po opadach wilgotna. Światło dzienne występuje w całej szczelinie, tylko w jej zachodnim końcu jest rozproszone. W całym obiekcie występują porosty, mchy i glony. Obserwacji fauny nie prowadzono.

Historia

Historia eksploracji

Szczelina mogła być znana od dawna z racji bliskiego położenia przy szlaku na Rysy. Nie znaleziono jednak śladów świadczących o jej zwiedzaniu. Została odszukana na podstawie informacji ustnej W. Cywińskiego.

Historia dokumentacji

Dokumentacje jaskini sporządzili w dniu 28 września 2000 r. A. Gajewska i K. Recielski. Pomiary wykonano przy użyciu busoli Sisteco i taśmy parcianej. Zaktualizował K. Recielski (2009 r.).
Plan opracował K. Recielski.

Bibliografia

Jaskinie TPN 2002 (plan i przekrój, opis inwentarzowy).

Źródła

(brak informacji o źródłach)

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Krzysztof Recielski