Szczelina przy Arkadzie

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: T.E-09.06
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1201 m n.p.m.
Wystawa otworu: SSW

Dane morfometryczne

Długość: 4.0 m
Deniwelacja: 1.2 m (-1.2m)

Współrzędne geograficzne

WGS84: N49.236718, E19.873444
WGS84: N49d 14.2031m, E19d 52.4066m
WGS84: N49d 14m 12.2s, E19d 52m 24.4s
UTM: Easting 417993, Northing 5454382, Zone 34

Lokalizacja otworu

Dolina Kościeliska, w prawym orograficznie zboczu Wąwozu Kraków, w stoku opadającym spod Upłazkowej Turni.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Podchodzimy dnem wąwozu, omijając żleb, którym prowadzi droga do Żółtej Dziury T.E-09.16 (pierwszy żleb po prawej orograficznie stronie wąwozu, odchodzący nad pierwszym małym progiem, licząc od bariery zamykającej szlak turystyczny). Wąwóz zakręca tu pod kątem prostym na prawo. Za zakrętem spostrzegamy po prawej stronie, w ograniczeniu bardzo stromego, wąskiego żlebu, otwór Jaskini pod Oknem T.E-09.10. Idziemy dalej dnem wąwozu, który skręca na prawo (zwężenie między wysokimi skałami), a następnie ostrym łukiem w lewo. Za kolejnym zakrętem w prawo wychodzimy na rozszerzenie wąwozu o dnie częściowo porośniętym smrekami. Z tego rozszerzenia prowadzi w górę kilka żlebów, a trzeci licząc od ostatniego zakrętu, położony w prawym orograficznie zboczu wąwozu, wiedzie do Arkady T.E-09.07. Jest on stromy, porośnięty aktualnie lasem. Podchodzimy kilkadziesiąt metrów tym żlebem do maleńkiej skałki (wysokiej na 2 m) i dalej około 10 m w górę do dolnego otworu Arkady. Od jej górnego otworu, kilka metrów na prawo (ku NE) widać otwór Szczeliny przy Arkadzie. Dojście i zwiedzanie bez trudności.

Opis jaskini

    Otwór ma około 0,6 m szerokości i 1,7 m wysokości. Za nim ciągnie się krótki, szczelinowy, nieco rozmyty korytarz, wysoki od 1,6 do 2,3 m. Opada on przy końcu 1,2-metrowym, pochyłym, skalnym prożkiem do małej, okrągłej komórki.

Korytarz rozwinięty jest na szczelinie w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii autochtonicznej. Namulisko tworzy rumosz wapienny, w komórce z domieszką gliny. W końcowej części groty występują drobne (0,5 cm) nacieki grzybkowe.

    Wilgotność szczeliny zależy od warunków zewnętrznych. Przewiewu brak. Światło sięga do końca.

W otworze występują rośliny kwiatowe, do 1,7 m sięgają mchy, a do końca – glony. Zauważono występowanie owadów (muchy, komary).

Historia

Historia eksploracji

Szczelina była znana już dawniej. Poznana została zapewne w latach pięćdziesiątych, jednocześnie z Jaskinią nad Arkadą (patrz opis Jaskini nad Arkadą, Dziury pod Arkadą, Arkady), chociaż brak na ten temat wyraźnych wzmianek. W materiałach archiwalnych S. Wójcika z 1959 r. nie jest wzmiankowana, co jednak może być spowodowane jej niewielkimi rozmiarami. Pierwszą publikowaną informację zawiera praca Z. Wójcika (1966a). Kolejna publikacja z danymi o jaskiniach Wąwozu Kraków (Wójcik 1969a) podaje jednak długość 8 m, nie można więc wykluczyć, że informacja dotyczy nieco dłuższego Schronu przy Arkadzie T.E-09.25 (6 m), położonego nieopodal i na podobnej wysokości.

Historia dokumentacji

W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ dane do dokumentacji groty zebrała w dniu 9 lipca 1977 r. E. Kuźniak przy współpracy M. Kardasia i R. Kardaś oraz w dniu 31 lipca 1994 r. I. Luty przy współpracy J. Pośpiech. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowany przez E. Kuźniak uzupełniła I. Luty.

Bibliografia

Wójcik, Z. 1966a (wysokość otworu, dane geologiczne); Wójcik, Z. 1968 (wzmiankuje); Wójcik, Z. 1969 (dane geologiczne i morfometryczne); Gradziński, R. i in. 1985a (lokalizacja na mapie, dane morfometryczne); Jaskinie TPN 1994 (plan i opis inwentarzowy).

Źródła

(brak informacji o źródłach)

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Eugenia Kuźniak | Izabella Luty