Numer inwentarzowy: T.E-08.54
Inne nazwy: Szczelina na Grzędzie Niżnia ?)
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1220 m n.p.m.
Wystawa otworu: NE
WGS84: N49.241961, E19.857009
WGS84: N49d 14.5177m, E19d 51.4205m
WGS84: N49d 14m 31.1s, E19d 51m 25.2s
UTM: Easting 416805, Northing 5454983, Zone 34
W lewym orograficznie stoku Doliny Kościeliskiej, w grzędzie ograniczającej od NW Głębowiec (żleb wcięty w prawym orograficznie zboczu Żlebu Żeleźniak).
Drogi dojścia
Z Doliny Kościeliskiej skręcamy za pierwszym mostkiem powyżej Polany Pisanej na prawo i trawersujemy zbocze niewyraźną percią do dna Żlebu Żeleźniak. Dalej idziemy w górę tego żlebu około 300 m, następnie skręcamy na lewo, pod skałki widoczne w zachodnim ograniczeniu bocznego żlebu zwanego Głębowcem (jest to drugi licząc od dołu żleb, przy czym pierwszy jest mniej wyraźny, bez muru skalnego na dole). Głębowcem podchodzimy stromo ponad 150 m do malowniczej Żeleźniakowej Bramy. Powyżej bramy skręcamy na prawo do góry i pokonujemy strome, lesiste zbocze grzędy. Nie dochodząc do jej kulminacji wznosimy się wzdłuż niewielkich skałek rwącej się grańki (nieco poniżej), po wschodniej stronie grzędy, aż po kilkudziesięciu metrach dostrzeżemy u podnóża małej skałki otwór poszukiwanej szczeliny. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini
Otwór ma kształt trójkątny (1,1 m szerokości i 0,9 m wysokości). Wiedzie do szczelinowego korytarzyka, który na początku opada stromo do zacisku (0,2 m), następnie biegnie poziomo (na tym odcinku ma przekrój soczewki o szerokości 0,4 m i wysokości 1,1 m), dalej wznosi się znów pochyłym prożkiem, zwęża i kończy ślepo.
Szczelina rozwinęła się w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Jej ściany są gładkie, częściowo myte, nieco zwietrzałe. Dno buduje do zacisku gleba z rumoszem, w obniżeniu widać nagromadzenie gruzu wapiennego, dalej - osad gliniasty.
Szczelina jest wilgotna, bez przewiewu. Światło sięga do około 3 m (nieco za zacisk). W otworze szczeliny występują głównie mchy i nieco roślin kwiatowych, a na ścianach widać porosty. Faunę reprezentują owady i ślimaki.
Historia
Historia eksploracji
Opisywany obiekt prawdopodobnie znany był wcześniej W.W. Wiśniewskiemu, który w latach 1975-76 poszukiwał jaskiń w rejonie Żeleźniaka. W wykazie jaskiń masywu Kominiarskiego Wierchu wymienia on Szczelinę na Grzędzie Niżnią (Wiśniewski, 1988). Identyfikacja z opisywaną tu jaskinią nie jest jednak pewna.
Historia dokumentacji
Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację szczeliny sporządziła I. Luty przy współpracy J. Łabęckiej w dniu 9 września 2003 r. Pomiary wykonano przy użyciu busoli i klizymetru Silva oraz taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
Wiśniewski, W.W. 1988 (wymienia w wykazie jaskiń Kominiarskiego Wierchu, podaje niektóre dane morfometryczne pod nazwą Szczelina na Grzędzie Niżnia; może dotyczyć opisywanego obiektu); Jaskinie TPN 2004 (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty
