Studnia przy Przechodzie

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: T.E-12.39
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1610 m n.p.m.
Wystawa otworu: N

Dane morfometryczne

Długość: 45.0 m
Deniwelacja: 15.0 m (-15.0m)

Współrzędne geograficzne

WGS84: N49.241478, E19.923764
WGS84: N49d 14.4887m, E19d 55.4258m
WGS84: N49d 14m 29.3s, E19d 55m 25.6s
UTM: Easting 421663, Northing 5454858, Zone 34

Lokalizacja otworu

W lewym (or.) zboczu Doliny Małej Łąki, w Niżniej Świstówce, pod ścianami opadającymi z Kotlin ku północy.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Żółto znakowanym szlakiem podchodzimy Doliną Małej Łąki, następnie skręcamy na prawo, do Niżniej Świstówki i wyraźną, nieznakowaną ścieżką docieramy nad bulę, w pobliże progu, którym prowadzi ukośną płytą Przechód do Wyżniej Świstówki. Stąd kierujemy się na prawo (ku W) bez ścieżki, do widocznego z daleka, położonego nad piargami, dolnego (1) otworu Jaskini przy Przechodzie T.E-12.38. Następnie przechodzimy przez tą jaskinię do jej górnego (3) otworu. Otwór Studni przy Przechodzie znajduje się w niewielkim, trawiastym upłazie, 20 m na zachód od górnego otworu Jaskini przy Przechodzie. Ukryty jest w trawie, pod ścianą. Dojście trudne, w końcowej części eksponowane, zwiedzanie łatwe (konieczne 11 m liny do zjazdu).

Opis jaskini

    Otwór jest szczelinowy, ma około 2,5 m długości i 0,4 m szerokości. Z jego krawędzi zjeżdżamy (10 m) na dno obszernej (około 10x3,5 m), wysokiej sali z dużymi wantami tworzącymi niskie prożki (0,4-1 m). Ku W sala zwęża się i przechodzi w szczelinowy korytarzyk, który po 5 m doprowadza do niewielkiej komory z 8-metrowym kominem w stropie. Dalej, przez mały prożek (1,1 m) schodzimy do prostego, szczelinowego korytarza. Po kilku metrach, za zaciskiem docieramy w strefę zawaliska, które wkrótce zamyka dalszą drogę.

    Jaskinia rozwinęła się na szczelinie o kierunku W-E, w wapieniach triasu środkowego wierchowej jednostki Organów (fałd Czerwonych Wierchów), na kontakcie wapieni robaczkowych i żółto wietrzejących wapieni dolomitycznych. Od sąsiedniej Jaskini przy Przechodzie T.E-12.38 oddziela ją jedynie wąska strefa zawaliska. Namulisko stanowi głównie autochtoniczny gruz wapienny oraz wielkie wanty. Na dnie, pod otworem znaleziono kości świstaka wraz z kompletną czaszką.

    Jaskinia jest wilgotna, woda kapie ze stropu. Podczas zwiedzania w lipcu 1978 r. w sali znajdował się gruby płat zlodowaciałego śniegu; w następnych latach śniegu nie było lub płat śnieżny miał znacznie mniejsze rozmiary. Wyczuwa się przewiew. Światło sięga do zwężenia na końcu sali (kilkanaście metrów od otworu).

    Roślinność kwiatowa rozwija się w otworze. Wschodnią ścianę sali miejscami pokrywają mchy i porosty. Faunę reprezentują nietoperze i owady troglokseniczne (min. komary, muchówki i chruściki), a przy otworze - ślimaki.

Historia

Historia eksploracji

Otwór studni odkryto latem 1975 r., podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ. Nie zwiedzano wówczas wnętrza groty. Jaskinia została umieszczona w spisie inwentaryzacyjnym pod nazwą Studnia przy Przechodzie, a następnie w spisach opublikowanych przez Borowca i in. (1977,1978).

Historia dokumentacji

 Eksplorację i dokumentację jaskini przeprowadził w dniu 21 lipca 1979 r. M. Kardaś przy współpracy I. Luty oraz J. Mędzy i K. Pohoskiego. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu podano na podstawie ciągu busolowo-taśmowego wykonanego latem 1980 r. przez I. Luty z zespołem. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracował M. Kardaś.

Bibliografia

Borowiec, W. i in. 1977,1878 (niektóre dane morfometryczne); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10000, bez nazwy); Gradziński, R. i in. 1985a (niektóre dane morfometryczne, orientacyjna lokalizacja na mapie); Luty, I. 1989a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie i szkicu ściany, dane historyczne); Jaskinie TPN 2000 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).

Źródła

(brak informacji o źródłach)

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Izabella Luty