Numer inwentarzowy: T.D-08.42
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1050 m n.p.m.
Wystawa otworu: N
Inne otwory: 2 - ku S, 1049 m n.p..m.
WGS84: N49.247445, E19.864231
WGS84: N49d 14.8467m, E19d 51.8539m
WGS84: N49d 14m 50.8s, E19d 51m 51.2s
UTM: Easting 417340, Northing 5455584, Zone 34
Na lewym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, tuż pod szczytem Sowy.
Drogi dojścia
Od pierwszego mostku za Bramą Kraszewskiego idziemy po zachodniej stronie doliny niewyraźną percią początkowo nad potokiem, dalej trawersując nieco w górę, aż do podnóża skał. Stąd percią do miejsca, gdzie odchodzą one w górę, a następnie stromym żlebkiem na Przełączkę pod Sową. Otwory jaskini znajdują się tuż pod przełączką, główny - po jej północnej stronie. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini
Otwór północny, o wymiarach ok. 0,6 m szerokości i 1,5 m wysokości, ukryty jest w niewielkim leju krasowym, za dużymi głazami. Wiedzie w dół do korytarzyka przeciętego poprzecznymi szczelinami, od którego po kilku metrach, przy dużej wancie odchodzi na prawo odnoga prowadząca do ciasnego (0,3x0,3 m) otworu południowego. W przeciwną stronę odgałęziają się dwie szczeliny połączone znów w jedną, bardzo wąską.
Od skrzyżowania idziemy w dół przez dwa prożki (0,8 m i 2,4 m) aż do pochyłej studzienki, o głębokości 4,5 m, utworzonej na poprzecznej szczelinie. Z jej dolnej części odchodzą dwie szczeliny zbyt ciasne do przebycia. Za wylotem studzienki, na wprost, korytarz kontynuuje się jeszcze kilka metrów.
Jaskinia rozwinęła się w strefie spękań na prostopadłych do siebie szczelinach utworzonych w wapieniach dolomitycznych triasu środkowego jednostki Organów (seria wierchowa, płaszczowina Czerwonych Wierchów). Nacieki nie występują. Namulisko tworzy głównie rumosz autochtoniczny z domieszką iłu rezydualnego oraz gleby.
Jaskinia jest sucha. Światło sięga do ok. 7 m w głąb. Wyczuwa się przewiew między otworami.
Przy otworach występują rośliny kwiatowe, paprocie, mchy, wątrobowce oraz porosty.
Faunę reprezentują przy otworach ślimaki, a głębiej ćmy, motyle i komary. Na dnie widać kości nietoperzy. Kowalski (1955a) dla Sowich Jam wymienia następujące troglokseny: Vanessa io (L.) (błędna nazwa, winno być Inachis io- przyp.red), Vanessa urticae (L.), Scoliopteryx libatrix (L.), Triphosa dubitata (L.).
Historia
Historia badań
Kowalski (1955a) podał wyniki badań fauny występującej w Sowich Jamach.
Historia eksploracji
Latem 1935 r. S. Zwoliński zauważył dwa otwory, obserwując okolice Sowy z przeciwległego stoku. W późniejszych latach sporządził plany czterech jaskiń w tej okolicy pod nazwą Dziury nad Sową (wśród nich znajduje się opisywany obiekt). Planów tych jednak nie opublikował; w wersji brudnopisów wykonanych w ołówku przechowywane są one w domowym archiwum Zwolińskich (aktualnie zbiory te znajdują się w Muzeum Tatrzańskim).
Historia dokumentacji
Kowalski (1953a) zamieścił plan i opis groty wraz z dwoma innymi, pod wspólną nazwą Sowie Jamy (datowane na 31.10.1951 r.). W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ, dokumentację jaskini wykonała I. Luty przy współpracy S. Juziuka i H. Hercman w dniu 6.09.1979 r. Pomiary przeprowadzono taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
Kowalski, K. 1953a (plan i opis); Kowalski, K. 1955a (fauna); Bac, M, 1963 (ogólna lokalizacja na mapie); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); Zwoliński, S. 1993 (wzmianka o zauważeniu otworów nad Sową, może dotyczyć tej jaskini); Jaskinie TPN 1993a (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
[Siarzewski, W., Zwolińska, Z.] 1986 (brudnopis planu S. Zwolińskiego).
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty
