Numer inwentarzowy: T.E-07.49
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1310 m n.p.m.
Wystawa otworu: N
WGS84: N49.241768, E19.855640
WGS84: N49d 14.5061m, E19d 51.3384m
WGS84: N49d 14m 30.4s, E19d 51m 20.3s
UTM: Easting 416705, Northing 5454963, Zone 34
Dolina Kościeliska, w górnej części Żlebu Głębowiec wciętego w prawym orograficznie zboczu Żlebu Żeleźniak.
Drogi dojścia
Z Doliny Kościeliskiej skręcamy za pierwszym mostkiem powyżej Polany Pisanej na prawo i trawersujemy zbocze niewyraźną percią do dna Żlebu Żeleźniak. Dalej idziemy w górę tego żlebu około 300 m, następnie skręcamy na lewo, pod skałki widoczne w zachodnim ograniczeniu bocznego żlebu zwanego Głębowcem (jest to drugi licząc od dołu żleb, przy czym pierwszy jest mniej wyraźny, bez muru skalnego na dole). Głębowcem podchodzimy stromo ponad 150 m, do malowniczej Żeleźniakowej Bramy i dalej kilkaset metrów, aż do progu pozornie zamykającego ten żleb. Małe, śliskie prożki ponad bramą omijamy po lewej (or.) stronie, i przechodzimy na drugą stronę żlebu, gdzie w ww. progu widać duży otwór schroniska, nieco zasłonięty gałęziami drzew. Dojście i zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini
Otwór rozwinięty na ukośnej szczelinie ma 5,5 m wysokości i 2,5 m szerokości. Prowadzi do nyży o mytej wschodniej ścianie i płytowej, pochyłej - zachodniej. Po 3,5 m nyża przechodzi w zwężającą się szczelinę, która po dalszych 2,5 m jest prawie całkowicie zamulona.
Schronisko rozwinęło się na szczelinie tektonicznej o kierunku N-S, w obrębie wapieni malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Ściany i strop są zwietrzałe, pozbawione nacieków. Namulisko stanowi gleba i gruz wapienny oraz - w dalszej części korytarza - jasnożółta glina.
Schronisko jest widne, wilgotność zależy od warunków atmosferycznych, w szczelinie końcowej wyczuwa się niekiedy przewiew. Rośliny zielone rozwijają się w obrębie całego wnętrza, na zachodniej, często wilgotnej ścianie występują liczne mchy, glony i porosty. Fauny nie zaobserwowano.
Historia
Historia eksploracji
Schronisko było znane od dawna, o czym świadczą liczne petroglify na jego zachodniej ścianie w pobliżu otworu - znaki poszukiwaczy skarbów. Mają one od kilku do 30 cm wielkości, nie wszystkie są czytelne. Ich rysunki zamieszczono wraz z dokumentacją (Jaskinie TPN, t2, 1993). W 2008 r. znaki były prawie zupełnie nieczytelne, zarośnięte bujnie rozwijającymi się porostami niszczącymi skałę. Schronisko nie było dotąd wzmiankowane w literaturze.
Historia dokumentacji
W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ, jego niekompletną dokumentację sporządziła 28. 07. 1981 r. I. Luty przy współpracy A. Ciach i M. Kapełusia. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Jesienią 2004 r. i 2008 r. I. Luty uzupełniła obserwacje i pomiary. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
Wiśniewski, W.W. 1988 (dane morfometryczne); Jaskinie TPN 1993a (szkic planu, rysunki znaków naskalnych i opis inwentarzowy pod nr E-8.38).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty
