Numer inwentarzowy: T.D-06.04
Inne nazwy: Dudowa Górna, Schronisko V
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1479 m n.p.m.
Wystawa otworu: N
WGS84: N49.245093, E19.833053
WGS84: N49d 14.7056m, E19d 49.9832m
WGS84: N49d 14m 42.3s, E19d 49m 59.0s
UTM: Easting 415067, Northing 5455357, Zone 34
Dolina Chochołowska, Dolina Dudowa, w masywie Kominiarskiego Wierchu, w zboczach Dudowych Spadów
Drogi dojścia
Od czarnego szlaku wiodącego z Doliny Chochołowskiej w kierunku Polany Jamy skręcamy w pierwszą nieznakowaną ścieżkę, odgałęziającą się na prawo, do Wąwozu Między Ściany. Podchodzimy nim, a następnie doliną Dudową, aż za Kościół – wybitną turnię widoczną po lewej or. stronie doliny. Skręcamy na prawo, do żlebu Ulica i klucząc niewyraźną percią wśród wiatrołomów, podchodzimy nim do ostrogi skalno-trawiastej, która rozdziela Ulicę na dwie części. Dalej kilkadziesiąt metrów jej prawym orograficznie odgałęzieniem, wzdłuż pasa niskich, uławiconych skałek prawego or. zbocza, docieramy aż do miejsca, gdzie ławice skałek na niewielkim odcinku przechodzą w teren trawiasto-skalisty. Stąd wchodzimy na zbocze, trawersując jednocześnie w lewo (na NE), lub wspinamy się na nie nieco wcześniej po ławicach wapienia i zwieszonych gałęziach jarzębiny. Zbocze jest strome, zalesione, z licznymi wykrotami. Dochodzimy do miejsca osunięcia się lasu (odkryta powierzchnia wapienia) i omijamy je po lewej stronie (dołem). Dalej w lewo do góry, w pobliżu granicy lasu, pod ścianą skałki. Tam odnajdujemy dolny otwór Dudowej Studni (od wejścia na zbocze żlebu około 100 m). Tuż przed otworem, pod ścianą jest trawiasta półka, za nim – rozłożysty smrek. Stąd wprost do góry (około 15 m, łatwo) wspinamy się do otworu Dudowego Schronu T.D-06.06. Kilka metrów wyżej (II), na wąskiej półce skalnej, znajduje się środkowy otwór Dudowej Studni. Krótkim trawersem nad studnią (III) można przejść do okna w ścianie – najwyższego jej otworu. Dojście do Schroniska Dudowego Górnego wiedzie od górnych otworów Dudowej Studni (T.D-06.02) eksponowanym trawersem (II) w lewo kilka metrów do krawędzi skałki, za krawędzią trawersujemy około 15 m do wyraźnej grzędy. Grzędą w dół około 15 m, następnie w lewo około 5 m, do poszukiwanego otworu. Położony jest on w małej, niewidocznej z daleka skałce, pod krzakiem kosówki. Dojście miejscami eksponowane (trudności II). Schronisko ciasne, z zaciskami.
Opis jaskini
Otwór schroniska ma około 1 m wysokości i 1,5 m szerokości. Prowadzi do małej nyży, z której dalej biegnie szczelinowy, bardzo wąski (23-27 cm szerokości) korytarz. Jego dno na początku nieco opada, dalej wznosi się. W odległości 6 m od otworu przegradzają go kamienie, uniemożliwiające dalsze przejście. Widać, że korytarz ciągnie się dalej.
Schronisko rozwinęło się na szczelinie tektonicznej o kierunku l7°/76°S w wapieniach malmo-neokomu serii wierchowej. Namulisko we wstępnej nyży tworzy gleba, a w głębi glina z okruchami wapieni. Nacieki nie występują.
Schronisko jest wilgotne, światło rozproszone sięga do końca. Odczuwa się bardzo silny przewiew.
Przy otworze rozwijają się rośliny kwiatowe, w głębi mchy i porosty. Faunę reprezentują ślimaki i komary (we wstępnej nyży).
Historia
Historia eksploracji
Schronisko zostało odkryte latem 1966 r. przez Z. Biernackiego, A. Wosińskiego i M. Żelechowskiego (Speleoklub Częstochowa). Biernacki (1967) opublikował opis i plan jaskini (pod nazwą Schronisko V). Podana przez niego długość wynosi 14 m, a z jego planu wynika, że w końcowej części jest znaczne rozszerzenie. Pomiary grupy inwentaryzacyjnej OW PTPNoZ dały inne wyniki, co może sugerować, że dotyczą innego obiektu. Natomiast ogólny wygląd, opis dojścia i brak w okolicy innego schroniska, pozwalają sądzić, że jest to schronisko opisywane przez Biernackiego. Być może kamienie zgromadzone na dnie i uniemożliwiające dalsze przejście, oberwały się ze stropu po zwiedzeniu korytarza przez Biernackiego i towarzyszy. W spisie jaskiń Borowca i in. (1977) użyta jest nazwa „Dudowa Górna”.
Historia dokumentacji
W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ dokumentację sporządziła w dniu 12.07.1979 r. I. Luty przy współpracy T. Ostrowskiego. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
Biernacki, Z. 1967 (plan i opis – pod nazwą „Schronisko V”); Borowiec, W. i in. 1977 (podaje dane morfometryczne pod nazwą „Dudowa Górna”); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne pod nazwą „Dudowa Górna”); Jaskinie TPN 1991 (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty