Schron w Upłazkowej Turni

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: T.E-09.36
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1600 m n.p.m.
Wystawa otworu: SW

Dane morfometryczne

Długość: 9.0 m
Deniwelacja: 0.0 m

Współrzędne geograficzne

WGS84: N49.237414, E19.879360
WGS84: N49d 14.2448m, E19d 52.7616m
WGS84: N49d 14m 14.7s, E19d 52m 45.7s
UTM: Easting 418425, Northing 5454453, Zone 34

Lokalizacja otworu

Dolina Kościeliska, w prawym orograficznie zboczu Wąwozu Kraków, w dolnej części podszczytowego pasa skał Upłazkowej Turni, od strony żlebu wychodzącego z kotła Kamienne Przednie.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Z Polany Pisanej podchodzimy stromo Pisańskim Żlebem aż do kotła Kamiennego Przedniego. Stąd schodzimy ku SW kamienisto-trawiastym żlebem sto kilkadziesiąt metrów, następnie trawersujemy dwa żeberka skalno-piarżyste i docieramy w pobliże przełączki z małą skalną igliczką. Dalej idziemy na prawo, wprost do góry, stromym żlebkiem pod ścianami. Otwór znajduje się w zakończeniu tego żlebku, pod skałką. Nie jest on widoczny z daleka. Dojście łatwe lecz strome, miejscami nieco eksponowane, zwiedzanie bez trudności.

Opis jaskini

    Otwór o nieregularnym kształcie ma 1,7 m szerokości i 1,2 m wysokości. Prowadzi do korytarza przechodzącego zaraz w obszerną komórkę, szeroką na prawie 4 m. Strop w komórce podwyższa się gwałtownie do 2,6 m. Z jej SE krańca odchodzi wstecz wąski (0,5 m), szczelinowy korytarzyk, równoległy do wstępnego korytarza. Biegnie on w kierunku powierzchni terenu, zwężając się (widać wąski prześwit niemożliwy do przejścia). Dno schroniska jest poziome.

    Schronisko rozwinęło się na szczelinach w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Ściany są nieco zwietrzałe, miejscami pokryte naciekami grzybkowymi. Namulisko tworzy glina jaskiniowa i gruz wapienny oraz większe wanty, przy otworze - gleba. Na osadach widać warstwę odchodów kozic, a w szczelinowym korytarzyku znaleziono kości i ząb trzonowy kozicy.

    Schronisko jest suche. Możliwy jest niewielki przewiew między otworem i wąską szczeliną, zależny od warunków atmosferycznych panujących na powierzchni terenu. Światło rozproszone sięga do końca.

    Przy otworze rozwijają się roślinny kwiatowe, paprocie, mchy i porosty. Mchy i porosty sięgają do komory. Faunę reprezentują owady, a przy otworze - ślimaki. Schronisko często odwiedzają kozice.

Historia

Historia eksploracji

Schronisko zwiedził w dniu 28 maja 1989 r. W.W. Wiśniewski w towarzystwie K. Bębenka. Opublikował on szkic planu i opis schronu oraz fotografię ścian Upłazkowej Turni z zaznaczeniem położenia otworu.

Historia dokumentacji

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację sporządziła I. Luty przy współpracy A. i T. Mardali oraz B. Zalewskiego we wrześniu 2002 r. Pomiary wykonano przy użyciu busoli i klizymetru Suunto oraz taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Bibliografia

Wiśniewski, W.W. 1990c (szkic planu i opis schronu oraz fotografia ścian Upłazkowej Turni z zaznaczeniem położenia otworu); Jaskinie TPN 2004 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).

Źródła

(brak informacji o źródłach)

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Izabella Luty