Numer inwentarzowy: T.D-14.02
Gmina: Zakopane (gmina miejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1815 m n.p.m.
Wystawa otworu: S
WGS84: N49.251313, E19.939058
WGS84: N49d 15.0788m, E19d 56.3435m
WGS84: N49d 15m 04.7s, E19d 56m 20.6s
UTM: Easting 422792, Northing 5455935, Zone 34
W lewym orograficznie stoku Doliny Kondratowej, pod zachodnią częścią grani Długiego Giewontu. Otwór znajduje się u podstawy ściany, zaraz za skalisto-trawiastym, płytkim żlebem opadającym z pierwszej (licząc od W) małej przełączki, widocznej w tej grani.
Drogi dojścia
Niebieskim szlakiem wiodącym z Kuźnic przez Kalatówki idziemy w kierunku przełęczy Kondrackiej. Około 350 metrów za schroniskiem na Polanie Kondratowej skręcamy ze ścieżki na prawo, do Suchego Żlebu. Podchodzimy nim przez trawy i maliny spotykając zwierzęce perci, aż pod kosówki ciągnące się szerokim pasem poniżej grani. Kilkadziesiąt metrów ku W od osi żlebu odnajdujemy dogodne przejście przez kosówki (perć zwierzęca) i nad nimi idziemy ponad 200 m trawiastym, dalej trawiasto-skalistym zboczem stromo do góry, na lewo (ku W), wprost do poszukiwanego otworu. Ukośną szczelinę Rudej Nyży, z charakterystycznymi rudymi porostami, widać z daleka. Można tam też dotrzeć od Szczerby w Giewoncie trawersując pod granią ku E, półką położoną powyżej dolnego pasa skał, lub drogą taternicką wiodącą od Wrótek granią Długiego Giewontu (trudności II), schodząc następnie z ww. przełączki. Dojście i zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini
Otwór jest ukośny, rozwinięty na szczelinie zapadającej stromo ku E, ma 6 m długości. Wiedzie do szczelinowej, płytkiej nyży z kilkoma małymi odnogami. Jej dno wznosi się stromo ku W pochyłymi prożkami, strop jest prawie równoległy do dna. Z niżej położonej części nyży odchodzi krótka (około 2 m), zwężająca się szczelina, z półką skalną nad 1,5-metrowym prożkiem. Półka i zaklinowane na niej wanty rozdzielają szczelinę na część dolną i górną. Nieco na W od prożka, w głąb skały wiedzie niezwykle wąska, 1,5-metrowa szczelina o kierunku 160o/62oN.
Ruda Nyża rozwinęła się w wapieniach malmu serii wierchowej (fałd Giewontu), na szczelinie nachylonej pod kątem około 45o ku E. Ściany są zwietrzałe, bez nacieków. Dno schroniska jest lite, w miejscach mniej stromych występuje nieco nawianej gleby i drobny rumosz wapienny, a w bocznych szczelinach - również rezydualny osad gliniasty.
Wilgotność, temperatura i przewiew zależne są od warunków atmosferycznych. Światło sięga do końca. Rośliny kwiatowe obecne są przy otworze. W głębi rozwijają się mchy, glony oraz porosty (głównie o rudej barwie). Występują owady i ślimaki.
Historia
Historia eksploracji
Nyża mogła być znana od dawna, jednak brak o niej wzmianek do czasu zinwentaryzowania.
Historia dokumentacji
Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez OW PTPNoZ obserwacje terenowe i częściowe pomiary wykonała w dniu 29 lipca 1979 r. I. Luty przy współpracy M. Kropiwnickiej, uzupełniając je w dniu 28 października 2000 r. za pomocą busoli Silva i taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
Kardaś, R. M. 1980a (wzmianka o pracach inwentaryzacyjnych, bez nazwy); TATRY POLSKIE 1984 (błędna lokalizacja na mapie 1:10000); Wiśniewski, W.W. 1990b (wzmianka); Jaskinie TPN 2002b (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty