Numer inwentarzowy: T.D-08.11
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1223 m n.p.m.
Wystawa otworu: SW
Inne otwory: 2 i 3 - ku NNE, 1223 m n.p.m.
WGS84: N49.249344, E19.868981
WGS84: N49d 14.9606m, E19d 52.1389m
WGS84: N49d 14m 57.6s, E19d 52m 08.3s
UTM: Easting 417689, Northing 5455790, Zone 34
Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, pod granią Organów.
Drogi dojścia
Idziemy czarnym szlakiem od Lodowego Źródła w stronę północnego otworu Jaskini MroźnejT.D-08.07. Po dojściu do wyraźnej płaśni (za pierwszym skrętem szlaku w lewo), skręcamy w prawo, na nieco zarośniętą, nieznakowaną ścieżkę wiodącą przez las. Wyprowadza ona na malinisko z wykrotami, zarastające krzakami. W połowie maliniska skręcamy w niewyraźną perć trawersującą na prawo. Prowadzi ona do grani, do Okien Zbójnickich Niżnich T.D-08.09. Poszukiwane schronisko znajduje się około 30 metrów przed otworem tej jaskini, przy perci, przebija niewielkie żebro skalno-trawiaste. Dojście łatwe, lecz uciążliwe. Dawniejszy wariant dojścia (trawers dolną częścią maliniska i podchodzenie do otworu wzdłuż grani) jest aktualnie (2008) bardziej uciążliwy ze względu na dużą ilość zwalonych drzew. Zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini
Otwór południowy, o szerokości ok. 0,7 m znajduje się w skarpie ziemnej, natomiast otwory północne otwierają się w małej skałce. Większy z nich, półokrągły, o szerokości ok. 0,5 m znajduje się u podstawy skałki, mniejszy, owalny , nieco wyżej. Z północnego otworu krótki, pochyły korytarzyk doprowadza do rozwidlenia - na wprost biegnie bardzo ciasny korytarzyk wyprowadzający mniejszym z dwóch południowych otworów na powierzchnię. W prawo od rozwidlenia, przez małą salkę i szeroki na 0,6 m korytarzyk, dochodzimy do szerszego z dwóch południowych otworów.
Schronisko powstało na rozmytych szczelinach w wapieniach malmo-neokomu jednostki Organów (seria wierchowa, płaszczowina Czerwonych Wierchów). Dno w pobliżu otworów pokrywa gleba, w salce zawalisko, a w pozostałej części - gruz autochtoniczny. Na ścianach występują nacieki grzybkowe.
Światło padające z otworów oświetla całe schronisko. Schron jest suchy, roślinność zielona występuje do 1 m od północnego i mniejszego z południowych otworów. Na ścianach całego schroniska obserwuje się szarozielone porosty. W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ Teresa Bielska w dniu 6 sierpnia 1979 r. zebrała i oznaczyła następujące gatunki (oznaczenia mszaków wykonała J. Mickiewicz) :
kwiatowe - Oxalis acetosella L., Luzula maxima DC.
Paprocie - Asplenium viride Huds., Cystopteris fragilis Bernh.
Mszaki - Neckera complanata Hub., Tortella tortuosa Limpr., Brachythecium velutinum Br., Mnium orthorrynchum Br., Isothecium filescens Mnkm, Metzgeria pubescens Raddi.
W schronisku zaobserwowano pająki i ślimaki.
Historia
Historia eksploracji
Schronisko prawdopodobnie znane od dawna, jednak pierwszy wzmiankuje o nim Zwoliński (1954). Wójcik (1960b, 1966a) podaje szkic lokalizacji i wzmiankę o osadach.
Historia dokumentacji
W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ schronisko zostało zlokalizowane ciągiem azymutalno-taśmowym przez J. Rudnickiego (23 września 1975 r.) przy współpracy M. Burkackiego, A. Bojarczak, P. Kruka i M. Skarżewskiego, a następnie udokumentowane w dniu 10 lipca 1977 r. przez M. Burkackiego przy współpracy P. Herzyka i I. Luty. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Fotografie otworów wykonała I. Luty. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracował M. Burkacki.
Bibliografia
Zwoliński, S. 1954a (wzmiankuje); Wójcik, Z. 1960b (lokalizacja na szkicu, osady); Wójcik, Z. 1966a (wzmiankuje); Jaskinie TPN 1993b (plan i opis inwentarzowy); Bielska, T., Mickiewicz, J. 2000 (flora).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty | Mirosław Burkacki
