Numer inwentarzowy: T.D-08.60
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1206 m n.p.m.
Wystawa otworu: NNE
Inne otwory: 2 - ku S, 1198
WGS84: N49.247291, E19.868629
WGS84: N49d 14.8375m, E19d 52.1177m
WGS84: N49d 14m 50.2s, E19d 52m 07.1s
UTM: Easting 417660, Northing 5455562, Zone 34
Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w Organach, poniżej jaskiń Zamczysko Wyżnie T.D-08.59 i Niżnie T.D-08.58.
Drogi dojścia
Z dna Doliny Kościeliskiej idziemy do góry szlakiem wyprowadzającym z południowego otworu Jaskini Mroźnej T.D-08.07, a od tego otworu nieznakowaną percią - na prawo do góry, pod skałami, omijamy otwór Jaskini Zimnej, a następnie wznosimy się w górę stromym żlebem. Mijamy odejście drogi do Jaskini Naciekowej i Szczeliny nad Zimną i tuż za żebrem skalnym skręcamy na lewo do stromego żlebu. W miejscu, gdzie zaczyna się podejście do Jaskini Trójotworowej T.D-08.17, trawersujemy zbocze na prawo percią wiodącą do Jaskini Białej. Niebawem napotykamy pod skałką szeroką, płytką Dziurawą Kolebę T.D-08.45. Dalej kilkaset metrów trawersujemy zbocze percią ku południowi, poniżej największej ściany Organów, aż do wybitnej przełączki za odgałęzieniem się ścieżki do Jaskini Białej. Stąd w dół pod skałami, następnie nieco na prawo do góry. W miejscu, gdzie skały się kończą, a perć trawersuje stromy, zalesiony stok, skręcamy z niej w lewo do góry, do wielkiego otworu Okna w Zamczysku T.D-08.60. Dojście i zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini
Okno w Zamczysku jest bramą skalną o wysokich otworach, pomiędzy którymi skalne dno stromo opada pochyłym, 9-metrowym progiem.
Brama skalna powstała w obrębie wapieni mezozoicznych jednostki Organów (seria wierchowa, płaszczowina Czerwonych Wierchów). Prawdopodobnie jest fragmentem dawnego systemu jaskiniowego, jakby przedłużeniem korytarza Jaskini Zamczysko Wyżnie.
Ściany są zwietrzałe, dno przeważnie skaliste, miejscami pokryte glebą i rumoszem. Całe okno jest oświetlone, wilgotność i przewiew zależą od warunków atmosferycznych. W obrębie bramy skalnej rozwija się roślinność zielona i porosty. Obserwowano liczne owady.
Historia
Historia eksploracji
Okno było znane od dawna, rejon ten odwiedził w 1885 r. J. G. Pawlikowski. W 1934 r. zwrócił na nie uwagę S. Zwoliński, który w raz z J. Zahorskim eksplorował sąsiednie jaskinie, wtedy też cały ten kompleks krasowy nazwał Zamczyskiem. Okno nie było dotychczas wymieniane w literaturze speleologicznej jako oddzielny obiekt, jednak często wzmiankowane w nawiązaniu do obu współwystępujących tu jaskiń.
Historia dokumentacji
W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ dokumentację okna sporządziła w dniu 7 sierpnia 1993 r. I. Luty przy współpracy D. Rackiego i P. Rynkowskiego. Fotografię otworów wykonała I. Luty. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
Pawlikowski, J. G., 1887 (wzmiankuje); Zwoliński, S. 1934 (wzmiankuje jako nowoodkryty obiekt); Kowalski, K. 1953a (wymienia jako punkt orientacyjny); Zwoliński, S. 1993 (opis położenia i okna); Jaskinie TPN 1993b (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty