Nyża pod Wielką Turnią

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: T.E-12.63
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1720 m n.p.m.
Wystawa otworu: E

Dane morfometryczne

Długość: 3.0 m
Deniwelacja: 2.3 m (+2.3 m )

Współrzędne geograficzne

WGS84: N49.243385, E19.920907
WGS84: N49d 14.6031m, E19d 55.2544m
WGS84: N49d 14m 36.2s, E19d 55m 15.3s
UTM: Easting 421458, Northing 5455073, Zone 34

Lokalizacja otworu

W lewym (or.) zboczu Doliny Małej Łąki (Niżniej Świstówki), we wschodniej ścianie Wielkiej Turni.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Żółto znakowanym szlakiem podchodzimy Doliną Małej Łąki, następnie skręcamy na prawo, do Niżniej Świstówki i wyraźną, nieznakowaną ścieżką docieramy nad bulę, w pobliże progu, którym prowadzi ukośną płytą Przechód do Wyżniej Świstówki. Stąd idziemy ku W bez ścieżki, omijając ścianki ze żłobkami krasowymi, do Baranich Schodków tworzących system trawiastych zachodów, żlebków i upłazów. Oddzielają one wschodnią ścianę Wielkiej Turni od ścian opadających na północ z Kotlin i wyprowadzają na Wielką Turnię w pobliżu nasady jej ramienia. Wznosimy się stromo Baranimi Schodkami do około 3/4 ich wysokości. Nie dochodząc do widocznych z daleka, na wprost, nad trawami, dwóch ciemnych nyż (Nyża w Baranich Schodkach I T.E-12.65 i Nyża w Baranich Schodkach II T.E-12.66), około 70 m niżej skręcamy na prawo pod ściany. Stąd trawersujemy ku N kilkadziesiąt metrów zwężającą się, trawiastą, eksponowaną półką. Za maksymalnym jej zwężeniem, w pobliżu miejsca, gdzie urywająca się półka wyprowadza za załom ściany do sąsiedniego, niezwykle stromego, trawiastego żlebu (można wspiąć się nim na Wielką Turnię), spotykamy pod tą ścianą otwór poszukiwanej nyży. Otwór jest widoczny z dna Niżniej Świstówki. Dojście łatwe, choć eksponowane, zwiedzanie bez trudności.

Opis jaskini

    Otwór jest szczelinowy, niski (0,4-0,8 m wysokości) lecz długi na 6,80 m. Prowadzi on do płytkiej, niskiej nyży, która w części południowej (obszerniejszej) sięga w głąb skały na 3 m, ku północy zaś wznosi się, jest coraz płytsza i niższa, omszała.

    Nyża powstała w wapieniach wierchowej jednostki Organów (fałd Czerwonych Wierchów), na nieco rozmytej szczelinie zapadającej ku S. Namulisko tworzy głównie gleba i rumosz wapienny, w południowej części występuje osad gliniasty.

    Nyża jest wilgotna. Przewiewu brak. Światło dociera do końca. 

 Rośliny kwiatowe oraz mchy, glony i porosty występują w prawie całym schronisku (z wyjątkiem jego najgłębszej części). Fauna nie występuje.

Historia

Historia eksploracji

Nyża mogła być znana od dawna lecz prawdopodobnie ze względu na małe rozmiary, nie wzmiankowano o niej w literaturze speleologicznej.

Historia dokumentacji

W 1976 r. zwiedziła ją I. Luty., która w ramach prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ w dniu 30 października 1999 r. przy współpracy J. Kowalskiego wykonała jej dokumentację. Pomiary przeprowadzono za pomocą busoli Suunto i taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty

Bibliografia

Kronika 2000 (wzmianka o zinwentaryzowaniu); Jaskinie TPN 2000 (plan i opis inwentarzowy).

Źródła

(brak informacji o źródłach)

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Izabella Luty