Numer inwentarzowy: T.E-07.45
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1435 m n.p.m.
Wystawa otworu: NE
WGS84: N49.242343, E19.850202
WGS84: N49d 14.5406m, E19d 51.0121m
WGS84: N49d 14m 32.4s, E19d 51m 00.7s
UTM: Easting 416310, Northing 5455033, Zone 34
Dolina Kościeliska, w prawym orograficznie zboczu Żlebu Żeleźniak wciętego w zachodnim stoku Doliny Kościeliskiej, poniżej dolnego otworu Jaskini Bańdzioch Kominiarski T.E-7.7a.
Drogi dojścia
Z Polany na Stołach idziemy nieznakowaną ścieżką przez Przełęcz ku Stawku powyżej następnego wypłaszczenia terenu, aż do wyraźnego stromienia stoku. Stąd, przy rozwidleniu ścieżki, skręcamy nieco na lewo i trawersujemy zbocze percią wiodącą w kierunku dolnego otworu Jaskini Bańdzioch Kominiarski T.E-7.7a (na trawersie miejscami przydatna jest lina poręczowa). Z platformy pod tym otworem zjeżdżamy wprost w dół około 30 m (lub schodzimy z asekuracją) trawiastym, stromym progiem i trawersujemy na prawą orograficznie stronę żlebu, za ostrogę skalną. Tam, między ostrogą i ścianą żlebu, znajduje się olbrzymi otwór poszukiwanego schroniska (nie widać go z góry). Dojście w końcowej części trudne, eksponowane, wymaga użycia liny, zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini
Otwór wydzielony przez olbrzymi okap skalny ma około 7 m wysokości i ponad 5 m szerokości. Prowadzi do rozległej, wysokiej komory o długości około 7 m Jej dno wznosi się stromo (pod kątem 45o), środkiem przebiega ostroga skalna. Z końca komory, nad ostrogą odchodzi w prawo, ponad małym prożkiem (0,4 m) krótki korytarzyk (2,2 m). Biegnie on poziomo, jest myty, szeroki na ponad metr lecz niski (0,4 m). Przy SW skraju komory odgałęzia się inny krótki korytarzyk. Jest on również poziomy, szczelinowy, wąski (0,4x0,9 m).
Schronisko powstało na szczelinie w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Ściany są częściowo myte, nieco zwietrzałe. Przy bocznych korytarzykach widać drobne nacieki grzybkowe. Namulisko buduje w komorze gleba (na skalnej ostrodze widać jedynie jej ślady) i rumosz wapienny ze sporymi wantami. W końcowych odnogach występuje glina jaskiniowa.
Schronisko jest suche. Przewiew zależny jest od warunków pogodowych panujących na powierzchni terenu. Światło rozproszone sięga do końca. W komorze rozwijają się rośliny kwiatowe, paprocie oraz mchy, glony i porosty. Zauważono obecność much, pająków i ślimaków.
Historia
Historia eksploracji
Opisywany obiekt znany był wcześniej W.W. Wiśniewskiemu, który w latach 1975-76 poszukiwał jaskiń w rejonie Żeleźniaka. Wymienia go w wykazie jaskiń masywu Kominiarskiego Wierchu (Wiśniewski,1988).
Historia dokumentacji
Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację schroniska sporządziła w dniu 21 września 2003 r. I. Luty przy współpracy B. Zalewskiego. Pomiary wykonano przy użyciu busoli i klizymetru Silva oraz taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
Wiśniewski, W.W. 1988 (wymienia w wykazie jaskiń Kominiarskiego Wierchu, podaje niektóre orientacyjne dane morfometryczne); Jaskinie TPN1, 2004 (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty