Numer inwentarzowy: T.E-08.26
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1087 m n.p.m.
Wystawa otworu: S
WGS84: N49.238749, E19.864087
WGS84: N49d 14.3249m, E19d 51.8452m
WGS84: N49d 14m 19.5s, E19d 51m 50.7s
UTM: Easting 417315, Northing 5454618, Zone 34
Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w zboczu Zbójnickich Turni w Żarze, niedaleko Jaskini Ziobrowej T.E-08.25.
Drogi dojścia
Dnem Doliny Kościeliskiej od mostka znajdującego się tuż powyżej odgałęzienia szlaku do Jaskini Mylnej, idziemy kilkadziesiąt metrów na południe i w dogodnym miejscu skręcamy w lewo, na strome, zalesione zbocze. Niebawem napotykamy niewyraźną perć, którą kierujemy się skosem do góry (nieco ku północy), pod widoczne z daleka Turnie. Podchodzimy wzdłuż niewielkiej skałki ograniczającej od zachodu wybitne skalne żebro. Nad skałką skręcamy w lewo i stromym upłazem wznosimy się do otworu Jaskini Ziobrowej (T.E - 08.25). Od jej otworu schodzimy w skos w dół w kierunku ujścia doliny u podnóża skałek. Otwór Małej Szczeliny znajduje się ok. 30 m od Ziobrowej i ok.17 m niżej. Dojście bez trudności, zwiedzanie uciążliwe z powodu ciasnoty.
Opis jaskini
Niewielki otwór szczeliny o kształcie litery "y" znajduje się u podstawy skałek, za odpękniętą płytą skalną równoległą do stoku, ponad 2,5-metrowym progiem. Stanowi ją wąski korytarzyk (przy otworze szerokości ok. 1 m przy wysokości ok.0,5 m, dalej zwężający się do 0,4 - 0,35 m) o mytych ścianach i stropie z zaklinowanych głazów. Dno początkowo opada, następnie nieco się wznosi, 3 metry od otworu w lewej ścianie szeroka na 10 cm szczelina łączy korytarz z powierzchnią. Po 4,5 m strop bardzo się obniża, za obniżeniem tym można się wcisnąć jeszcze ok. 1,6 m do miejsca, gdzie korytarzyk definitywnie zablokowany jest głazami.
Szczelina rozwinęła się w obrębie wapieni malmo-neokomu autochtonicznej serii wierchowej wzdłuż rozmytego przez wodę pęknięcia, powstanie zawdzięcza jednak grawitacyjnym obsunięciom wielkich bloków w kierunku doliny, które rozsunęły jej równoległe do stoku ściany. Powstanie obszerniejszej próżni nastąpiło więc już po wyłączeniu z systemu przepływów krasowych. W tym sensie trudno uznawać ją, jak proponuje Wójcik (1966a), za część systemu Ziobrowej, będącego fragmentem podziemnego przepływu, gdyż Mała Szczelina jest od niej znacznie młodsza. Ściany są zwietrzałe i pokryte ospą. Namulisko stanowi rumosz skalny, w okolicy otworu z glebą. Szaty naciekowej brak.
Szczelina jest sucha, przewiewu nie zaobserwowano, przypuszczalnie jednak może on czasem występować w związku z istnieniem bocznego połączenia z powierzchnią. Światło sięga niemal do końca.
W otworze występuje nieco roślin kwiatowych i obficie porastające mchy, dalej na ścianach występują glony i porosty. W lipcu 1993 r. I.Luty odnotowała występowanie much i chruścików.
Historia
Historia eksploracji
Po raz pierwszy została odnotowana przez Z. Wójcika w pracy z 1966 r., w związku z badaniami osadów jaskiń tatrzańskich.
Historia dokumentacji
Dokumentację w ramach prac inwentaryzacyjnych OW PTPNoZ sporządził w dniu 6 lipca 1976 r. R.M. Kardaś przy współpracy M. Burkackiego i J. Szarana. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną. Dane zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.).
Plan opracował R.M. Kardaś.
Bibliografia
Wójcik, Z. 1966a (pierwsza informacja o jaskini, dane morfometryczne); Gradziński, R. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); Jaskinie TPN 1993b (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Rafał M. Kardaś
