Litworowa Studnia

    Otwór ma kształt soczewki o wymiarach 1,2x0,4 m. Wiedzie do studni o głębokości 9 m, rozwiniętej na szczelinie o kierunku WSW-ENE. Ku ENE szczelina po kilku metrach kończy się, w przeciwną stronę opada i przechodzi następnie w ciasną, 5-metrową, zawaliskową studzienkę. Pod nią kontynuuje się krótki, ciasny, zawaliskowy korytarzyk z dwiema studzienkami, zbyt ciasnymi jednak do przejścia. W pierwszej z nich drogę zagradzają zaklinowane wanty, w drugiej, litej lecz wąskiej, wyczuwa się bardzo silny przewiew.

    Wracamy do górnej części szczeliny, nad studzienkę zawaliskową. Stąd idziemy ku WSW, gdzie za 2,5-metrowym progiem w dół szczelina kontynuuje się. Jest ona wysoka na około 6 m, po kilku metrach staje się jednak bardzo ciasna. Widać zaklinowane w niej na różnych poziomach wanty. Do ewidentnego zakończenia nie dotarto.

    Jaskinia powstała w wapieniach triasu środkowego serii wierchowej (fałd Czerwonych Wierchów), na rozwartej szczelinie tektonicznej o kierunku 253°. Ma charakter zawaliskowy. Wg Wójcika (1978c) procesowi rozwierającemu szczeliny w tej okolicy towarzyszyło jednocześnie ich przemieszczanie w pionie (miejscami do 1,5 m). W rezultacie miało to istotny wpływ na kształt studni wejściowej, która w górnej części jest rozmytą szczeliną, w dolnej części zablokowana jest obrywem towarzyszącym przemieszczaniu mas skalnych. Powstanie obrywów, a także widocznego na powierzchni rowu tektonicznego ww. autor wiąże z holoceńskimi odprężeniami na południowym zboczu Doliny Litworowej. Natomiast na rozwój rozmyć szczelinowych wpłynęły wody roztopiskowe i w mniejszym stopniu opadowe.

    Namulisko buduje w studni autochtoniczny gruz wapienny z domieszką piasku i żwiru granitowego, a w nyży przy otworze - gleba.

    Jaskinia jest wilgotna. Wyczuwa się silny przewiew, szczególnie silny w najniższym punkcie zawaliska. Światło sięga do dna głównej studni.

    Rośliny kwiatowe występują przy otworze, do kilku metrów w głąb studni sięgają mchy, glony, wątrobowce oraz porosty. Faunę reprezentują owady, głównie komary.

Jaskinia mogła być znana od dawna, brak jednak wzmianek o odkryciu. Pierwszą informację o niej, wraz z uwagami o typie i genezie szczeliny, zamieścił Wójcik (1978c).

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ w 1980 r., eksplorację jaskini kilkakrotnie prowadzili I. Luty i A. Skarżyński, usuwając zagradzające drogę wanty. Wg informacji ustnej A. Szury z jesieni 2009 r., ostatnio eksplorację podjęli grotołazi z Bielska-Białej, pogłębiając nieco jaskinię. W dniu 1 sierpnia 1981 r. I. Luty przy współpracy A. Sadowskiej sporządziła dokumentację studni przy użyciu busoli geologicznej Meridian i taśmy parcianej. Pomiary sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu wykonano metodą ciągu busolowo-taśmowego. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Wójcik, Z. 1978c (uwagi o typie i genezie jaskini); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10 000); Jaskinie TPN 1999 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).

(brak informacji o źródłach)

Jerzy Grodzicki

Izabella Luty