Numer inwentarzowy: T.E-11.26
Inne nazwy: Problem z Wajchą, K-17
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1674 m n.p.m.
Wystawa otworu: E
WGS84: N49.241306, E19.900696
WGS84: N49d 14.4784m, E19d 54.0418m
WGS84: N49d 14m 28.7s, E19d 54m 02.5s
UTM: Easting 419984, Northing 5454863, Zone 34
Dolina Miętusia, Wielka Świstówka, u podnóża górnego (głównego) spiętrzenia Twardej Ściany, na wielkim. trawiastym zachodzie, dzielącym oba piętra ściany (kontynuuje się on na lewo, jako IV półka Twardych Spadów).
Drogi dojścia
Z dna Doliny Mietusiej, idąc poprzez Dziurawe i kociołek jak do Jasiowej Dziury T.E - 11.25, dostajemy się na wspomniany zachód. Po pokonaniu skalnego prożka, zamiast skręcić w prawo do otworu Jasiowej Dziury T.E - 11.25, trawersujemy pod samymi ścianami około 50 m w lewo, do niewielkiego zagłębienia skalnego, w miejscu, gdzie lewa połać Twardej Ściany graniczy z Twardymi Spadami. Pod tylną ścianą zagłębienia znajduje się niski i szeroki otwór szukanego schronu. Dojście i zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini
Za otworem opada w dół niski (0,4 do 0,7 m), krótki korytarzyk. Po około 3 m przez zacisk obok wanty znajdującej się po lewej stronie, przedostajemy się do niewielkiego, końcowego rozszerzenia.
Schron utworzył się w wapieniach robaczkowych anizyku jednostki Organów (seria wierchowa, fałd Czerwonych Wierchów), na szczelinie tektonicznej i fugach międzywarstwowych. Przy otworze w morfologii korytarza ważną rolę odgrywa powierzchnia międzywarstwowa 69°/28°S, w głębi zaś uskok,nachylony pod kątem 28° ku N i przecinający ławice wapieni, wzdłuż którego rozwinięty jest cały schron. Za zaciskiem lewą ścianę buduje brekcja tektoniczna, zastępująca wapienie wzdłuż płaszczyzny ciosowej, wypełniająca częściowo szczelinę uskoku. Okruchy brekcji osiągają 15 cm średnicy, mają zaokrąglone naroża, spoiwo jest skąpe, kontaktowe.
Namulisko stanowi autochtoniczny gruz (w otworze z domieszką gleby) i ostrokrawędziste bloki wapienne.
Schronisko jest dość suche, choć ściany są wilgotne. Przewiew nie występuje, światło sięga do końca. W otworze występują rośliny kwiatowe i paprocie, głębiej (do zacisku) mchy i drobne rośliny zielone. Zaobserwowano komary.
Historia
Historia eksploracji
Z informacji ustnych i archiwalnych materiałów W. Przybyszewskiego wynika, iż w dniu 16 sierpnia 1971 r. schronisko było eksplorowane przez J. Chrobaka, Z. Glanowskiego, W. Przybyszewskiego i M. Rutkowskiego ze Speleoklubu Warszawskiego PTTK oraz P. Podobińskiego (Koło Jaskinioznawcze PTTK, Zakopane). Nie wiadomo, czy nie był wcześniej penetrowany - według W.W. Wiśniewskiego w środowisku krakowskim funkcjonowała nazwa tego schroniska jako “Problem z Wajchą”, jednak nie wiadomo od jakiego okresu.
Historia dokumentacji
W trakcie inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ dokumentację schronu sporządził w dniu 1 września 1979 r. R.M. Kardaś (który także sfotografował otwór) przy współpracy H. Hercman, Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian, klinometrem Freiberg i taśmą parcianą. Pomiary lokalizujące otwór wykonał dniu 14 sierpnia 1982 r. zespół Naukowego Koła Geodetów przy AGH pod kierunkiem W. Borowca. Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.).
Plan opracował R.M. Kardaś.
Bibliografia
Borowiec, W. i in. 1977, 1978 (dane morfometryczne); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja); Kardaś, R.M. 1985f (dane morfometryczne, lokalizacja, historia eksploracji); Jaskinie TPN 1996 (plan i przekrój, opis inwentarzowy).
Źródła
Przybyszewski, W. 1971 (szkic planu, przekroju i lokalizacji pod symbolem K-17); Rutkowski, M., ... (lokalizacja na zdjęciu).
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Rafał M. Kardaś
