Numer inwentarzowy: T.E-08.11
Inne nazwy: Dziura przy Żlebie, Przy Żlebie
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1146 m n.p.m.
Wystawa otworu: S
WGS84: N49.238544, E19.860686
WGS84: N49d 14.3126m, E19d 51.6412m
WGS84: N49d 14m 18.8s, E19d 51m 38.5s
UTM: Easting 417067, Northing 5454599, Zone 34
Dolina Kościeliska, u podnóża Raptawickiego Muru, przy wylocie Raptawickiego Żlebu.
Drogi dojścia
Z dna Doliny Kościeliskiej, zaraz za jej zwężeniem u podnóża Raptawickiej Turni, podchodzimy piargami poniżej ścian do początku stromego Raptawickiego Żlebu. Mijamy wylot żlebu i ok. 6 m za nim, pod ścianą skalną natrafiamy na otwór jaskini. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini
Półokrągły, niepozorny otwór prowadzi do rozwiniętego na szczelinie korytarza, początkowo dość szerokiego (0,8 - 1,9 m). W części końcowej korytarz zwęża się i przyjmuje kształt eliptycznej rury. Miejscami w stropie, na tym samym spękaniu rozwinięte są górne przebicia, tworzące skalne ucha. W połowie korytarza odchodzi w prawo krótka, ciasna szczelina. Dno początkowo opada, następnie wznosi się, przy końcu korytarza pojawiają się prożki kilkudziesięciocentymetrowej wysokości. Ponad ostatnim z nich korytarz zablokowany jest zawaliskiem.
Jaskinia powstała w wyniku rozmycia przez wodę szczeliny w wapieniach malmo-neokomu autochtonicznej serii wierchowej. Powierzchniową warstwę namuliska przy otworze stanowi gleba, dalej glina i rumosz. W wykopie wykonanym przez Z. Wójcika (1960a,b, 1966a) we wstępnej części korytarza odsłonięte zostały naniesione przez wodę allochtoniczne osady żwirowo-piaszczyste, wymieszane z gliną rezydualną i rumoszem wapiennym. Na ścianach, szczególnie w końcowej partii jaskini występują nacieki grzybkowe.
Jaskinia wilgotna, ze stropu kapie woda, pod ostatnim prożkiem występuje kałuża wody, prawdopodobnie okresowa. Przewiewu brak, światło rozproszone sięga aż po okolice prożka 60 cm wysokości.
Roślinność występuje w otworze, dalej, aż do zwężenia korytarza na ścianach występują glony. Kowalski (1953a,f) wzmiankuje o znalezieniu w jaskini kła niedźwiedzia brunatnego. Pod ostatnim prożkiem na skalnym dnie znajdują się drobne kostki.
Historia
Historia eksploracji
Jaskinia została odkryta w lipcu 1942 r. przez S. i T. Zwolińskich, którzy wówczas sporządzili szkic planu jaskini (Zwoliński 1993).
Historia dokumentacji
W 1952 r. K. Kowalski sporządził opis i plan jaskini, sądząc, że nie była dotychczas znana (Kowalski 1953a). Badania namuliska prowadził Z. Wójcik, pobierając próby do analiz. Dokumentację jaskini 5.07.1979 r. w ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ sporządził R. M. Kardaś przy współpracy E. i J. Bednarków. Pomiary wykonano taśmą parcianą, busolą geologiczną Meridian i klinometrem Freiberg. Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.).
Plan opracował R. M. Kardaś.
Bibliografia
Kowalski, K. 1953a (plan i opis), 1953f (informacja o rzekomym odkryciu, opis pod nazwą Dziura przy Żlebie); Wójcik, Z. 1960a,b (wyniki analiz osadów), 1966a (sytuacja geologiczna, profil osadów, wyniki analiz); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie); Zwoliński, S. 1993 (informacja o odkryciu, szkicowy plan); Jaskinie TPN 1993a (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
Siarzewski, W., Zwolińska, Z. 1986 (w archiwum Zwolińskich, plan, Zwoliński,S. 1942).
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Rafał M. Kardaś
