W lewym (or.) zboczu Doliny Małej Łąki (Niżniej Świstówki), pod ścianami opadającymi z Kotlin ku N. Otwór znajduje się na trawiastej półce, nieco na wschód od rozległych upłazów i pól kosówek usytuowanych w połowie Baranich Schodków, pod ścianami z wielkimi okapami widocznymi z dna doliny, poniżej otworu Śnieżnej Studni.
Drogi dojścia
Żółto znakowanym szlakiem podchodzimy Doliną Małej Łąki, następnie skręcamy na prawo, do Niżniej Świstówki i wyraźną, nieznakowaną ścieżką docieramy nad bulę, w pobliże progu, którym prowadzi ukośną płytą Przechód do Wyżniej Świstówki. Stąd kierujemy się ku W bez ścieżki, omijając ścianki ze żłobkami krasowymi, do Baranich Schodków (trawiastego zachodu). Baranimi Schodkami idziemy stromo do góry około 250 m, aż do podłużnego pasa kosówki, który omijamy po lewej stronie i po dalszych 40 metrach w górę, trawersujemy ku E zbocze na lewo pod ścianą. Trawersem docieramy za przegięcie skał na rozległe trawiaste siodło. Z siodła upłazem dochodzimy do otworu ukrytego między dużymi blokami skalnymi. Inny wariant wiedzie z Wielkiej Turni: wchodzimy na jej ramię z trawersu przecinającego Czerwony Grzbiet i Kotliny i idziemy w pobliżu wschodniej krawędzi ramienia ku N, tylko do pierwszego płata kosówki. Stąd trawiastym zboczem w prawo (ku E) w dół, do Baranich Schodków. Poniżej dwóch nyż schodzimy pod skałami, dalej trawersując aż do otworu. Dojście nieco eksponowane lecz łatwe, zwiedzanie łatwe
Opis jaskini
Otwór jest ciasny, ma wymiary około 0,4x0,4 m. Prowadzi w dół, do obszernego korytarza, którym docieramy do małej salki. Za niskim, szerokim przełazem znajduje się nieco większa, bardzo niska sala o dnie zasłanym rumoszem. Przed jej zakończeniem, po prawej stronie jest przejście do trzeciej z kolei, największej sali, która ku W przechodzi w pochyły, szczelinowy korytarz. Po 20 m zwęża się on, a zaklinowane bloki zamykają dalszą drogę.
Jaskinia rozwinęła się w wapieniach malmu wierchowej jednostki Ździarów (fałd Czerwonych Wierchów), w pobliżu kontaktu z jednostką Organów. Ma charakter zawaliskowy. Końcowy korytarz jest nieco rozmytą szczeliną o kierunku WSW-ENE. Namulisko stanowi przy otworze gleba, głębiej głównie rumosz wapienny i duże wanty, a w korytarzu końcowym – glina.
Jaskinia jest wilgotna. Ze szczeliny końcowej wyczuwa się przewiew. Światło dociera do około 12 metrów od otworu.
Roślinność kwiatowa rozwija się przy otworze, głębiej sięgają mchy, glony i porosty. T. Bielska wymienia następujące gatunki roślin zebranych w dniu 16 lipca 1978 r (oznaczenia mszaków wykonała J. Mickiewicz):
kwiatowe – Ranunculus alpestris L., Arabis alpina L., Saxifraga aizoides L., Saxifraga moschata Wulf., Saxifraga perdurans Kit., Saxifraga aizoon Jacq, Rhodiola rosea L., Hutchinsia alpina R.Br., Heliosperma quadridentatum Sch. et Thell., Arabis halleri L.;
mszaki – Distichium montanumHag., Amblystegium serpens Br.Eur., Cirriphyllum piliferum Grout, Pellia epiphylla (L.) Corda., Pholia nutans Lindb.
Faunę reprezentują nietoperze i owady troglokseniczne.
Historia
Historia badań
Badania flory przyotworowej prowadziła T. Bielska.
Historia eksploracji
Jaskini została odkryta latem w okresie od 1959 r. do 1961 r. przez grotołazów zakopiańskich badających okolice Śnieżnej Studni. Pozostawili oni kopczyk (takie kopczyki zostawiała w odkrytych przez siebie jaskiniach grupa S. Wójcik, W. Habil i M. Kruczek). Wójcik (1962) pisze: „pobieżne obserwacje doprowadziły do odkrycia niższego poziomu jaskiniowego, nazwanego Jaskinią pod Śnieżną Studnią. Nie zawiera ona w poznanej części lodu, natomiast przewiew powietrza nasuwa przypuszczenie o powiązaniu jej z wyżej położoną J. Śnieżną Studnią”. Grochocka-Rećko (1963) lokalizuje otwór na fotografii obrazującej budowę geologiczną tego rejonu pod nazwą Jaskinia pod Śnieżną Studnią. (Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ, w 1975 r. otwór został wskazany przez S. Wójcika również pod tą nazwą). W pracach Z. Wójcika (1966a, 1968) oraz spisach jaskiń Borowca i in. (1977,1978) grota występuje pod nazwą Jaskinia Upłazkowa. W dniu 16 września 1977 r. członkowie Speleoklubu Katowice: S. Juziuk, M. Napierała i Z. Rysiecki zwiedzili jaskinię sądząc, że ją odkrywają. W największej sali znaleźli sztucznie usypany kopczyk z kamieni. Opierając się na pracy Wójcika (1966a) uznali, że jest to prawdopodobnie wymieniona tam Jaskinia Upłazkowa, opublikowali jednak wzmianki o odkryciu groty (Rysiecki 1980, Napierała 1980b).
Historia dokumentacji
W dniu 19 września 1977 r. M. Napierała przy współpracy S. Juziuka wykonał pomiary jaskini busolą Freiberg i taśmą parcianą, sporządził też jej opis pod nazwą Upłazkowa (Napierała 1980). W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ w dniu 11 sierpnia 1980 r. T. Bielska wykonała badania flory okołootworowej, T. Ostrowski wykonał zdjęcie otworu, a I. Luty przeprowadziła obserwacje terenowe w jaskini. Dane sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu podano na podstawie pomiarów wykonanych w dniu 17 sierpnia 1981 r. przez Zespół Koła Naukowego Geodetów Górniczych AGH pod kierownictwem W. Borowca. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan wg M. Napierały 1980b.
Bibliografia
Wójcik, S. 1962 (wzmianka o przypuszczalnym powiązaniu groty ze Śnieżną Studnią); Grochocka-Rećko, K. 1963 (lokalizacja na fotografii pod nazwą J. pod Śnieżną Studnią, budowa geologiczna rejonu); Wójcik, Z. 1966a (lokalizacja na mapkach, wysokości położenia otworu pod nazwą J. Upłazkowa); Wójcik, Z. 1968 (lokalizacja na mapce); Zembrzuski, J. 1979 (limit osobowejść); Borowiec, W. i in. 1977,1878 (niektóre dane morfometryczne); Rysiecki, Z. 1980 (błędna wzmianka o odkryciu pod nazwa J. Upłazkowa); Napierała, M. 1980b (błędna wzmianka o odkryciu pod nazwą J. Upłazkowa, plan i opis); Napierała, M. 1981 (opis); Luty, I. 1982b (informacja o pomiarach sytuacyjno wysokościowych); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10 000); Gradziński, R. i in. 1985a (niektóre dane morfometryczne, orientacyjna lokalizacja na mapie pn. „Upłazkowa”); Luty, I. 1989a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie i szkicu ściany, dane historyczne); Bielska, T., Mickiewicz, J. 2000 (flora); Jaskinie TPN 2000 (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
Wójcik, S. – Inwentarz (wymienia); Napierała, M. 1977 (opis i plan).
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty
