Jaskinia pod Niżnią Zbójnicką Turnią

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: T.E-08.27
Inne nazwy: Dziura przy Ziobrowej
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1108 m n.p.m.
Wystawa otworu: SW

Dane morfometryczne

Długość: 30.0 m
Deniwelacja: 14.0 m (+14.0 m )

Współrzędne geograficzne

WGS84: N49.238317, E19.864111
WGS84: N49d 14.2990m, E19d 51.8467m
WGS84: N49d 14m 17.9s, E19d 51m 50.8s
UTM: Easting 417316, Northing 5454570, Zone 34

Lokalizacja otworu

Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w zboczu Zbójnickich Turni w Żarze, niedaleko Jaskini Ziobrowej T.E-08.25, z którą stanowi jeden system.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Z dna doliny dnem doliny, od mostka znajdującego się tuż powyżej odgałęzienia szlaku do Jaskini Mylnej idziemy kilkadziesiąt metrów na południe i w dogodnym miejscu skręcamy w lewo, na strome, zalesione zbocze. Niebawem napotykamy niewyraźną perć, którą kierujemy się skosem do góry (nieco ku północy), pod widoczne z daleka Turnie. Podchodzimy wzdłuż niewielkiej skałki ograniczającej od zachodu wybitne skalne żebro. Nad skałką skręcamy pod skałkami w prawo, w górę aż do otworu jaskini z charakterystycznym dużym blokiem skalnym leżącym po lewej stronie. Jaskinia oddalona jest o kilkadziesiąt metrów w linii prostej od Ziobrowej. Dojście bez trudności, zwiedzanie łatwe.

Opis jaskini

      Otwór jaskini, szeroki na 2,5 m, a wysoki na 1,8 m, półokrągło sklepiony, leży u podnóża przecinającej skałkę szczeliny. Ponad nim, na wzmiankowanej szczelinie znajduje się wejście do niewielkiego schroniska opisanego pod nazwą Dziura nad Głazem (T.E-08.42). Lewą część otworu i wstępnej nyży wypełniają głazy, wśród których wyróżnia się leżący na wstępie blok o rozmiarach 2,5x1 m i wysokości 1,4 m. W głąb wiedzie opadając niewysoki korytarzyk o gruzowym dnie, doprowadzający do podnóża stromego kominka rozmytego na szczelinie. Spod kominka dołem szczeliny prowadzi przez Zacisk Barkołomny przejście do Sali z Klockami z Jaskini Ziobrowej. Kominek, prowadzący do najwyższego punktu jaskini (+14 m, a w stosunku do otworu Ziobrowej +17 m) przybiera miejscami kształt rury, gdzieniegdzie zaklinowane są w nim kamienie. W górnej części odchodzi w głąb skały ciasny, zamulony korytarzyk z niewielkim prześwitem między namuliskiem a stropem. Inne odgałęzienia stanowią niedostępne szczeliny.

   Jaskinia rozwinęła się w obrębie wapieni malmo-neokomu autochtonicznej serii wierchowej wzdłuż rozmytej przez wodę szczeliny. Ściany pokryte wymyciami, w tym również żłobkami krasowymi świadczącymi o grawitacyjnym spływaniu wody po ścianach kominka. Nacieków na ogół brak, lokalnie tylko występują grzybkowe, a nawet ich większe kalafiorowate formy (zwłaszcza w zamulonym korytarzyku w górnej części kominka). Namulisko we wstępnej części stanowi gruz wapienny z domieszką frakcji piaszczysto-ilastych i próchnicy, na którego powierzchni występuje dużo współczesnych drobnych kości oraz ekskrementy. W kominku ściany są skalne, tylko w górnej części w ciasnych odgałęzieniach nagromadziło się nieco gliny.

   Część przyotworowa sucha, dalej wilgotno, woda kapie miejscami ze stropu. W niższej części kominka można było wyczuć lekki, ale wyraźny wywiew powietrza na zewnątrz (w lipcu).

    Światło sięga do podstawy kominka. W partiach przyotworowych występuje roślinność zielona (m.in. mchy), w głębi na stropie obserwowano nieco białej pleśni.

Historia

Historia eksploracji

Jak wynika z notatek S. Zwolińskiego (1993) znalazł on otwór jaskini (nie penetrując wnętrza) 29 maja 1944 r. Czy doszło później do zwiedzania - nie wiadomo. W 1952 r. odnaleźli ją i zbadali zakopiańscy grotołazi Leszek Ćwiertniak, Władysław Habil, Józef Frączek, Jerzy Orawiec i Edward Winiarski (inform. ustna W. Habila, od którego pochodzi obecna nazwa jaskini). Jako pierwszy wzmiankuje o niej w publikacji i lokalizuje na mapie (jako Dziurę przy Ziobrowej) Z. Wójcik (1960b), który badał jej osady.
W dniu 2 VI 2007 r. zespół eksplorujący nowe partie w Jaskini Ziobrowej: J. Nowak, K. Puchowska i J. Ślusarczyk, po pokonaniu w niej Zacisku Barkołomnego przeszedł do Jaskini pod Niżnią Zbójnicką Turnią, łącząc obie jaskinie w jeden system.

Historia dokumentacji

Dokumentację jaskini w ramach prac inwentaryzacyjnych OW PTPNoZ sporządził R.M. Kardaś w dniu 6 lipca 1976 r. przy współpracy M. Burkackiego i J. Szarana . Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną.
Nowy plan – łącznie z Ziobrową – wykonał i opublikował J.Nowak (Nowak 2007a), w oparciu o pomiary dokonane z M.Kubarkiem i J.Wołkiem w czerwcu i lipcu 2007 r. Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.).
Plan opracowali R.M. Kardaś i J. Nowak.

Bibliografia

Wójcik, Z. 1960b (schematyczna lokalizacja na mapie, wzmianki o osadach; pod nazwą "Dziura przy Ziobrowej"); Wójcik, Z. 1966a (dane morfometryczne; nazwa - j.w.); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie - bez podania nazwy); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie pod nazwą "Dziura przy Ziobrowej); Zwoliński, S. 1993 (informacja o znalezieniu otworu); Jaskinie TPN 1993b (plan, przekrój, opis inwentarzowy); Nowak, J. 2007a (informacja o połączeniu z Ziobrową, łaczny plan obu jaskiń).

Źródła

(brak informacji o źródłach)

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Rafał M. Kardaś