Jaskinia pod Limbą

    Jaskinia rozwinęła się w wapieniach urgonu (seria wierchowa, fałd Giewontu). Na ścianach widać zagłębienia wirowe oraz wymycia wskazujące na przepływ wody pod ciśnieniem. Występują nacieki grzybkowe i mleko wapienne. Namulisko tworzy głównie wapienny rumosz autochtoniczny i niewielka ilość gliny jaskiniowej, a przy otworze - gleba. W syfonie materiał jest dobrze obtoczony, z domieszką gliny. Przy wschodniej ścianie szerokiego korytarza widać hałdę urobku wybranego z końca jaskini. W osadach występują kości dużych zwierząt. Zwoliński (1955b) stwierdził istnienie w namulisku „pokładu kości”.

    Jaskinia w głębi jest wilgotna, woda kapie ze stropu. Przewiewu nie wyczuwa się. Światło sięga do około 10 m od otworu. W strefie okołootworowej występują rośliny kwiatowe, a głębiej mchy, wątrobowce i porosty. Zauważono obecność owadów trogloksenicznych (komary, pająki, motyle), a przy otworze - ślimaków. Bywają tu również nietoperze.

Zwoliński (1955b) zamieścił uwagi o genezie zaliczając jaskinię do wyższego (III) pietra, jakie wyodrębnił on w Dolinie Jaworzynki. Wójcik (1966a,1968), który wyodrębnia więcej pięter, zalicza ją do IX piętra wg własnego podziału. Autor ten zbadał również osady jaskini (Wójcik, 1966a).

Jaskinia prawdopodobnie została odkryta w dniu 23 października 1932 r. przez S. Zwolińskiego i J. Zahorskiego. S. Zwoliński opisał wówczas w swoim notatniku (wydanym w 1993 r.) akcję odkrywczą, położenie i wnętrze groty, naszkicował też jej plan. W dniu 9 lipca 1944 r. wraz z E. Winiarskim wykonał on pomiary jaskini. W okresie przedwojennym odnotował również istnienie groty F. Rabowski (materiały terenowe z lat 1920-1939 opublikowane pośmiertnie w 1959 r.), wprawdzie nie podaje nazwy lecz identyfikacja nie budzi wątpliwości. W jaskini prowadzono w okresie 1932-1944 intensywne prace zmierzające do przekopania syfonu, nie wiadomo jednak kto je wykonał i dokładniej kiedy. S. Zwoliński zawarł w notatkach z pierwszej wycieczki uwagę dotyczącą zakończenia groty: „Przy niezbyt wielkim nakładzie pracy możnaby tę część odkopać i może dostać się do dalszych korytarzy”, a po wycieczce w 1944 r. zapisał: „Ze zdziwieniem znalazłem tu ślady kopania w studni końcowej. Ktoś zadał tu sobie nawet sporo roboty, ale w ogóle to robota tu jest na większą skalę i bez robotników ani nie warto się nawet zabierać do kopania.”.  

Podczas prac OW PTPNoZ nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich dokumentację jaskini sporządziła w dniu 22 lipca 1979 r. I. Luty przy współpracy L. Młynarskiego, wykonała wtedy również pomiary sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu metodą ciągu busolowo-taśmowego. Pomiary przeprowadzono busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Rabowski, F. 1959 (wzmianka, sytuacja geologiczna); Zwoliński, S. 1955b (wzmianka o genezie); [Krygowski, W.] x. y. 1961 (wzmianka o zwiedzaniu w 1959 r. przez zespół grotołazów zakopiańskich); Wójcik, Z. 1966a (uwagi dotyczące genezy, geologii, osadach, niektóre dane morfometryczne, lokalizacja na mapce); Wójcik, Z. 1968 (o genezie); Kozik, A. 1972 (wymienia); Tatry Polskie 1976 (lokalizacja na mapie 1:10000); Borowiec W. i in. 1977,1978 (podają orientacyjną wysokość bezwzględną położenia otworu); Kardaś, R. M. 1980a (wzmianka o zinwentaryzowaniu); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10000); Gradziński, R. i in. 1985a (bezwzględna wysokość położenia otworu, orientacyjna lokalizacja na mapie); Zwoliński, S. 1993 (opis odkrycia, położenia, groty, szkicowy plan); Jaskinie TPN 2002b (plan i opis inwentarzowy).

[Siarzewski, W., Zwolińska, Z.] 1986 (szkice pomiarowe, plan S. Zwolińskiego).

Jerzy Grodzicki

Izabella Luty