Numer inwentarzowy: T.D-08.06
Inne nazwy: Tunel pod Zimną, Tunel Pawlikowskiego, Dziura Między Żleby
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1101 m n.p.m.
Wystawa otworu: N
Inne otwory: 2 - ku S, 1101 m n.p.m.
WGS84: N49.249906, E19.866702
WGS84: N49d 14.9944m, E19d 52.0021m
WGS84: N49d 14m 59.7s, E19d 52m 00.1s
UTM: Easting 417524, Northing 5455855, Zone 34
Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w Organach, w żebrze skalnym schodzącym ku zachodowi od południowego otworu Jaskini Mroźnej. Grota przebija to żebro na wylot.
Drogi dojścia
Dnem doliny docieramy do pierwszego mostka za Bramą Kraszewskiego. Dalej, po około 120 metrach marszu drogą, skręcamy do niewybitnego żlebu wciętego w strome, porośnięte lasem zbocze. Podchodzimy nim pod skałki ukryte w lesie. Pod nimi trawersem wracamy nieco w kierunku ujścia doliny i niebawem trafiamy na zachód, który wyprowadza nas nad ten niewysoki pas skałek, do płytkiego żlebu. Żleb ten rozdzielony jest na dwie odnogi częściowo zalesionym garbem skalno-trawiastym. Do otworu północnego podchodzimy południową odnogą żlebu, wznoszącą się nieco na S od niewielkiej skałki, w której widać otwór Schronu pod Jaskinią Goryckiego T.D-08.20. Jest on położony na lewym (or.) zboczu żlebu, w jego górnej części, u podnóża skał, a otwór południowy uchodzi w ścianie, po drugiej stronie żebra, nad 4-metrowym, przewieszonym progiem. Otwór południowy jest dobrze widoczny ze szlaku sprowadzającego z Jaskini Mroźnej. Dojście uciążliwe, zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini
Myty otwór szerokiej niszy wstępnej, o dnie wznoszącym się ku E, prowadzi do wstępnej części korytarza o szerokości 1,1 m. Przechodzi on niebawem w szczelinowy korytarz (0,6x1,4 m) o płaskim dnie, który biegnie prawie prosto, w połowie łagodnie zakręca w prawo (ku S). W środkowej części ma on ponad 2 metry wysokości. Uchodzi obszernym mytym otworem południowym (1x3,2 m), w ścianie żebra skalnego.
Grota rozwinęła się na nieco rozmytej szczelinie w wapieniach triasu środkowego jednostki Organów (seria wierchowa, płaszczowina Czerwonych Wierchów. Ściany ma zwietrzałe, miejscami pokryte naciekami grzybkowymi i mlekiem wapiennym. Namulisko stanowi gliniasty osad z gruzem autochtonicznym, przy otworach występuje nieco gleby.
Tunel jest suchy. Światło odbite dociera do końca. Przewiew zależny od warunków atmosferycznych na powierzchni, często wyczuwa się między otworami.
Przy otworach rozwija się uboga roślinność kwiatowa, głębiej sięgają mchy, glony i porosty. W trakcie wielokrotnych obserwacji podczas inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich, zaobserwowano obecność licznych pająków, ciem, much i innych owadów trogloksenicznych. Kowalski (1955a) wymienia trogloksena Vanessa io (L.) - [błędna nazwa, winno być Inachis io przyp. red.].
Historia
Historia badań
Faunę badał Kowalski (1955a), osady opisał Wójcik (1960b, 1966a).
Historia eksploracji
Tunel pod Zimną po raz pierwszy opisał Pawlikowski (1887), który zwiedził go w 1885 r. W latach trzydziestych naszego wieku w grocie bywał Zwoliński z towarzyszami, nazywając ją „Tunelem Pawlikowskiego”.
Historia dokumentacji
Kowalski (1953a) sporządził plan i opis jaskini, datowany na 8 września 1951 r., pod nazwą „Dziura między Żleby”. W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ schronisko zlokalizował ciągiem azymutalno-taśmowym w dniu 6 lipca 1975 r. J. Grodzicki przy współpracy E. Winiarskiego, R. M. Kardasia, A. Szabunio i P. Żarskiego, a T. Ostrowski sfotografował otwór główny. Latem 1992 I. Luty sporządziła nową dokumentację, wykonała też fotografie otworów. Zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
Pawlikowski, J. G. 1887 (opis położenia i groty); Kowalski, K. 1953a (plan i opis inwentarzowy); Kowalski, K. 1955a (fauna); Wójcik, Z. 1960b, 1966a (dane morfometryczne, osady); Gradziński, R i in. 1985a (lokalizacja na mapie, dane morfometryczne); Zwoliński, S. 1993 (wzmianki o zwiedzaniu); Jaskinie TPN, 1993 b (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty
