Jaskinia Zawaliskowa w Długim Giewoncie

    Otwór o wymiarach około 1,4x1,3 m prowadzi do obszernej nyży wstępnej o długości ponad 3 m. Pod jej okapem, za dużym głazem, przy północnej ścianie znajduje się ciasne wejście (około 0,6x0,5 m ) do pochyłej studzienki w zawalisku. Ma ona 1,7 m głębokości i sprowadza do obszerniejszego korytarza. Na lewo (ku S) korytarz wznosi się i po 3 m kończy, a na prawo niski przełaz (2x0,3 m ) wiedzie do rozszerzającego się szybko, poziomego, niskiego ciągu. Ciąg ten ma przekrój prawie poziomej soczewki (lekko nachylonej ku NW) o szerokości 4 - 6 m i wysokości 0,7 - 1 m. Dno pokrywa rumosz wapienny i większe wanty. Po około 8 m , przy lewej ścianie opada 1,5-metrowy prożek. Na prawo stąd wznosi się kilkumetrowe odgałęzienie zakończone prześwitem do powierzchni (widać światło dzienne, jest jednak zbyt nisko, aby przejść bez rozgrzebania kamieni). Pod prożkiem ciąg, wiodący dalej ku NE, przechodzi w rozległą komorę zawaliskową o wymiarach około 15x4 - 5 m. Przy jej lewej ścianie wiedzie rodzaj wąskiego (0,6 - 0,8 m ) „nibykorytarzyka”, ograniczonego z prawej strony stopniem skalnym o zmiennej wysokości (do 1,8 m). Ten pionowy stopień jest krawędzią gigantycznego bloku skalnego wznoszącego się stromo w kierunku prawej ściany (w środkowej części komory - częściowo pionowym progiem), aż do wypłaszczenia pod niskim w tym miejscu, pociętym uskokami stropem. W NE części komory, spągowy blok oddzielony jest od prawej ściany wąską (0,4 m) szczeliną. W SW części komory, nad wielkimi wantami, widać niszę o poziomym dnie, podchodzącą blisko powierzchni (namyta niedostępnymi szczelinami gleba). Idący od ww. 1,5-metrowego prożka „nibykorytarzyk” przy lewej ścianie, po 12 m zakręca na prawo, wznosi się i 6 m dalej, nad małym prożkiem, kończy zawaliskiem (widać w nim namytą glebę). Przy zakręcie na wprost wiedzie w głąb skały kilkumetrowa, zwężająca się szczelina z przewiewem.

    Jaskinia rozwinęła się w wapieniach malmu (seria wierchowa, fałd Giewontu), w strefie silnych spękań tektonicznych. Ma charakter zawaliskowy. Jej geneza prawdopodobnie związana jest z powstaniem wielkiego obrywu. We wnętrzu widać młode przesunięcia tektoniczne o znacznych zrzutach. Na ścianach w kilku miejscach występują drobne nacieki grzybkowe. Namulisko buduje głównie gruz i rumosz wapienny oraz duże wanty, w głębi z domieszką gliny oraz w partiach położonych blisko powierzchni - gleby. Na namulisku widać odchody nietoperzy i gryzoni.

    Jaskinia jest wilgotna. Światło od otworu i prześwitu sięga do kilku metrów; komora i część niskiego ciągu jest zupełnie ciemna. We wnętrzu wyczuwa się przewiew. Rośliny kwiatowe, mchy, paprocie, glony i porosty obecne są w nyży wstępnej. Nieco mchu i porostów sięga pod studzienkę wstępną, a na glebie w niszy nad komorą znaleziono pleśnie i białe grzyby. Występują owady troglokseniczne oraz nietoperze.