Jaskinia Smytnia

   Otwór o wymiarach 3,5x4 m ma kształt zaokrąglonego rombu o dłuższej osi skierowanej ku N. Prawie poziomo usytuowany otwór znajduje się u podnóża skałek tworzących grań. Stanowi on wejście do zawaliskowego, szczelinowego awenu. Z wyjątkiem stromo nachylonego zejścia od strony południowej, pozostałe ściany są lekko przewieszone. W lewej or. ścianie znajduje się mały, ciasny kominek rozwinięty na szczelinie.
    Studnia powstała w wapieniach malmo-neokomu autochtonicznej serii wierchowej. Namulisko stanowi drobny rumosz wapienny zmieszany z glebą.
    Cała studnia jest sucha i oświetlona, wystawiona na oddziaływanie zewnętrznych czynników klimatycznych. Flora i fauna nie były obserwowane.

Studnia była znana od dawna. Od 1965 r grotołazi z SG AKT Poznań przez kilka lat usiłowali przekopać rumosz w najniższym punkcie studni, poszukując jej dalszych partii. W literaturze brak wzmianek jednoznacznie odnoszących się do tego obiektu. Przyjęta tu interpretacja – identyfikująca obiekt z wymienianą z bardzo skąpymi danymi przez Wójcika (1966a) Jaskinią Smytnią – oparta jest przede wszystkim na następujących przesłankach: wysokim położeniu nad Doliną Smytnią, rozwinięciu w wapieniach malmo-neokomu (w górnej części zbocza, w pobliżu szczytu mają one bardzo ograniczony zasięg), długości, charakterze osadów oraz narzucającym się położeniu (przy bardzo uczęszczanej ścieżce). Tę interpretację zakwestionował Wiśniewski (1988) na podstawie własnej interpretacji danych opublikowanych przez Wójcika. Argumenty opierające się o analizę zamieszczonych w pracach Wójcika zgeneralizowanych, przeglądowych mapek są co najmniej dyskusyjne, gdyż (jak sam Wiśniewski to zauważa) autor ten różnie lokalizuje jaskinię w poszczególnych pracach (powodem takich różnic jest mała skala mapek i ich czysto orientacyjne przeznaczenie). Gdyby ściśle przyjąć położenie otworu z mapki w pracy Wójcika z 1966 roku, to musiałaby ona występować w wapieniach triasu, co stałoby w wyraźnej sprzeczności z tekstem, bez żadnej wątpliwości wskazującym na malmo-neokom Taka wewnętrznie sprzeczna interpretacja pracy Wójcika znalazła swój wyraz w Atlasie TPN (Gradziński i in. 1985a). Podobnie dane wysokościowe, na które powołuje się Wiśniewski nie są przekonywujące, gdyż są to wysokości względne, zależne więc od wysokości przyjmowanych dość niejednoznacznie punktów odniesienia. Cała ta sprawa praktycznie nie ma żadnego znaczenia, gdyż nie ulega wątpliwości, że studnia była znana od dawna, na pewno dziesiątki lat przed 1966 r, tak więc identyfikacja jej nie ma znaczenia historycznego. Poza tym za pozostawieniem nazwy przemawiają względy praktyczne: pod tą nazwą studnia jest zaznaczona na popularnej mapie turystycznej 1:10 000 (TATRY POLSKIE 1984), choć nieco za wysoko.

Dokumentację studni 4.09.1977 r. w ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ sporządził J. Grodzicki przy współpracy A. Bąka i J. Dmochowskiego. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Początkowo (w opracowaniu archiwalnym) przyjęto nazwę Dziura pod Przełączką, później wprowadzono nazwę uzasadnioną przedstawioną powyżej interpretacją danych. Zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracował J. Grodzicki.

Wójcik, Z. 1966a (dane geologiczne, osady, orientacyjne położenie i rozmiary – mogą dotyczyć innej jaskini); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie); Gradziński, R. i in. 1985a (inna lokalizacja); Wiśniewski, W.W. 1988 (dyskusja identyfikacji); Jaskinie TPN, 1993a (plan i opis inwentarzowy).

(brak informacji o źródłach)

Jerzy Grodzicki

Jerzy Grodzicki | Rafał M. Kardaś