Jaskinia Skoruszowa

    Górny otwór ma kształt owalny o szerokości 1,5 m i wysokości 3 m. Znajduje się on w ścianie około 10 m nad podnóżem skałki, na prawo od dolnego otworu.

     Przez dolny otwór wchodzimy do niskiego, szerokiego korytarza, którego opadające w głąb dno pokryte jest gruzem skalnym i piaszczysto gliniastym namuliskiem. Poprzez zwężenie dostajemy się w prawo do mytego w litej skale pochyłego kominka (w środkowej części rozdzielonego filarkiem) prowadzącego do górnego piętra jaskini. Tworzy je wąski, szczelinowaty korytarz, o dnie pokrytym gruzem skalnym i namuliskiem gliniasto piaszczystym. Korytarz ten w prawo prowadzi do górnego otworu, w lewo, za dwoma , niewysokimi prożkami i zakrętem staje się zbyt wąski do przejścia.

    Jaskinia rozwinęła się w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii autochtonicznej. Namulisko w dolnym i górnym piętrze jaskini jest piaszczysto gliniaste, pokryte gruzem skalnym. Przy otworach - gleba. Wójcik (1960b) wspomina o obecności w namulisku okruchów margli albu, pochodzących z ich pasa wciśniętego między Saturnem a Upłazkową Turnią. Na ścianach występują miejscami fragmenty polewy kalcytowej i nacieki grzybkowe, a także dość grube pokrywy mleka wapiennego. Na powierzchni dna, w górnym otworze znaleziono kości większych zwierząt, a głębi groty odchody nietoperzy.

    Jaskinia wilgotna, woda kapie ze stropu, a miejscami sączy się po ścianach (jednak podczas dwukrotnych obserwacji latem 1994 r. grota była zupełnie sucha). Przewiew wyczuwalny, światło dociera do wszystkich korytarzy jaskini. Roślinność zielona występuje do około 1 m od otworów, w dolnym otworze rośnie jarzębina, od której pochodzi nazwa jaskini. E. Sobiepanek-Krzyżanowska znalazła w jaskini dżdżownicę Dendrobaena alpina (13 lipca 1977 r.). Spotkano tu także nietoperza.

Osady jaskini badał Z. Wójcik (1960b). W ramach prac inwentaryzacyjnych OW PTPNoZ E. SobiepanekKrzyżanowska przeprowadziła w 1977 r. obserwacje fauny.

Informację o odkryciu jaskini w początkach czerwca 1958 r. przez członków STJ KW Zakopane podaje Z. Wójcik (1960d). Używa on nazwy "Kominowa", przyjętej następnie we wszystkich publikacjach jej dotyczących. W archiwalnym sprawozdaniu S. Wójcika (1959) jest mowa o zwiedzaniu 17 sierpnia 1959 r. jaskiń odkrytych przez niego w maju 1958 r. Ponieważ działano wówczas w okolicy Arkady, nie wykluczone więc, że wzmianka ta może dotyczyć Jaskini Skoruszowej (nazwy tej używało środowisko zakopiańskiej, a więc odkrywcy jaskini, jest ona umieszczona w archiwalnym inwentarzu S. Wójcika; została ona przyjęta w niniejszym opracowaniu). Nie można także wykluczyć, że jaskinia została poznana już w latach międzywojennych, skoro zwiedzano wówczas odległą o ok. 20 m Jaskinię przy Perci, a otwory Skoruszowej należą do dobrze widocznych.

Dokumentację jaskini sporządzili w dniu 10 lipca 1977 r. M. Kardaś i E. Kuźniak przy współpracy R. Kardaś. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Obserwacje terenowe uzupełniła latem 1994 r. I. Luty. Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.).
Plan opracował M. Kardaś.

Wójcik, Z. 1959f (dane dotyczące odkrycia, długość); Wójcik, Z. 1960b (wspomina o obecności w namulisku margli albu, pod nazwą Kominowa); Wójcik, Z. 1960d (informacja o odkryciu, długość); Wójcik, Z. 1966a (podaje wysokość otworu); Wójcik, Z. 1969a (dane morfometryczne i geologiczne); Jaskinie TPN 1994 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).

Wójcik, S. 1959 "Sprawozdanie..." (wzmianka dotycząca prawdopodobnie odkrycia i zwiedzania jaskini); Wójcik, S. 1959 "Inwentarz jaskiń tatrzańskich" (wymienia w spisie pod nazwą "Jaskinia Skoruszowa"); Sobiepanek-Krzyżanowska, E. 1979 (fauna).

Jerzy Grodzicki

Michał Kardaś