Numer inwentarzowy: T.E-08.23
Inne nazwy: Jaskinia Wyżnia pod Zamkiem
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1186 m n.p.m.
Wystawa otworu: NNW
WGS84: N49.237658, E19.864730
WGS84: N49d 14.2595m, E19d 51.8838m
WGS84: N49d 14m 15.6s, E19d 51m 53.0s
UTM: Easting 417360, Northing 5454496, Zone 34
Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w zboczach Żaru, w pobliżu Jaskini pod Zamkiem T.E-08.01.
Drogi dojścia
Z dna doliny, kilkadziesiąt metrów za mostkiem położonym nieco na S od szlaku wiodącego do Jaskini Mylnej skręcamy na zbocze Żaru. Stromym stokiem przez las dochodzimy do skał i dalej wznosimy się pod nimi omijając Jaskinię pod Niżnią Zbójnicką Turnią T.E-08.27, aż do dolnego otworu Zbójnickiego Korytarzyka T.E-08.39, ukrytego pod ścianą, za smrekiem. W odległości kilkunastu metrów ku SE widać otwory Zbójnickiej Szczeliny T.E-08.40, tuż za trawiastym żlebikiem rozdzielającym te groty. Około 45 metrów dalej, pod skałami, zauważamy otwór Szczeliny pod Niżnią Zbójnicką Turnią T.E-08.24. Nie dochodząc do niego skręcamy na lewo (ku północy) i trawiastym żlebem dochodzimy na przełączkę. Z niej kierujemy się nieco na prawo pod skały, gdzie w pobliżu ich północnego krańca odnajdujemy niewielki otwór jaskini (leżący około 80 metrów na północ od wspomnianej Szczeliny pod Niżnią Zbójnicką Turnią). Inna droga wiedzie z Wąwozu Kraków: od otworu Jaskini pod Zamkiem T.E-08.01 przechodzimy przez charakterystyczne okno skalne w żebrze położonym tuż za nią. Kilka metrów dalej na południe, odnajdujemy pod skałami otwór. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini
Myty otwór (o wymiarach 0,5x1,7 m) prowadzi do lekko opadającego, niskiego korytarza. Przy jego zakończeniu na lewo odchodzi boczny ciąg, rozgałęziający się zaraz na dwa rurkowate, krótkie korytarzyki.
Jaskinia powstała w wapieniach malmo-neokomu autochtonicznej serii wierchowej. Ściany są gładkie, miejscami pokryte cienką polewą naciekową, mlekiem wapiennym oraz drobnymi naciekami grzybkowymi. Przy otworze namulisko stanowi gleba, w głębi występuje glina piaszczysta z gruzem wapiennym. W osadach znaleziono kości drobnych ssaków (gryzoni?).
Jaskinia jest wilgotna, woda kapie ze stropu. Rozproszone światło sięga około 10 metrów w głąb. W strefie przyotworowej (do 1 m) obecne są rośliny zielone, głębiej występują glony i porosty. Zaobserwowano muchówki, ćmy i komary.
Historia
Historia eksploracji
Otwór jaskini musiał być znany od dawna - sąsiednią Jaskinię pod Zamkiem wykorzystywali pasterze jako schronienie, a w XIX wieku odwiedzali turyści i badacze. Ciasny korytarz Jaskini Małej pod Zamkiem poznali w latach czterdziestych grotołazi zakopiańscy - jako problem do zbadania zainteresowała ona w 1944 r. S. Zwolińskiego (1993). Informacji o jaskini udzielił W. Habil, nazywając ją Wyżnią pod Zamkiem i E. Winiarski - bez podania nazwy.
Historia dokumentacji
W trakcie inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ materiały do dokumentacji zebrali: 6 października 1975 r. R. M. Kardaś wraz z W. Habilem i M. Różyczką; 19 lipca 1977 r. M. Kardaś wraz z M. Burkackim i M. Różyczką; 16 września 1987 r. I. Luty wraz z M. Kowalską i M. Kropiwnicką. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolami geologicznymi Freiberg i Meridian. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracował M. Kardaś.
Bibliografia
Kardaś, R.M., Burkacki, M. 1977 (wzmianka o udokumentowaniu, bez nazwy); Zwoliński, S. 1993 (wymienia jako problem do zbadania, bez nazwy); Jaskinie TPN 1993b (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty
