Jaskinia Jagnięca

    Z widocznych w ścianie skałki otworów, głównym jest półokrągło sklepiony, wysoki na 1,5 m, położony nad trawniczkiem. W lewo i w górę od niego znajduje się szczelinowe wejście (wysokość 2,5 m) do bocznego korytarzyka jaskini. W prawo, nieco niżej jest boczny, owalny otwór, opadający 1,5 m prożkiem do luźnego zagłębienia w ścianie (stąd z daleka wygląda on na szczelinowaty). Jeszcze niżej w prawo, 1,6 m nad ziemią znajduje się okrągły, dolny otworek Korytarzyka pod Jagnięcą T.E - 09.14.

    Od głównego otworu jaskinia zaczyna się poziomym, obszernym korytarzem. Po ok. 2 m w prawo dość ciasny przełaz prowadzi do około 1,5 m studzienki i mytego, okrągłego korytarzyka, prowadzącego wstecz, do prawego, bocznego otworu.

     Posuwamy się dalej głównym korytarzem jaskini. Po około 5 m rozgałęzia się on. Lewa, niska kontynuacja jest krótkim, ślepym jego zakończeniem. W prawo natomiast wiedzie korytarz, z początku poziomy, a następnie wznoszący się i opadający nad szczelinowatą ślepą studzienką o głębokości 4 m.

    Na lewo od otworu, którym weszliśmy do głównego korytarza jaskini znajduje się wzmiankowane powyżej szczelinowe wejście do bocznego korytarzyka. Jest on krótki (około 5 m), szczelinowaty, początkowo wspina się sporo w górę, a przy końcu dno ma poziome i stanowi najwyższy punkt jaskini.

    Jaskinia wymyta jest na szczelinach tektonicznych w wapieniach urgonu autochtonicznej serii wierchowej. Namulisko od głównego otworu po rozgałęzienie (wraz z lewą odnogą), a także na końcu bocznego korytarzyka ponad głównym otworem składa się z gliny z gruzem. Obok studzienki końcowej i studzienki w ciągu od bocznego otworu jest ono gliniaste. W części jaskini namuliska brak. Wójcik (1966a) wspomina tylko o występowaniu iłów rezydualnych oraz wzmiankuje ogólnie o podobieństwie osadów do innych jaskiń tego samego piętra, wyrażając pogląd o pochodzeniu materiału allochtonicznego z rejonu górnej części doliny - spod Tomaniarskiego Twardego Upłazu (Wójcik 1968). W korytarzu głównym spotyka się pojedyncze nacieki grzybkowe, w dalszych partiach nacieki grzybkowe i polewy. Występują też nacieki o charakterze kulistych konkrecji o średnicy około cm.

     Jaskinia jest wilgotna, woda kapie ze stropu, a w studzience końcowej sączy się po ścianach. Światło sięga do końca głównego korytarza (rozgałęzienia) oraz obejmuje boczne ciągi: korytarzyk w lewo nad głównym otworem i drugi, prowadzący w prawo, do bocznego otworu. Przewiewu brak. Roślinność występuje przy głównym otworze. Badania fauny przeprowadzone 12 lipca 1977 r. przez E. Sobiepanek-Krzyżanowska wykazały obecność następujących gatunków:

Opiliones: Leiobunum rupestre(1 ),

Diptera:- Limoniidae (1 okaz nieoznaczony).

Jaskinia została odkryta przez grotołazów zakopiańskich. Datę odkrycia - 1954 r. podaje dopiero Rajski (1988). Publikacje relacjonujące odkrycia w tym roku nie wspominają wprawdzie o niej (Zwoliński 1954a, Stecki 1956), jest ona jednak bardzo prawdopodobna, gdyż późniejsza notatka Zwolińskiego (1955a) wspomina o Jaskini Gawrze odkrytej w "ubiegłych latach". Okres zaś objęty tym sprawozdaniem z eksploracji rozpoczyna się od jesieni 1954 r., którą zamknęła poprzednia relacja (Zwoliński 1954a). Jest niezwykle prawdopodobne, że odkrycie obu sąsiadujących ze sobą jaskiń (Gawry i Jagnięcej) nastąpiło jednocześnie. Odkrywcy nadali jaskini nazwę Jagnięca. Stosowana jest ona np. w notatkach terenowych J. Rudnickiego z 1957 r. i w spisie jaskiń Wąwozu Kraków archiwalnego inwentarza S. Wójcika (ok. 1959 r.). Używa jej też w relacjach ustnych E. Winiarski. Pierwszą opublikowaną informację o jaskini znajdujemy u Z. Wójcika (1966a), który jednak stosuje inną nazwę "Pod Gniazdem", przyjętą następnie w innych publikacjach (poza mapą topograficzną i Rajskim). Właściwe wydaje się powrócenie do nazwy pierwotnej. Dodać można, że poza kwestią nazewnictwa, pewne zamieszanie w późniejszych (pochodnych) informacjach wywołała także rozbieżność w ocenie wielkości jaskini w poszczególnych pracach Wójcika. Długość jej podawał jako 28 m (1966a) lub 16 m (1969a). Ta druga wartość (obarczona błędem) była następnie wielokrotnie cytowana. Natomiast różnica wysokości między otworami wynosi według Wójcika (op. cit.) aż 6 m, zapewne więc dane dotyczą głównego otworu Jagnięcej i dolnego Korytarzyka pod Jagnięcą, wliczanego widocznie przez niego do tej jaskini.

W ramach prac inwentaryzacyjnych OW PTPNoZ w dniu 12 lipca 1977 w. przeprowadzone zostały badania fauny (E. SobiepanekKrzyżanowska) oraz sporządzono dokumentację jaskini (M. Kardaś przy współpracy R. Kardaś, T. Ostrowskiego i E. Sobiepanek-Krzyżanowskiej). Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.).
Plan opracował M. Kardaś.

Wójcik, Z. 1966a (dane morfometryczne i geologiczne - stosując nazwę "Pod Gniazdem"); Wójcik, Z. 1968 (charakter osadów, nazwa j.w.); Wójcik, Z. 1969 (dane morfometryczne i geologiczne - błędnie długość - nazwa j.w.); Tatry Polskie, 1984 (lokalizacja na mapie topograficznej pod nazwą "Jagnięca"); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, nazwa "Pod Gniazdem"); Rajski, M. 1988 (data odkrycia, pod nazwą "Jagnięca"); Jaskinie TPN 1994 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).

Rudnicki, J. 19571959 [notatnik terenowy], (szkic sytuacyjny otworów Gawry i Jagnięcej - w części notatnika z 1957 r., a w części z 1959 r. - wymienia nazwę "Jagnięca"); Wójcik, S. 1959 - "Inwentarz jaskiń tatrzańskich" (wymienia w spisie jaskiń Wąwozu Kraków): Sobiepanek-Krzyżanowska, E. 1979 (fauna).

Jerzy Grodzicki

Michał Kardaś