Numer inwentarzowy: T.E-08.16
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1225 m n.p.m.
Wystawa otworu: E
Inne otwory: 2 - ku SW, 1225 m n.p.m.
WGS84: N49.236184, E19.864791
WGS84: N49d 14.1710m, E19d 51.8875m
WGS84: N49d 14m 10.3s, E19d 51m 53.2s
UTM: Easting 417362, Northing 5454332, Zone 34
Dolina Kościeliska, na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej przed Krzyżem Pola, w skałkach Zbójnickiej Turni.
Drogi dojścia
Od miejsca, w którym z dna Wąwozu Kraków odchodzi na lewo szlak do Smoczej Jamy T.E-08.07, idziemy jeszcze 20 m w górę wąwozu i skręcamy na prawo. Skalną, porośniętą trawą, półką, biegnącą ukośnie u stóp przewieszonych skał, dostajemy się na strome, lesiste zbocze. Idziemy nim w pobliżu skał około 15 min. do góry niewyraźną percią, aż do miejsca, skąd widać na prawo skalne żebro odchodzące od turni w grzbiecie Żaru, a na lewo, w górze, częściowo zasłoniętą smrekami ścianę, w której znajduje się otwór Jaskini Poszukiwaczy Skarbów T.E-08.18. Dalej niewyraźną percią podchodzimy w pobliżu ściany omijając otwór Jaskini Groby i dalej, przez las, około 30-40 m do góry, w stronę grani. Nie dochodząc do niej spostrzegamy w ścianie wielki otwór wschodni Dzwonnicy. Wspinamy się do niego około 6 m, bardzo trudno. Nie ma aktualnie (2009) ostrewki ułatwiającej wejście. Do otworu zachodniego można dostać się trawersując wąską, eksponowaną półką z grani w pobliżu otworu wschodniego, prowadzącą na stronę Doliny Kościeliskiej, omijając żebro skalne (nieco trudno). Zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini
Otwory są myte, w kształcie półkoliste. Wschodni ma około 3 m średnicy, zachodni - około 5 m. Schronisko jest łukowatym tunelem, przebijający na wylot szczytową turnię w grani Zbójnickiej Turni. Otwór zachodni rozdzielony jest niewielkim, skalnym filarem.
Schronisko powstało w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Według Zwolińskiego (1955b, 1961), a także Wójcika (1960b, 1966a), stanowi ono stary, podziemny przepływ Potoku Kościeliskiego. Wójcik przyjmuje plioceński wiek tego przepływu i zalicza schronisko do VI poziomu jaskiń tatrzańskich. Dno tunelu pokrywa gruzowisko wapienne zmieszane z mułem i iłem, podrzędnie występuje piasek kwarcowy (Wójcik 1960b, 1966a).
Schronisko jest w całości oświetlone padającym z otworów światłem i suche.
W otworach występują nieliczne rośliny kwiatowe, głębiej - nieco porostów.
Historia
Historia eksploracji
Schronisko z pewnością od dawna znane było góralom. Pierwszy opis podaje Pawlikowski (1887). W 1925 r. T. i S. Zwolińscy publikują w swoim przewodniku opis schroniska i drogi dojścia. Później schronisko jest wzmiankowane w przewodnikach i różnych publikacjach. 22 czerwca 1952 r.
Historia dokumentacji
K. Kowalski sporządził inwentarzowy opis i plan schroniska. Wójcik (1960b, 1966a) podaje schematyczną lokalizację i wysokość położenia otworów. Wysokość położenia otworów ustalono na podstawie mapy topograficznej 1:10 000 TATRY POLSKIE 1984, która podaje jego lokalizację. Fotografię otworu wykonała I. Luty. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan wg K. Kowalskiego (1953a).
Bibliografia
Pawlikowski, J. G. 1887 (opis); Zwoliński, T. i S. 1925 (plan, opis, droga dojścia); Zwoliński, S. 1955b (geneza); Wójcik, Z. 1960b (lokalizacja, osady,); Zwoliński, S. 1961 (geneza, historia, lokalizacja na mapie 1:25 000), Wójcik, Z. 1966a (geneza, osady, wiek); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja); Gradziński, R. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); Jaskinie TPN 1993b (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
[Siarzewski, W., Zwolińska, Z.] 1986 (szkic terenowo-pomiarowy, plan 1:200).
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty | Jerzy Grodzicki
