Dziura w Wielkiej Turni

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: T.F-09.31
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1340 m n.p.m.
Wystawa otworu: NNE

Dane morfometryczne

Długość: 5.0 m
Deniwelacja: 0.0 m

Współrzędne geograficzne

WGS84: N49.234891, E19.873252
WGS84: N49d 14.0935m, E19d 52.3951m
WGS84: N49d 14m 05.6s, E19d 52m 23.7s
UTM: Easting 417976, Northing 5454179, Zone 34

Lokalizacja otworu

Dolina Kościeliska, na lewym orograficznie zboczu Wąwozu Kraków, w północnej ścianie Wielkiej Turni.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Z Hali Pisanej żółtym szlakiem podchodzimy do Wąwozu Kraków. następnie jego dnem idziemy do charakterystycznego rozszerzenia nazywanego Rynkiem. Stąd wznosimy się nieco wstecz, wzdłuż skały zamykającej Rynek od południa, nazywanej Basztą, niewyraźną percią obchodzącą progi dalszej części wąwozu. Perć prowadzi najpierw ku W, a następnie ku SW stromym, porośniętym roślinnością stokiem. Docieramy nią po około 100 m do wylotu żlebu między skałami lewego (or.) zbocza wąwozu. W ścianie skałki, na dole skośnego zacięcia, widać otwór Jaskini Piarżystej. Trawersujemy stąd pod wylotem żlebu i podchodzimy około10 m w górę w skos, u podnóża skałki ograniczającej żleb z lewej (or.) strony, w okolice otworu Jaskini Ciasnej T.F-09.06. Dalej idziemy ku zachodowi i trawiastym żlebem kilkadziesiąt metrów do góry, dalej stromym zboczem na prawo przez las, w kierunku grani nad urwiskiem Wielkiej Turni. Wchodzimy na małą przełączkę we wschodnim krańcu grani, porośniętą gęstymi smrekami. Stąd kilka kroków na lewo (ku W) eksponowaną, trawiastą półką ze smrekami, do pionowej szczeliny w załomie skały. Z tego miejsca kilkumetrowym zjazdem dostajemy się na mały trawniczek w otworze schroniska. Widoczne jest ono z przeciwległego zbocza Wąwozu Kraków. Dojście wymaga użycia sprzętu do zjazdu i wychodzenia po linie, zwiedzanie bez trudności.

Opis jaskini

    Otwór o szerokości 3,1 m i wysokości 1-1,3 m wiedzie do obszernego schroniska o płaskim dnie i wznoszącym się stropie. Powstało ono w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii autochtonicznej. Ściany są kruche, zwietrzałe. Namulisko buduje przy otworze gleba, głębiej osad gliniasty i martwica.

    Schronisko jest suche i widne, bez przewiewu. We wnętrzu dziury rozwijają się rośliny kwiatowe, a także mchy i porosty. Zaobserwowano występowanie pająków i muchówek.

Historia

Historia eksploracji

Brak wzmianek o opisywanym obiekcie w literaturze speleologicznej. Mimo widocznego z daleka otworu, mógł nie być zwiedzany do czasu zinwentaryzowania, ze względu na trudny dostęp.

Historia dokumentacji

Podczas obozu poszukiwawczego SW PTTK dokumentację schroniska sporządziła w dniu 16 września 1987 r. I. Luty przy współpracy M. Kowalskiej. Pomiary wykonano busolą Freiberg i taśmą parcianą. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Bibliografia

Kronika 1988b (wzmianka o udokumentowaniu); Jaskinie TPN 1994 (plan i opis inwentarzowy).

Źródła

(brak informacji o źródłach)

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Izabella Luty