Drogi dojścia
idziemy dnem Doliny Miętusiej do Wielkiej Świstówki i następnie podchodzimy do podnóża Progu Litworowego.Między ściany wcina się tu (kilkanaście metrów nad ich podstawą) wybitny komin, którym wiodą droga na Ratusz Litworowy prawym ograniczeniem zachodniej ściany oraz droga na Próg Litworowy (lewym kominem). Wspinamy się 2 - 2,5 wyciągu (trudności III, IV) do końca komina i przechodzimy pod bramą skalną do położonego za nią, otoczonego zewsząd skałami kociołka. Naprzeciw bramy dostrzegamy pod okapem obszerny otwór jaskini. Zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini
Za wstępną nyżą ciągnie się szeroki korytarz (2,5 - 2 m), którego strop po kilku metrach się obniża. Zaraz za obniżeniem strop się podnosi, a korytarz przekształca się w wysoką, ślepo zakończoną szczelinę.
Jaskinia rozwinęła się na spękaniach tektonicznych w wapieniach malmo-neokomu jednostki Organów (fałd Czerwonych Wierchów, seria wierchowa). Ściany są częściowo wygładzone przez wodę. Namulisko tworzą głazy i gruz skalny, a w otworze gleba. Występują kości nietoperzy. Woda kapie ze stropu, przewiewu brak. Światło sięga niemal do końca. Występują ćmy.
Historia
Historia eksploracji
Brak danych o odkryciu, nastąpiło ono zapewne podczas pierwszego przejścia jednej z dróg wiodących kominem. Odkrywcami mogli więc być L. Nowiński i S. Kopeć podczas przejścia drogi prawym ograniczeniem zachodniej ściany Ratusza Litworowego (30 marca 1963 r.). Nie wykluczone jednak, iż dotarli do niej wcześniej D. i M. Mischke, przechodząc z komina trawersem do Dolinki Litworowej 27 kwietnia 1953 r. (informacje o przejściach wg Cywińskiego 1995). Pierwszy raz pod nazwą Dziura w Progu Litworowym wymienia ją Kardaś (1985f), możliwe jednak, że dotyczą jej informacje podane w publikacjach Borowca i in. (1977, 1978) dla jaskini bez nazwy oznaczonej numerem 199.
Historia dokumentacji
W ramach prac inwentaryzacyjnych OW PTPNoZ dokumentację jaskini sporządził R.M. Kardaś przy współpracy J. Bednarka i A. Rygiera 28 września 1978 r. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.).
Plan opracował R.M. Kardaś.
Plan opracował R.M. Kardaś.
Bibliografia
Borowiec, W. i in. 1977 oraz 1978 (dane morfometryczne mogące dotyczyć jaskini - pod numerem 199); Kardaś, R.M. 1985f (dane historyczne i morfometryczne, rysunek dojścia); Cywiński, W. 1995 (rysunki dróg, dane o historii eksploracji wspinaczkowej okolic jaskini, wzmiankuje bez nazwy jako „niewielką grotkę”); Cywiński, W. 1996 (wzmiankuje bez nazwy); Jaskinie TPN 1999 (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Rafał M. Kardaś