Numer inwentarzowy: T.E-12.14
Gmina: Kościelisko (gmina wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1927 m n.p.m.
Wystawa otworu: ku górze
WGS84: N49.238931, E19.915854
WGS84: N49d 14.3359m, E19d 54.9512m
WGS84: N49d 14m 20.2s, E19d 54m 57.1s
UTM: Easting 421084, Northing 5454583, Zone 34
Dolina Miętusia, w prawym orograficznie zboczu Doliny Litworowej, w niewybitnej skalnej grzędzie. Otwór znajduje się około 100 m na północ od otworu Jaskini Wielkiej Litworowej (T.E-12.01) i około 20 m wyżej niż ona.
Drogi dojścia
Z Przysłopu Mietusiego idziemy niebieskim szlakiem prowadzącym na Czerwone Wierchy. Nad Kobylarzowym Żlebem wznosimy się tym szlakiem jeszcze około 150 m, następnie skręcamy w prawo, na nieznakowaną ścieżkę trawersującą zbocze Czerwonego Grzbietu (prowadzi ona do Jaskini Wielkiej Litworowej). Ścieżką tą docieramy pod wspomnianą powyżej grzędę. Stąd idziemy trawiastym stokiem wprost do góry około 30 m, do otworu ukrytego w niewielkim zagłębieniu pod małą, lecz największą skałką grzędy. Około 3 m ku północy, w tej samej skałce, znajduje się również niewidoczny z daleka otwór Dziury w Grzędzie II (T.E-12.13). Dojście bez trudności, przy zwiedzaniu przydatna lina.
Opis jaskini
Szczelinowy, ciasny otwór, z zaklinowaną poniżej niego wantą, prowadzi w dół, do studni o głębokości 7 m. Rozszerza się ona dzwonowato w obszerną komorę (około 4x4 m). Z południowej części komory odchodzi ku ESE, za małym prożkiem w dół, krótki, ciasny korytarzyk; a ze wschodniej części – korytarzyk wiodący przez 1,5-metrowy prożek w dół, do niewielkiej salki (3x2,8 m). Ku zachodowi biegną od niej dwa ciasne korytarzyki, zwężające się w szczeliny zbyt wąskie do przejścia.
Jaskinia rozwinęła się w wapieniach triasu środkowego serii wierchowej (fałd Czerwonych Wierchów). Studnia wejściowa jest wymyta na szczelinie tektonicznej, pozostała część jaskini ma charakter zawaliskowy. Namulisko tworzy głównie autochtoniczny gruz wapienny z domieszką piasku granitowego oraz gliny jaskiniowej.
Jaskinia jest wilgotna. Wyczuwa się słaby przewiew. Światło sięga do dna studni.
Skąpa roślinność kwiatowa występuje przy otworze, głębiej sięgają paprocie, mchy i porosty. T. Bielska wymienia następujące gatunki zebranych przez siebie roślin (oznaczenia mszaków J. Mickiewicz ):
kwiatowe –Aconitum callibotryon Rchb., Viola biflora L., Carex firma Host,Saxifraga aizoon Jacq.,Saxifraga moschata Wulf., Campanula polymorpha Witasek, Veronica aphylla L., Hutchinsia alpina R. Br., Ranunculus alpestris L.,Cerastium tatrae Borb., Poa alpina L., Sweertia perennis L.;
paprocie – Cystopteris fragilis Bernh., Asplenium viride Huds.;
mszaki – Distichium montanum Hag., Encalypta extinctoria Sw.,Bryum sp.
W głębi jaskini zauważono komary, ćmy i inne owady, a przy otworze – ślimaki.
Historia
Historia eksploracji
Brak jakichkolwiek informacji o jaskini przed 1976 r. Prawdopodobnie odkrył ją zespół w składzie: M. Kropiwnicka, M. Lasota, T. Ostrowski i P. Żarski w dniu 3 sierpnia 1976 r., podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ. Fotografie otworu i okolicy wykonali I. Luty i T. Ostrowski.
Historia dokumentacji
Materiały terenowe do dokumentacji jaskini zebrali w tym samym roku M. Kardaś i E. Głowacka. W dniu 27 lipca 1977 r. T. Bielska zebrała roślinność okołootworową. W 1978 r. obserwacje uzupełniła I. Luty. Pomiary wykonano przy użyciu busoli geologicznej Meridian i taśmy parcianej . Pomiary sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu przeprowadził w dniu 16 sierpnia 1981 r. zespół pod kierownictwem W. Borowca. Wg informacji ustnych A. Szury, w późniejszym okresie prowadzono w jaskini eksplorację w nadziei połączenia jej z Wielką Litworową, brak jednak dokładniejszych informacji o tych działaniach. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracował M. Kardaś.
Bibliografia
Jaskinie TPN 1999 (plan, przekrój i opis inwentarzowy);
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty