Dziura pod Lodową Małołącką II
Informacje ogólne
Numer inwentarzowy: T.E-13.24
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1622 m n.p.m.
Wystawa otworu: W
Inne otwory: 1 (Jaskinia Lodowa Małołącka T.E-13.02) - ku W, 1634.1 m n.p.m.
Dane morfometryczne
Długość: 2.8 m
Deniwelacja: 1.5 m (-1.5m)
Współrzędne geograficzne
WGS84: N49.240572, E19.927835
WGS84: N49d 14.4343m, E19d 55.6701m
WGS84: N49d 14m 26.1s, E19d 55m 40.2s
UTM: Easting 421958, Northing 5454753, Zone 34
Lokalizacja otworu
W prawym (or.) zboczu Doliny Małej Łąki (Niżniej Świstówki), w zachodnim stoku Zadnich Mnichów nazywanych ostatnio Koprowymi Mniszkami.
Dokumentacja graficzna
(brak dokumentacji graficznej)
Drogi dojścia
Żółto znakowanym szlakiem podchodzimy Doliną Małej Łąki, następnie skręcamy na prawo, do Niżniej Świstówki i wyraźną, nieznakowaną ścieżką docieramy nad bulę. Stąd skręcamy bez perci na lewo i wznosimy się pod skałki trawiastym stokiem położonym na S od Żlebu między Mnichy, omijając kosówki z lewej strony. Pod skałkami trawersujemy na prawo, do małego żlebu zakończonego ciemnym, widocznym z daleka kominem. U podstawy tego komina znajduje się poszukiwany otwór. Dojście i zwiedzanie bez trudności, ciasno.
Opis jaskini
Obszerny otwór ograniczony okapem komina prowadzi do niewielkiej nyży. Jej dno i strop opadają stromo. Wg stanu z roku 1999 nyża szybko staje się ciasna (niska), a po niespełna 3 m zakręca na prawo i przechodzi w niedostępną rurkę o średnicy około 15 cm. Przez rurkę namywana jest gleba do Jaskini Lodowej Małołąckiej T.E-13.02. W 1999 r. stwierdzono też kontakt głosowy między tymi jaskiniami. Dziura pod Lodową Małołącką II została w 2000 r. połączona z Jaskinią Lodową Małołącką T.E-13.02, stanowiąc dolny otwór systemu, a w 2005 r. – zasypana.
Nyża rozwinęła się w wapieniach malmu tzw. węzła Rabowskiego, należących do wierchowej jednostki Organów (fałd Czerwonych Wierchów). Nyża i komin nad nią są pozostałością większego systemu krasowego, w skład którego wchodzą oprócz największej jaskini (Jaskini Lodowej Małołąckiej) wszystkie pozostałe studnie, dziury i nyże w rejonie Koprowych Mniszków. Ściany nyży i komina nad nią są częściowo myte. Namulisko tworzy rumosz wapienny i gleba, a także domieszka gliny.
Dziura jest wilgotna. Na dnie zalega, często przez cały rok, płat śnieżno-lodowy, który przy wyższych stanach zamyka wylot rurki końcowej. Światło sięga do końca. Wyczuwa się silny, bardzo zimny przewiew. Przy otworze rozwija się uboga roślinność kwiatowa, głębiej, również na ścianach, występują mchy, glony i porosty. W nyży zaobserwowano odchody nietoperzy oraz komary, muchy i pająki.
Pozostałe informacje znajdują się przy opise Jaskini Lodowej Małołąckiej T.E-13.02.
Historia
Historia eksploracji
Nyża mogła być znana grotołazom zakopiańskim penetrującym zbocza Mnichowych Turni w 1959 r. S. Wójcik obserwując wtedy liczne miejsca wywiewu zimnego powietrza sugerował istnienie „systemu Dziurawe”. O dziurze brak jednak wzmianek w literaturze speleologicznej do czasu zinwentaryzowania, prawdopodobnie ze względu na małe rozmiary. Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ była zwiedzana latem 1979 r. przez I. Luty (dolną część wypełniał wówczas lód). W dniu 28 października 2000 r. D. Fiedor, F. Filar i Z. Tabaczyński udrożnili od środka Jaskini Lodowej Małołąckiej połączenie z Dziurą pod Lodową Małołącką II, odsłaniając w ten sposób dolny otwór systemu. W 2005 r. został on szczelnie zasłonięty, aby zapobiegać wytapianiu się lodu w Jaskini Lodowej Małołąckiej, niestety okresowo obserwuje się próby odkopywania go przez niezidentyfikowane osoby.
Historia dokumentacji
W dniu 29 października 1999 r. I. Luty sporządziła dokumentację nyży przy współpracy D. Lermera. Pomiary przeprowadzono busolą Suunto i taśmą parcianą. Stwierdzono wówczas połączenie głosowe z Jaskinią Lodową Małołącką, w której opisie wspomniano o tym (Jaskinie TPN 2000). Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowany przez F.Filara dla całego systemu jest załączony przy opisie Jaskini Lodowej Małołąckiej T.E-13.02.
Bibliografia
Jaskinie TPN 2000 (plan i opis inwentarzowy); Tabaczyński Z. 2000d (informacja o połączeniu z Jaskinią Lodową Małołącką); Tabaczyński Z. 2002a (opis i plan partii odkrytych za dolnym otworem systemu); Jaskinie TPN, 2004 (informacja o udrożnieniu dolnego otworu systemu w uzupełnieniach opisu inwentarzowego Jaskini Lodowej Małołąckiej); Filar F. 2004b (dane morfometryczne, plan i przekrój systemu, zmiany w poziomie zalodzenia związane z udrożnieniem dolnego otworu oraz ponownym jego zasypaniem); Filar F. 2006c (długość i deniwelacja oraz przekrój systemu, o ostatnich odkryciach, w tym połączeniu z opisywaną dziurą).
Źródła
Pawłowski, M. 1998 (wzmianka dotycząca kontaktu z Jaskinią Lodową Małołącką).
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty