Numer inwentarzowy: T.E-08.15
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1154 m n.p.m.
Wystawa otworu: NE
WGS84: N49.239346, E19.861766
WGS84: N49d 14.3608m, E19d 51.7060m
WGS84: N49d 14m 21.6s, E19d 51m 42.4s
UTM: Easting 417147, Northing 5454687, Zone 34
Dolina Kościeliska, na lewym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w Raptawickiej Turni.
Drogi dojścia
Czarnym szlakiem, odchodzącym za drugim ku S mostkiem od Hali Pisanej, idziemy na prawo, aż pod ubezpieczony łańcuchami próg skalny, który wiedzie do otworu Jaskini Raptawickiej. Stąd pod skałami na lewo (ku W) około 25 m, wspinamy się następnie (łatwo) skalno-trawiastym progiem na trawiasty upłaz. Tam, pod ścianą ograniczającą ten upłaz od SW, odnajdujemy poszukiwany otwór (kilka metrów na S od niego widać otwór małej nyży). Dojście łatwe, zwiedzanie uciążliwe, ciasno.
Opis jaskini
Myty otwór ma 0,6 m szerokości i 0,9 m wysokości. Prowadzi do ciasnego, lekko meandrującego, poziomego korytarza, w którym po 2,4 m mijamy odchodzącą na prawo 1-metrową kwadratową wnękę, a następnie po obu stronach – krótkie, ukośnie przebiegające szczeliny (tu korytarz jest nieco szerszy). Dalej staje się on coraz ciaśniejszy, ale wyższy, a po niecałych 15 metrach spotykamy zacisk o średnicy 0,3 m – miejsce zwężone przez nacieki i fragment tzw. „fałszywej podłogi”. Za zaciskiem następuje małe rozszerzenie na ukośnej szczelinie i ciąg po prawie 3 m kończy się ślepo.
Jaskinia rozwinęła się na szczelinie w wapieniach malmo-neokomu serii wierchowej. Stanowi jeden z fragmentów podziemnych przepływów Potoku Kościeliskiego. Ściany są gładkie, myte, występują na nich niewielkie nacieki oraz polewy, a za zaciskiem – nieco mleka wapiennego i małe pola ryżowe. Na ścianach korytarza widać przytwierdzone do nich resztki poziomej skorupy naciekowej. W jego końcowym fragmencie, 20 cm nad gliniastym namuliskiem, zachował się poziom „fałszywej podłogi”, którą stanowi polewa około 5 cm grubości, zbudowana z krystalicznego kalcytu, przyrośnięta do ścian. Pierwotnie polewa ta cementowała namulisko, później wypłukane przez wodę.
Namulisko jest gliniasto-gruzowe, z fragmentami polewy, przy otworze występuje odrobina gleby. Na osadach znaleziono szczątki kostne małych zwierząt (prawdopodobnie gryzoni) oraz ich odchody. Wójcik (1966a) podaje, że na dnie widoczne są niescementowane osady ilaste zmieszane z allochtonicznym żwirowiskiem rzecznym i kośćmi ssaków. Fragmentarycznie nad tymi osadami zachowały się scementowane piaski oraz warstwowane pokrywy kalcytowe.
Końcowa część jaskini jest ciemna i wilgotna. Brak roślinności zielonej; rośliny kwiatowe rozwijają się jedynie przed otworem. Faunę reprezentują owady oraz gryzonie. Kowalski (1953) zauważa, że jaskinia służy za schronienie gryzoniom, na co wskazuje trawa wciągnięta do wnętrza. Kowalski (1955a) wymienia dla Dziury nad Raptawicką (nie podając której) gatunek Stenophylax permistus (Mc Lachlan).
Historia
Historia badań
Kowalski zbadał faunę (Kowalski 1955a), Wójcik (1960a, b, 1966a) opisał namulisko.
Historia eksploracji
Jaskinia mogła być znana już w XIX wieku. Pawlikowski (1887) opisał sąsiadującą z nią Dziurę nad Jaskinią Raptawicką I, w swojej pracy zawarł kilka ogólnych wzmianek o występowaniu grot w tej okolicy. Kowalski (1953a) zamieścił plan i opis inwentarzowy datowany na 1.06.1952 r.(zwiedził on korytarz jedynie do zacisku).
Historia dokumentacji
W ramach prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ pomiary położenia otworu w lipcu 1975 r. przeprowadził J. Grodzicki przy współpracy M. Burkackiego, K. Krystyniaka i P. Żarskiego. W dniu 11.09.2008 r. I. Luty przy współpracy P. Burkackiego sporządziła nową dokumentację jaskini, wykonała też fotografie. Pomiary przeprowadzono używając busoli Suunto i taśmy mierniczej. Zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
Pawlikowski, J.G. 1887, Wrzosek, A. 1933 (wzmianki bez użycia nazw, mogą dotyczyć opisywanej groty); Kowalski, K. 1953a (plan i opis); Kowalski, K. 1955a (fauna); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); Jaskinie TPN, 1993a (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty