Dziura Niżnia w Kończystej Turni

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: T.B-09.05
Inne nazwy: Niżnia w Kończystej
Gmina: Kościelisko (gm. wiejska); tatrzański; małopolskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: Tatrzański Park Narodowy
Wysokość otworu: 1153 m n.p.m.
Wystawa otworu: SW

Dane morfometryczne

Długość: 6.5 m
Deniwelacja: 1.5 m (+1.5 m )

Współrzędne geograficzne

WGS84: N49.263614, E19.878217
WGS84: N49d 15.8168m, E19d 52.6930m
WGS84: N49d 15m 49.0s, E19d 52m 41.6s
UTM: Easting 418385, Northing 5457367, Zone 34

Lokalizacja otworu

W prawym (or.) zboczu Doliny Miętusiej, w skałkach południowego zbocza Kończystej Turni.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Z Zahradzisk idziemy wprost do góry, pod skały Kończystej Turni. Dalej podchodzimy głównym, piarżystym żlebem opadającym spod szczytu tej turni, omijając otwór Schronu Pod Kończystą T.B-09.08, aż w pobliże pasa skałek przegradzającego ten żleb. Otwór znajduje się w E ścianie żlebu, nad 8-metrowym progiem (II, krucho). Dojście dość trudne, zwiedzanie bez trudności.

Opis jaskini

Za okazałym otworem szerokości 5 m i wysokości 2 m znajduje się wnęka długości 6 m i szerokości 3 do 5 m, o skalistym dnie nachylonym ku górze.

    Schronisko utworzyło się w wapieniach liasu środkowego choczańskiej łuski Kończystej Turni (seria reglowa środkowa), na powierzchni międzywarstwowej. Ściany i strop są silnie zwietrzałe, kruche, postrzępionych kształtów. W zakamarkach wschodniej ściany widać słabo rozwinięte nacieki grzybkowe. Dno w głównej części schroniska poziome, pokryte miejscami bardzo cienką warstwą gleby, w końcowej części skalne, wznoszące się ku N małymi stopniami. Namulisko buduje gleba i autochtoniczny gruz wapienny z domieszką osadu ilastego.

    Grota jest sucha i widna, bez przewiewu. Rośliny kwiatowe rozwijają się bujnie w otworze, głębiej jest ich niewiele. Na ścianach występują mchy, porosty i glony. Faunę reprezentują owady.

Historia

Historia eksploracji

Schronisko było prawdopodobnie znane od dawna. Jeszcze kilka lat temu, zanim urósł las, charakterystyczny, duży otwór groty był dobrze widoczny z dna Doliny Miętusiej i przeciwległego stoku. Krótka wzmianka zawarta w publikacji A. Wrzoska (1933) może dotyczyć tego właśnie obiektu. Obszerniejszą informację zawierającą opis położenia i groty zamieścił K. Kowalski (1953a).

Historia dokumentacji

W ramach prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich, w dniu 23 kwietnia 1984 r. dokumentację schroniska sporządziła I. Luty przy współpracy J. Fijałkowskiej-Szaran i M. Mazurkiewicz. Dokumentację tą zamieszczono w wersji archiwalnej inwentarza jaskiń pod nazwą Niżnia w Kończystej (Luty 1984c – mat. arch). W dniu 26 sierpnia 1994 r. J. Grodzicki przy współpracy M. Grodzickiego i H. Grodzickiej wykonał aktualizację materiałów terenowych. Wszystkie pomiary przeprowadzono busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Bibliografia

Wrzosek, A. 1933 (wzmianka bez nazwy, może dotyczyć opisywanej groty); Kowalski, K. 1953a (opis położenia, otworu i groty, bez nazwy); Kozik, A.1972 (wymienia pod nazwą Niżnia w Kończystej, podaje długość); Wójcik, Z.1966a (niektóre dane morfometryczne pod nazwą Niżnia w Kończystej, błędne lub odnoszące się do któregoś z wyżej położonych obiektów); Gradziński, R. i in. 1985a (błędne dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10 000 pod nazwą Niżnia w Kończystej); Uchman, A. 1991 (wzmianka); Jaskinie TPN 1999 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).

Źródła

Luty, I. 1984c (plan i opis inwentarzowy pod nazwą Niżnia w Kończystej).

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Jerzy Grodzicki