Drogi dojścia
Żółto znakowanym szlakiem podchodzimy Doliną Małej Łąki, następnie skręcamy na prawo, do Niżniej Świstówki i wyraźną, nieznakowaną ścieżką docieramy przez bulę i Przechód wiodący ukośną płytą nad próg, do Wyżniej Świstówki. Perć wiedzie stąd na prawo (ku W) do góry, pod ściany, do otworu Jaskini Śnieżnej T.E-13.01 i dalej żlebem wznoszącym się nieco na S od tego otworu, do Kotlin. Z buli ograniczającej Kotliny od E idziemy ponad 100 m w kierunku szczytu Wielkiej Turni, aż do wyraźnego koryta ciągnącego się od otworu Jaskini nad Kotlinami T.E-12.06 ku NE. Schodzimy tym korytem do leja z granitowymi głazami. Stąd podchodzimy kilkanaście metrów ku SW, na szczyt małego wzniesienia porośniętego kosodrzewiną. Tam, wśród want, ukryty jest otwór poszukiwanego obiektu. Dojście i zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini
Otwór o wymiarach 1x0,8 m prowadzi do płytkiej studzienki (1,3 m). Schodzimy nią na dno pochyłej, trójkątnej komory o bokach długości około 4 m. Dno komory stromo opada ku NNW. Od jej NW boku odgałęziają się cztery krótkie odnogi (od 1,5 m do 3 m długości). Trzy z nich zamyka rumosz, czwarta - położona na przedłużeniu południowej ściany, za zaciskiem - ma charakter szczelinowej komórki.
Grota rozwinęła się w wapieniach triasu środkowego wierchowej jednostki Ździarów (fałd Czerwonych Wierchów). Namulisko tworzy gruz wapienny z domieszką piasku i gleby, a w szczelinowej komórce - glina.
Dziura jest wilgotna. Światło odbite dociera do końca. Przewiewu nie wyczuwa się. Przy otworze rozwijają się rośliny kwiatowe oraz mchy i porosty. Faunę reprezentują owady troglokseniczne.
Historia
Historia eksploracji
Dziura została odkryta w okresie 19-30 sierpnia 1959 r. przez grupę grotołazów zakopiańskich w składzie: S. Wójcik, D. Strelau i R. Sznuk. Nadano jej wówczas nazwę Mała Dziura. Wzmiankę o odkryciu zawarł S.Wójcik (1959 - mat. arch.) w sprawozdaniu z działalności członków Koła Zakopiańskiego KW, a [Krygowski] x.y. (1961) opublikował pierwszą informację o tej grocie. Z. Wójcik (1966a) wymienia jaskinię o nazwie Dziura Małołącka Mała, lokalizuje ją jednak błędnie, na W od Wielkiej Turni. Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ otwór wskazał w 1975 r. S.Wójcik i w 1979 r. Z. Wójcik. Dokumentację groty sporządziła w dniu 28 sierpnia 1979 r. I. Luty przy współpracy E. Głowackiej i Ł. Małachowskiego. Pomiary przeprowadzono busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu podano na podstawie pomiarów wykonanych 16 sierpnia 1981 r. przez Zespół Koła Naukowego Geodetów Górniczych AGH pod kierownictwem W. Borowca. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Plan opracowała I. Luty.
Historia dokumentacji
Dokumentację groty sporządziła w dniu 28 sierpnia 1979 r. I. Luty przy współpracy E. Głowackiej i Ł. Małachowskiego. Pomiary przeprowadzono busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu podano na podstawie pomiarów wykonanych 16 sierpnia 1981 r. przez Zespół Koła Naukowego Geodetów Górniczych AGH pod kierownictwem W. Borowca. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.
Plan opracowała I. Luty.
Bibliografia
[Krygowski, W.] x.y. 1961 (wzmianka o odkryciu); Wójcik, Z. 1966a (podaje wysokość położenia otworu, błędna lokalizacja na mapkach); Wójcik, Z. 1968 (lokalizacja na mapce); Borowiec, W. i in. 1977,1878 (podają orientacyjną wysokość bezwzględną położenia otworu); Zembrzuski, J. 1979 (limit osobowejść); Luty, I. 1982b (informacja o pomiarach sytuacyjno-wysokościowych otworu, bez nazwy); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10000); Gradziński, R. i in. 1985a (niektóre dane morfometryczne, orientacyjna lokalizacja na mapie); Luty, I. 1989a (nowe dane morfometryczne, lokalizacja na mapie, dane historyczne); Jaskinie TPN 2000 (plan i opis inwentarzowy).
Źródła
Wójcik, S. 1959 - sprawozdanie (wzmianka o odkryciu i nadaniu nazwy Mała Dziura); Wójcik, S. - Inwentarz (wymienia).
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Izabella Luty