Jaskinia Kasprowa Wyżnia

    Otwór I o kształcie zbliżonym do kolistego, ma 1,6 m szerokości i 2,3 m wysokości. Otwór II jest mniejszy, ma wymiary: 1,1x0,7 - 1,2 m, zaś III, o kształcie przypominającym nieco gruszkę, ma 1,2 m szerokości i 1,4 m wysokości. Za otworem I (głównym) opada stromo obszerny korytarz o litym dnie, z pochyłym prożkiem w dół. Po 9 m doprowadza on nad 12-metrową studnię. Za otworem studni widać dalszy ciąg korytarza. Biegnie on prawie poziomo w kierunku otworu II i kończy się po 6 m oknem w stropie sali.

    Wracamy do studni. Zjeżdżamy nią do wielkiej sali o długości 25 m i szerokości 4-8 m, wysokiej na 4-6 m. Jej dno zasłane jest autochtonicznym gruzem i dużymi blokami skalnymi. Kilka metrów na W od wylotu studni znajduje się najniższy punkt sali, od którego dno wznosi się ku W i ku E. Wschodnia ściana sali przechodzi w pochyły, około 8-metrowy komin. W okolicy obniżenia dna odgałęzia się ku N ciasny, zawaliskowy korytarzyk, który zakręca ku E i po 6 m kończy się. Ma on krótkie odgałęzienie ku NW, zakończone zawaliskiem, a naprzeciwko jego wylotu - przebicie do sali.

    Za dużą, podłużną wantą leżącą pod południową ścianą sali, w pobliżu jej zachodniego krańca, między głazami, znajduje się 2,7-metrowa studzienka wiodąca do 10-metrowego korytarza o szerokości około 1 m, zakończonego III otworem. Korytarz stromo opada w stronę otworu, a w połowie długości tego ciągu jest śliski, pochyły, około 2-metrowy prożek w dół.

    Wracamy do sali. Na lewo dochodzimy do pochyłego, 7-metrowego progu (trudności III) stanowiącego jej zachodni kraniec. Oglądając się wstecz, wysoko w stropie widzimy duże okno - wylot górnego korytarza znad studni. Nad progiem, ku W, prowadzi do góry szeroki korytarz o długości 6 m. Uchodzi on na powierzchnię otworem II. W lewej orograficznie ścianie tego korytarza jest okno wiodące do ciasnej szczeliny, która prawdopodobnie łączy się z górnym korytarzem.

    Jaskinia rozwinęła się w wapieniach malmo-neokomu (seria wierchowa, fałd Giewontu). Korytarze są myte, sala ma charakter zawaliskowy. Ściany jaskini są zwietrzałe, kruche, występują na nich miejscami nacieki grzybkowe oraz mleko wapienne.

    Namulisko stanowi głównie autochtoniczny gruz wapienny, wielkie bloki wapienne oraz glina, a przy otworach - gleba. W górnym korytarzu osady są skąpe (dno skalne). Kowalski (1953a) podaje, że wśród głazów w sali „wg Zaruskiego trafiają się kości owiec i nietoperzy”.

    Jaskinia jest dość sucha. Światło odbite nie dociera tylko do najdalszych części bocznych korytarzyków. Wyczuwa się przewiew między otworami, który zmienia się szybko, w zależności od warunków atmosferycznych.

    Przy otworach rozwijają się rośliny kwiatowe, głębiej paprocie, mchy i glony (glony pokrywają też prożek przy III otworze).

    Występują owady troglokseniczne (motyle Triphosa dubitata, chruściki, pająki, muchówki i in.) oraz nietoperze. O występowaniu nietoperzy wspomina już Zaruski (1923).