Jaskinia Nowa na Miedziance

Otwór jaskini, najprawdopodobniej naturalny, ma kształt zbliżony do prostokąta o bokach 1,0 x 0,6 m. W otworze znajduje się zaklinowany kamień utrudniający dostęp do środka. Za otworem rozpoczyna się szczelinowata studnia o głębokości 6 m nieznacznie rozszerzająca się ku dołowi. Jej zachodnią ścianę w środkowej części tworzą zaklinowane bloki skalne, a na dnie znajduje się niewielki kamienny stożek usypiskowy. Z dna studni w przeciwległych kierunkach odchodzą dwa korytarze. Jeden w kierunku południowo-zachodnim (SWW) o długości 2,5 m opada nieznacznie i kończy się zagruzowaną szczeliną. Drugi, podążający w kierunku przeciwnym (ENE) ma długość 4 m, w dalszej swojej części staje się stromy i kończy się zagruzowaną szczeliną, której kontynuację widać w zawalisku. Około 1 m przed końcem tego korytarzyka otwiera się ciasna studzienka o głębokości 1,5 m, za którą znajduje się sala o wymiarach 3,5x8 m i wysokości do 2 m. Spąg sali pokryty gliną i rumoszem skalnym opada ku S. W najdalej na S wysuniętej części sali znajduje się najniższy punkt jaskini -10 m. W zachodniej części sali znajduje się krótkie, ciasne połączenie z sąsiadującą sztolnią „Trzy Kominy”.

Jaskinia rozwinęła się w wapieniach środkowego dewonu na szczelinie tektonicznej 80⁰/90⁰. Dno korytarzy pokrywa rumosz skalny, w niedostępnych szczelinach znajduje się osad piaszczysto-ilasty. Na ścianach widoczna jest mineralizacja malachitowa.

Do dna studni wejściowej dociera światło rozproszone. Jaskinia jest sucha, jedynie w czasie opadów i topnienia śniegu wilgotne są ściany i dno studni.

Faunę bezkręgową obiektu reprezentują muchówki i pająki, w tym gatunek troglofilny Meta menardi (Latr.)(Sanocka-Wołoszyn 1964). Spośród nietoperzy obserwowano tu nocka dużego Myotis myotis (Borkhausen), gacka brunatnego Plecotus auritus (Fischer) (Wołoszyn 1962a, 1964a, Wołoszyn, Wójcik 1965), nocka rudego Myotis daubentonii (Kuhl) i mopka Barbastella barbastellus (Schreber) (Bujna E., Klauzińska M. 1997) oraz mroczka pozłocistego Eptesicus nilssonii (Keyserling et Blasius) (Gubała J., Kasza A. 1999b). Florę reprezentują krzewy i rośliny kwiatowe w otworze oraz glony, mchy i paprocie pokrywające ściany studni.

Obiekt penetrowany był od XIV wieku przez górników poszukujących rud miedzi. Na podstawie informacji okolicznych mieszkańców został odnaleziony w 1959 r. przez B. W. Wołoszyna, który jeszcze w tym roku opublikował jego opis i plan (Wołoszyn 1959). W latach 1959-1961 autor ten prowadził w nim pomiary temperatury oraz obserwacje nietoperzy. W 1997 zespół członków Speleoklubu Świętokrzyskiego w składzie: W. Chudzik, S. Gumula, A. Kasza, D. Korzeńska odgruzowują studzienkę na poziomie -7 m i odkrywają salę i ciasny korytarzyk łączący jaskinię ze sztolną „Trzy Kominy”.

Dokumentację (przy współpracy Agnieszki Gajewskiej) sporządził 4.05.1990 r Krzysztof Recielski. Nowy plan po odkryciach w 1997 r sporządzili 18.02.1997 r Jacek Gubała i Andrzej Kasza. Geodezyjny pomiar wysokości otworu wykonał zespół pod kierownictwem Wiesława Wilka - 8.06.1996 r. Dane zaktualizował K. Recielski (2009 r.).
Plan opracowali J. Gubała i A. Kasza.

Wołoszyn B. W. 1959 (pierwszy opis, przekrój pionowy), Wołoszyn, B. W. 1962a (nietoperz), Sanocka-Wołoszyn E. 1964 (pająki), Wołoszyn, B. W. 1964a (nietoperz), Wołoszyn, B. W., Wójcik, Z. 1965 (przekrój pionowy opis i fauna), Wołoszyn, B. W. 1977 (termika i wilgotność); Jaskinie Regionu Świętokrzyskiego, 1996 (plan i przekrój, opis inwentarzowy); Bujna E., Klauzińska M. 1997 (nietoperze); Gubała J., Kasza A. 1999b (nietoperze); Gubała J., Kasza A. 2005 (plan, przekrój i opis); Górniak M., Jóźwiak M., Kasza A. Urban. 2006 (wzmianka).

(brak informacji o źródłach)

Jerzy Grodzicki

Krzysztof Recielski