Jaskinia w Szaflarach

Otwory jaskini są sztuczne i powstały w trakcie eksploatacji wapienia, w miejscach rozcięcia jaskini przez ścianę wyrobiska.

Jaskinia jest rozwinięta w białych wapieniach krynoidowych jednostki czorsztyńskiej. Nacieków brak. Na ścianach występują natomiast wypreparowane w wyniku wietrzenia człony łodyg liliowców (Birkenmajer, 1968). W stropie jaskini widoczne są liczne i dobrze wykształcone kotły wirowe. Świadczą one o rozwoju jaskini w warunkach freatycznych. Birkenmajer (1968) ocenia wiek jaskini na młodoplejstoceński.

Jaskinię wypełnia namulisko utworzone głównie przez klastyczne osady drobnoziarniste frakcji ilasto-pylastej. Domieszki frakcji grubszych to fragmenty łodyg liliowców i namyte szczelinami ziarna łyszczyków. Bloki i gruz wapienny dostały się do wnętrza jaskini prawdopodobnie wtórnie, w wyniku robót prowadzonych w kamieniołomie.

Na powierzchni namuliska spotyka się współczesne kości zwierząt.

W pobliżu otworów jaskinia jest dość wilgotna. Wody w jej wnętrzu obecnie nie stwierdzono (w sierpniu 1968 r. K. Birkenmajer obserwował w niej niewielką kałużę). W głębszych partiach jaskinia jest całkowicie ciemna.

W rejonie większego otworu rozwinięta jest bogata flora. Na granicy okapu rosną krzewy - Salix caprea i Sambucus racemosa oraz rośliny zielne -Chamaenerion angustifolium, Epilobium sp., Galium sp. i Poa nemoralis, a nieco głębiej paprocie - Athyrium filix-femina i Dryopteris filix-mas. Ściany w partiach przyotworowych obficie zasiedlają glony, porosty (np. Lepraria sp.) i mchy - Brachythecium salebrosum, Bryoerythrophyllum recurvirostrum, Encalypta streptocarpa i Rhynchostegium murale oraz wątrobowiec - Conocephalum conicum. Za mniejszym otworem rośnie paproć - Cystopteris fragilis.

W pobliżu większego otworu obserwowano pod okapem ślimaki (świdrzyki), a wewnątrz jaskini nieliczne pająki (3.08.1996 r.).

Do mniejszego otworu okoliczni mieszkańcy okresowo wrzucają śmieci i padlinę.

Jaskinia została po raz pierwszy opisana i udokumentowana w sierpniu 1968 r. (Birkenmajer, 1968). Stanowiła ona wówczas jedną całość - możliwą do przejścia - wraz ze  Schroniskiem w Szaflarach.

Otwór jaskini jest zaznaczony na Mapie geologicznej pienińskiego pasa skałkowego (Ark. 3 i 13) oraz w przewodniku geologicznym (Birkenmajer 1979.

Inwentaryzację jaskini przeprowadzono 3.08.1996 r. (A. Amirowicz, J. Baryła i K. Dziubek), a obserwacje uzupełniające - 21.08. i 20.11.1996 r. Pomiary wykonali A. Amirowicz i K. Dziubek (3.08.1996 r.), uaktualnił J. Baryła (2009 r.).

Plan opracował A. Amirowicz.