Jaskinia w Skorocicach u Ujścia Doliny

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: N-2.43
Inne nazwy: Schronisko w Skorocicach u Ujścia Doliny
Gmina: Wiślica (gmina wiejska); buski; świętokrzyskie
Właściciel terenu: Skarb Państwa
Zarządca: rezerwat przyrody (stepowy) „ Skorocice”
Wysokość otworu: 200 m n.p.m.
Wystawa otworu: SSE

Dane morfometryczne

Długość: 122.0 m
Deniwelacja: 4.5 m (+1.5 m , -3.0m)

Współrzędne geograficzne

WGS84: N50.418333, E20.670278
WGS84: N50d 25.1000m, E20d 40.2167m
WGS84: N50d 25m 06.0s, E20d 40m 13.0s
UTM: Easting 476575, Northing 5585197, Zone 34

Lokalizacja otworu

Jaskinia znajduje się w dolnej części Doliny Skorocickiej na prawym zboczu w obrębie odsłoniętych gipsowych ścian.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Od drogi w Skorocicach idziemy polną drogą w kierunku północno-wschodnim w stronę tzw. Wysokiej Drogi. Po około 20 m dochodzimy do metalowego ogrodzenia i widocznej po prawej stronie furtki wprowadzającej na teren rezerwatu. Następnie idąc dalej na wschód wyraźną obniżającą się ścieżką po około 50 m osiągamy południowe zbocze niewielkiego wzgórza gipsowego (humu) zwanego Okrągłą Górą. Z tego miejsca kierujemy się na południe i po około 40 m dochodzimy do szerokiego otworu jaskini. Dojście bez trudności. Miejscami w jaskini ciasno. Dostęp do jaskini możliwy jest po uzyskaniu zezwolenia Regionalnego Konserwatora Przyrody w Kielcach.

Opis jaskini

Otwór jaskini jest naturalny, ma szerokość 9 m i wysokość do 1,5 m. Zaraz za otworem jaskinia ma charakter szerokiej sali rozdzielającej się dalej na dwie części. Północny fragment zaczyna się korytarzem o długości 10 m, szerokości do 4 m i wysokości do 1,2 m. Końcowa część korytarza jest miejscem rozejścia się trzech dalszych ciągów jaskini. W kierunku północno-wschodnim odchodzi system ciasnych korytarzyków i małych salek o nazwie Partie Rumowego Kubusia i łącznej długości 30 m. W dnie korytarza znajduje się niewielka studzienka o głębokości 1 m doprowadzająca do Korytarza z Łuskami, w końcowej części zalanego wodą. Natomiast w kierunku południowo-zachodnim kilkunastometrowy ciąg w zawalisku dochodzi do południowego fragmentu jaskini. Rozpoczyna go niska, ale szeroka sala o wymiarach 8x6 m z niewielkimi prożkami w dnie. Od sali w kierunku południowo-zachodnim odchodzi krótki szczelinowy korytarzyk wprowadzający do Zapomnianych Partii zaczynających się salą o długości 12 m i szerokości 5 m. Środkową część sali pokrywa zawalisko dużych bloków gipsowych. Południowy koniec sali dochodzi przez ciasna poziomą szczelinę do powierzchni terenu. Natomiast w kierunku północno-zachodnim sala przechodzi w ciasny kilkumetrowy korytarzyk z zawaliskiem gipsowych bloków na końcu. W kierunku zachodnim sala obniża się i dochodzi do małej salki o dnie wypełnionym wodą o głębokości około 2 m.

Jaskinia występuje w obrębie gipsów szkieletowych mioceńskiej serii osadów ewaporatowych. Rzeźba krasowa ścian jest słabo rozwinięta. Miejscami na ścianach obserwuje się wtórne naskorupienia gipsowe. Dno jaskini pokryte jest blokami i gruzem skalnym oraz miejscami czarnymi mułkami.

Obiekt jest w znacznej części wilgotny, woda tworzy stałe jeziorka. Występuje również w formie kropli kapiących ze stropu, o czym świadczą charakterystyczne jamki w namulisku. Rozproszone światło sięga 10 m w głąb jaskini. W dniu 12 grudnia 1996 r. za otworem jaskini wykonano pomiary mikroklimatyczne - stwierdzono temperaturę +2°C przy wilgotności 90% w miejscu hibernacji gacka szarego (Bujna i in. 1996-1998, mat. arch.).

 

Przyotworową florę stanowią bujnie rosnące rośliny zielne, krzewinki oraz krzewy. W głąb jaskini sięgają mchy oraz glony. Faunę reprezentują liczne pajęczaki, muchówki, motyle z gatunku rusałka pawik Inachis io (L.) i szczerbówka ksieni Scoliopteryx libatrix( L.). Latem stwierdzono również występowanie krocionoga piaskowego Schizophyllum sabulosum (L.) oraz nornicy rudej Clethrionomys glareolus Schreber. Zimą obserwowano gacka szarego Plecotus austríacus (Fischer). Widoczne są również ślady pobytu lisaVulpes vulpes(L.).

Historia

Historia badań

Badania mikroklimatyczne prowadziła Bujna i in. (1966).

Historia eksploracji

Jaskinia znana była od dawna miejscowej ludności, o czym świadczą liczne śmieci. Otwór po raz pierwszy zlokalizowany został przez Sawickiego (1918-19). Dalsze części jaskini (Zapomniane Partie) zostały spenetrowane na początku lat osiemdziesiątych przez grotołazów z Sekcji Taternictwa Jaskiniowego i Alpinizmu przy Politechnice Świętokrzyskiej w Kielcach (mat. arch. Bednarz 1980), a następnie przez J. Gubałę i J. Urbana w 1996 r. Korytarz z Łuskami w północnej części jaskini odkrył w 1998 r. J. Gubała z D. Galusem. Natomiast Partie Rumowego Kubusia o długości około 30 m wyeksplorowali w 1999 r. A. Kasza i J. Kozubek. W sierpniu 2003 r. w jeziorku w Zapomnianych Partiach nurkował J. Niekludow, stwierdzając pod wodą niewielką wnękę skalną bez możliwości dalszej eksploracji (Bartoszewski, Niekludow 2006).

Historia dokumentacji

Przyotworowa część została opisana i skartowana przez Kowalskiego (1954) pod nazwą "Schronisko w Skorocicach u Ujścia Doliny". Plan ten i opis obiektu opublikował też Wołoszyn (1990). Dokumentację jaskini sporządzili w 1999 r. J. Gubała i A. Kasza. Lokalizację otworu jaskini wykonał 14.12.2008 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60 CSx. Zaktualizował w 2009 r. A. Kasza.
Plan opracowali J. Gubała i A. Kasza.

Bibliografia

Sawicki L. 1918-19 (lokalizacja na planie ); Kowalski K. 1954 (opis, plan pod nazwą Schronisko w Skorocicach u Ujścia Doliny); Wołoszyn B.W., Wołoszyn K. P., 1986b (wzmianka); Wołoszyn B. W. 1990 (opis, plan); Bujna E., Klauzińska M. 1997 (brak nietoperzy); Gubała J., Urban J. 1997 (wzmianka o waloryzacji); Jaskinie Niecki Nidziańskiej 1998 (dokumentacja, plan); Gubała J., Kasza A., Urban J. 1999 (krótki opis, plan); Chwalik A., Głazek J., Gubała J., Kasza A., Urban J. 2002 (lokalizacja, długość); Urban J., Gubała J., Kasza A. 2002 (długość); Wiśniewski W.W. 2002c (długość); Urban J., Gubała J., Kasza A. 2003 (lokalizacja, długość); Bartoszewski D., Niekludow J. 2006 (nurkowanie w jeziorku); Urban J. 2008 (wzmianka).

Źródła

Bednarz J. 1980; Wołoszyn B. W., Wołoszyn K. P. 1990; Urban J., Gubała J. 1996; Bujna E. i in. 1996-1998.

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Jan Urban | Andrzej Kasza