Drogi dojścia
Od drogi w Skotnikach Górnych (w miejscu, gdzie od południa dochodzi asfaltowa droga ze Skotnik Dolnych) idziemy na północny-wschód wyraźną polną drogą. Po około 750 m, docieramy do niewielkich skałek położonych na południowym stoku gipsowego wzgórza. Przechodzimy przez rów odwadniający i kierujemy się ku zachodniej części skałek, gdzie znajduje się duży otwór Jaskini Lisiej. Dojście bez trudności. Zwiedzanie bocznych ciasnych korytarzy nieco trudne. Przy zwiedzaniu należy zachować przepisy, obowiązujące w przypadku pomników przyrody.
Opis jaskini
Naturalny otwór jaskini ma szerokość 8,5 m i wysokość sięgającą do 1,6 m. Główną, przyotworową część jaskini stanowi obszerna komora zawaliskową, od której odchodzi kilka wnęk i kanałów krasowych. Od północno-zachodniej części komory odchodzą dwa korytarzyki. Zachodni biegnie w dół, natomiast do północnego dochodzi się przez próg rozwinięty w zawalisku o wysokości 1,5 m. Nosi on nazwę Korytarza z Norami i częściowo położony jest nad korytarzykiem zachodnim. Na wschód od otworu rozwija się ku SE krótki korytarzyk, doprowadzający do przez zacisk do błotnistej Mokrej Salki o wymiarach 12 x 6 m. Od salki odchodzą dwa krótkie korytarze w tym jeden zalany wodą.
Jaskinia utworzyła się w obrębie niższej części pakietu gipsów szkieletowych z licznymi wkładkami i warstwami drobnokrystalicznych gipsów laminowanych. W ścianach widoczne są charakterystyczne przerosty tych odmian gipsów, tzw. murawy selenitowe (występujące bezpośrednio nad gipsami szklicowymi). Ściany komory pokryte są miejscami wtórnymi formami mineralnymi. Dno głównej sali tworzą wielkie bloki skalne oraz drobniejszy gruz gipsowy. W bocznych korytarzykach na dnie występują mułki.
Światło sięga kilkanaście metrów w głąb jaskini, w zasadzie jedynie boczne korytarzyki są całkowicie ciemne. Jaskinia jest wilgotna, w niższych partiach dna tworzą się błotniste kałuże, a niektóre korytarze zalewane są wodą.
Florę reprezentują glony, pokrywające znaczne powierzchnie ścian, a miejscami mchy. W jaskini napotkano pająki Porrhomma sp., chrząszcze kusakowate Quedius mesomelinus mesomelinus (Marsh.) oraz larwy skórników (Dermistidae). Stwierdzono również ślady pobytu lisa Vulpes vulpes (L.), liczne kości zwierząt gospodarskich i grzyby pleśniowe.
Jaskinia utworzyła się w obrębie niższej części pakietu gipsów szkieletowych z licznymi wkładkami i warstwami drobnokrystalicznych gipsów laminowanych. W ścianach widoczne są charakterystyczne przerosty tych odmian gipsów, tzw. murawy selenitowe (występujące bezpośrednio nad gipsami szklicowymi). Ściany komory pokryte są miejscami wtórnymi formami mineralnymi. Dno głównej sali tworzą wielkie bloki skalne oraz drobniejszy gruz gipsowy. W bocznych korytarzykach na dnie występują mułki.
Światło sięga kilkanaście metrów w głąb jaskini, w zasadzie jedynie boczne korytarzyki są całkowicie ciemne. Jaskinia jest wilgotna, w niższych partiach dna tworzą się błotniste kałuże, a niektóre korytarze zalewane są wodą.
Florę reprezentują glony, pokrywające znaczne powierzchnie ścian, a miejscami mchy. W jaskini napotkano pająki Porrhomma sp., chrząszcze kusakowate Quedius mesomelinus mesomelinus (Marsh.) oraz larwy skórników (Dermistidae). Stwierdzono również ślady pobytu lisa Vulpes vulpes (L.), liczne kości zwierząt gospodarskich i grzyby pleśniowe.
Historia
Historia badań
W latach 1996-1997 prowadzono w jaskini badania mikroklimatyczne (Bujna i in. 1996-1998, mat. arch.).
Historia eksploracji
Pewne cechy jaskini sugerują, iż mogła być ona opisywaną już przez Puscha (1836, 1903) “wielką jaskinią” koło Skorocic. Nieco później również Zejszner (1861) wymienia “najznakomitszą jamę” koło Skotnik Małych (z kontekstu wynika jednak, że właściwą lokalizacją mogą być Skotniki Górne). Jaskinia zlokalizowana została przez A. Kasprzak na początku lat osiemdziesiątych, a następnie (niezależnie) przez B.W. Wołoszyna latem 1987 r. i w tym samym roku po raz pierwszy skartowana przez K.P. Wołoszyna oraz S. Wiraszkę. (Wołoszyn 1990). Od 1987 r. jaskinia chroniona jest jako pomnik przyrody. Eksploracji Mokrej Salki dokonali w październiku 2000 r. grotołazi z Wałbrzyskiego Klubu Górskiego i Jaskiniowego (M. Daszkiewicz, S. Lewandowski, D. Kubiak, E.i L. Wieczorkowie i A.Wojtoń) (Wojtoń 2001).
Historia dokumentacji
Dokumentację jaskini sporządzili 4.07.1999 r. J. Gubała, A. Kasza i J. Kozubek oraz w październiku 2000 r. A. Wojtoń.
Lokalizację otworu jaskini wykonał 29.03.2009 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60 CSx. Zaktualizował w 2009 r. A. Kasza.
wykonał 29.03.2009 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60 CSx. Zaktualizował w 2009 r. A. Kasza.
Plan opracowali J. Gubała, A. Kasza i A. Wojtoń.
Lokalizację otworu jaskini wykonał 29.03.2009 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60 CSx. Zaktualizował w 2009 r. A. Kasza.
wykonał 29.03.2009 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60 CSx. Zaktualizował w 2009 r. A. Kasza.
Plan opracowali J. Gubała, A. Kasza i A. Wojtoń.
Bibliografia
Pusch G.G. 1836 (krótki opis); Zejszner L. 1861 (krótki opis); Pusch J.B. 1903 (krótki opis); Wołoszyn B.W., 1990 (opis, plan); Alexandrowicz Z., Kućmierz A., Urban J., Otęska-Budzyn J. 1992 (ochrona); Wróblewscy T. i E. 1996 (ochrona wzmianka); Bujna E., Klauzińska M. 1997 (brak nietoperzy); Jaskinie Niecki Nidziańskiej 1998 (dokumentacja, plan); Gubała J., Kasza A., Urban J. 1999 (wzmianka); Wróblewski T. (wzmianka); Wojtoń A. 2001 (eksploracja Mokrej Salki, plan); Bednarska E., Olesińska M. 2002 (ochrona –wzmianka); Urban J., Gubała J., Kasza A. 2003 (wzmianka); Urban J. 2008 (wzmianka).
Źródła
Wołoszyn B.W., Wołoszyn K.P. 1990; Urban J., Gubała J. 1996; Bujna E. i in. 1996-1998.
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Jan Urban | Andrzej Kasza