Kawerna w Wielkanocy

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: J.BK-02.25
Inne nazwy: Kawerna VI
Gmina: Kraków (gmina miejska); Kraków (miasto na prawach powiatu); małopolskie
Właściciel terenu: komunalny
Wysokość otworu: 219 m n.p.m.
Wystawa otworu: ENE
Inne otwory: 2 - ku ENE, 219 m n.p.m., 3 - ku ENE, 219 m n.p.m., 4 - S, 221 m n.p.m., 5 - ku W, 221 m n.p.m.

Dane morfometryczne

Długość: 300.0 m
Deniwelacja: 3.6 m (+1.9 m , -1.7m)

Współrzędne geograficzne

WGS84: N50.035943, E19.858019
WGS84: N50d 02.1566m, E19d 51.4811m
WGS84: N50d 02m 09.4s, E19d 51m 28.9s
UTM: Easting 418220, Northing 5543252, Zone 34

Lokalizacja otworu

Brama Krakowska, Zręby Południowe, Okolice Kostrza (Wzgórze Wielkanoc), Kraków-Kostrze

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Kawerna położona jest we wzgórzu zwanym Wielkanoc, które jest częścią Górki Kostrzewskiej. Najłatwiej dojść do niej można z centrum Kostrza. Z przystanku MPK „Kostrze Szkoła” (linie 112 i 162 kursujące z pętli przy Rondzie Grunwaldzkim) wracamy w kierunku centrum Krakowa, by po ok. 100 m skręcić w ul. Falistą (obok szkoła). Idziemy nią aż do skrzyżowania z ul. Widłakową. Tu skręcamy w prawo, idziemy dalej i po chwili wychodzimy z zabudowań. Przed nami pas lasu, a po lewej stronie drogi Wzgórze Wielkanoc, w którym znajduje się kawerna.

Opis jaskini

Otwór I położony jest 10 m od drogi (na lewo), w miejscu gdzie skręca ona w prawo pod kątem prostym. Otwór II leży 15 m na północ od otworu I. Otwór III (obecnie zasypany) położony jest na północ od otworu I i II.

By dostać się do otworów IV i V należy przejść przez wzgórze (na zachód). Znajdują się one na zboczu, obok polnej drogi przy której stoją domy.

Do kawerny można dojść również od ruin fortu, schodząc ścieżką na zachód, następnie kierując się na zachód do ul. Widłakowej, a nią w lewo do zakrętu drogi i leżącego tuż obok otworu I. Otwór ten jest zresztą doskonale widoczny z ruin fortu.

Do środka możemy wejść tylko otworem I lub II. Za otworem I ciągnie się główny korytarz próżni. Początkowo jest on obmurowany i ma wymiary 0,9 m szerokości i 2 m wysokości. Po 12 m rozszerza się na 1,5 ‑2,0 m. W następnej jego części znajdują się duże wnęki i kanał prowadzący ku powierzchni (wentylacja).

Po 25 m dochodzimy do skrzyżowania. Po prawej niewielka wnęka, po lewej korytarz doprowadzający po kilku metrach do komory (3,5 m szer., 1,7 m dł., 3,5 m wys.). Od jej drugiej strony odchodzą trzy korytarze. Na lewo, po 26 m, dochodzimy do otworu II. Końcówka na długości 12 m jest obmurowana, a w środkowej części znajdują się resztki drewnianych skrzynek.

Na przedłużeniu komory korytarz doprowadza po kilku metrach do niskiego korytarzyka z prawej strony, a dalej kończy się po lekkim skręcie w prawo (wymiary: szer. 1 m, wys. 1‑1,5 m) dochodzimy do komory o wymiarach 5x7 m i wys. 2 m. W stropie możemy znaleźć ślady krasowego działania wody w postaci nieregularnej, krętej rynny przebiegającej wskroś komorę. Na swych końcach jest ona wypełniona resztkami czerwonego ilastego osadu.


Z końca komory możemy dojść po kilku metrach na prawo do pierwszej komory (jest to trzeci korytarzyk z pierwszej komory, na prawo). Na lewo przejście prowadzi do prostokątnej komory o wymiarach: 3,5 ‑ 4 m szer. 18 m dł. i 3 m wys. Z jej końca wychodzimy do góry korytarzem, który wyprowadza w główny korytarz komory. Z tego miejsca w prawo docieramy do wylotu korytarza w lewej ścianie. Idąc dalej dojdziemy do skrzyżowania, z którego skręcamy do pierwszej komory. Wracamy do wylotu korytarzyka. Po kilku metrach schodzimy po schodkach na dno komory (wymiary: 16 m długości, 4 m szerokości i 3,3 m wysokości), gdzie zalegają stare, zbutwiałe skrzynki. Na jej końcu schodki doprowadzają do korytarza (skrzyżowanie). Na wprost znajduje się 2 m wnęka, a w prawo 37 metrowej długości korytarz doprowadza w okolice otworu III (aktualnie zwalisko). Jest on analogiczny w swej budowie do korytarzu od otworów I i II. Wracamy do skrzyżowania.

Idziemy dalej na wprost korytarzem i dochodzimy do sali po prawej stronie. Jej wymiary: 3 m szerokości, 3 m długości i 2,3 m wysokości. Dalej korytarz skręca ostro w lewo. Wchodzimy do komory bardzo podobnej do wcześniej leżącej (tej ze skrzynkami). Na końcu po prawej stronie znajduje się stożek usypiskowy z rumoszem. Wychodzimy schodkami: po 5 m wchodzimy do głównego korytarza. W lewo możemy dojść do znanych już odgałęzień. W drugą stronę prowadzą korytarze do otworów IV i V. Po kilku metrach przechodzimy ostry skręt w lewo, a kawałek dalej w prawo. Od tego momentu korytarze aż do otworów są obmurowane (szerokość 1,5 m, wysokość 2 m). Dochodzimy do rozgałęzienia. W lewo, stopniowo obniżający się korytarz, po 7 m doprowadza do otworu V (krata). W prawo, korytarz skręca łagodnie w lewo, obniża się i po 12 m wychodzi na powierzchnię (także krata).

Kawerna została wykuta w wapieniach skalistych górnej jury (oksford).Wypełnienie dna kawerny w przeważającej części stanowi rumosz skalny, miejscami przemieszany z materiałem ilastym bądź piaszczystym.

Kawerna jest sucha, tylko po deszczu woda kapie ze stropu. Przewiew występuje tylko w głównym korytarzu. Światło dzienne sięga kilku metrów w głąb od otworu I i na całym obmurowanym odcinku korytarza od otworów IV i V (do ostrego zakrętu).

Historia

Historia eksploracji

Kilka lat temu kawerna wykorzystywana była jako magazyn. Wówczas w głównym korytarzu znajdowały się metalowe szyny z wózkiem transportowym, a pozostałością są skrzynki i zamknięcia w otworach I i II.

Historia dokumentacji

Dokumentację sporządził B. Słobodzian (12.1996 r.). Dane zaktualizowali w 2009 r. A. Górny i M. Szelerewicz.
Plan opracował B. Słobodzian.

Bibliografia

Harmata W. 1992 (dane o długości, maksymalnej szerokości i wysokości korytarzy, informacje o hibernacji nietoperzy); Bogdanowski J. 1993 (wzmianka); Zinkow J. 1995 (wzmianka); Słobodzian B. 1997a (lokalizacja otworów na mapie, opis położenia); Słobodzian B. 1998a (opis, plan).

Źródła

(brak informacji o źródłach)

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Bogdan Słobodzian