Kawerna w Kostrzu

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: J.BK-02.24
Inne nazwy: Kawerna VII
Gmina: Kraków (gmina miejska); Kraków (miasto na prawach powiatu); małopolskie
Właściciel terenu: komunalny
Wysokość otworu: 223 m n.p.m.
Wystawa otworu: SSE

Dane morfometryczne

Długość: 100.0 m
Deniwelacja: 4.0 m (+0.4 m , -3.6m)

Współrzędne geograficzne

WGS84: N50.030373, E19.858430
WGS84: N50d 01.8224m, E19d 51.5058m
WGS84: N50d 01m 49.3s, E19d 51m 30.3s
UTM: Easting 418240, Northing 5542632, Zone 34

Lokalizacja otworu

Brama Krakowska, Zręby Południowe, Okolice Kostrza (Górka Kostrzewska), Kraków-Kostrze

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Kawerna położona jest w południowo-zachodnim krańcu Górki Kostrzewskiej, w pobliżu kaplicy w Kostrzu. Dojazd autobusami MPK nr 112 i 162 z pętli przy Rondzie Grunwaldzkim. Wysiadamy na przystanku „Kostrze Szkoła” i cofamy się w stronę Krakowa. Przed budynkiem szkoły podstawowej skręcamy w ulicę Falistą. Około 50 m dalej wchodzimy na ścieżkę po prawej, w kierunku widocznego budynku kaplicy. Jedyny dostępny aktualnie otwór znajduje się ok. 10 m za kaplicą, w niewielkim zagłębiu terenu.

Opis jaskini

Obetonowany otwór, w którym kiedyś zainstalowane było zamknięcie w postaci drzwi lub kraty (resztki zamocowań w betonie), prowadzi do wnętrza kawerny. Schodzimy kilka metrów po schodach. W prawej ścianie korytarza znajduje się obetonowana wnęka o wymiarach 0,9 m szerokości, 1,8 m długości i 1,8 m wysokości. Prawdopodobnie służyła ona jako schronienie dla wartownika. Następnie 5 metrowej długości korytarz o poziomym dnie doprowadza do rozszerzenia i kolejnych schodów. W tym miejscu kończy się betonowa obudowa. Schodzimy na dno szerokiego na prawie 2 m korytarza, który po kilku metrach doprowadza do jedynej komory w kawernie. Komora ma następujące wymiary: szerokość ok. 4 m, długość 42 m, przeciętna wysokość 2,5‑3 m. Jest to największa komora spośród dotychczas znanych w kawernach krakowskich. W odległości 8 m na lewo od wejścia znajduje się w stropie wylot niedrożnej aktualnie rury o średnicy ok. 30 cm, służącej zapewne do celów wentylacyjnych. Na dnie znajduje się spora ilość śmieci, cegieł i opon, których palenie spowodowało okopcenie ścian. Z komory odchodzą trzy korytarze kończące się otworami na powierzchni, jednak niedostępnymi z powodu ich zawalenia. Pierwszy z nich o długości 7 m odchodzi z prawej ściany komory, 26 m od wejścia do niej. Strome schody doprowadzają do zawału (deski, wanty, ziemia), koniec na odcinku 1,5 m jest obmurowany. Drugi korytarz odchodzi także z prawej ściany, ale na końcu komory. Znajduje się tu spora ilość kamieni i piasku, a komora jest wysoka na ok. 2 m. Pod piaskiem w korytarzu znajdują się zapewne schody, podobnie jak w poprzednim korytarzu. Stromy koniec obmurowany na długości 3 m kończy się zawałem. Na wprost, z końca komory odchodzi trzeci, najdłuższy korytarz. Ma on 23 m długości. Po 2 m od wejścia przedzielony jest niewielkim murkiem. Korytarz wypełniony w całości rumoszem skalnym zwęża się i obniża stopniowo do 0,5 m, a na końcu osiąga 1 m wysokości i zamknięty jest zawałem. Kawerna posiada strome korytarze wejściowe, gdyż pustka została ulokowana dość głęboko pod powierzchnią terenu.

Została wykuta w wapieniach górnej jury (oksford). W miejscach obetonowanych pojawiają się drobne nacieki z zaprawy wapiennej. Na dnie zalega przeważnie rumosz skalny. W komorze i drugim korytarzu zalega dużo piasku z większymi kamieniami. Na dnie komory tworzą się jamki egutacyjne (wykapki) od kropli wody spadających ze stropu.

Po opadach jest wilgotna. Światło dzienne sięga do końca korytarza wstępnego.

Historia

Historia eksploracji

Wykuta została przez wojska austriackie w czasie I wojny światowej. Kawerna jest znacznie zniszczona. Prawie w całości zaśmiecona, strop i ściany są okopcone.

Historia dokumentacji

Dokumentację sporządził B. Słobodzian (04.1998 r.). Dane zaktualizowali w 2009 r. A. Górny i M. Szelerewicz.
Plan opracował B. Słobodzian i S. Wasyluk.

Bibliografia

Słobodzian B. 1998b (opis, plan, lokalizacja otworu na mapie).

Źródła

(brak informacji o źródłach)

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Bogdan Słobodzian