Numer inwentarzowy: J.BK-02.23
Inne nazwy: Kawerna V "Kostrze"
Gmina: Kraków (gmina miejska); Kraków (miasto na prawach powiatu); małopolskie
Właściciel terenu: komunalny
Wysokość otworu: 221 m n.p.m.
Wystawa otworu: SSE
Inne otwory: 2 - ku E, 221 m n.p.m.
WGS84: N50.031410, E19.863291
WGS84: N50d 01.8846m, E19d 51.7975m
WGS84: N50d 01m 53.1s, E19d 51m 47.8s
UTM: Easting 418589, Northing 5542742, Zone 34
Brama Krakowska, Zręby Południowe, Okolice Kostrza (Górka Kostrzewska), Kraków-Kostrze
Drogi dojścia
Kawerna położona jest w południowym zboczu Górki Kostrzewskiej, opadającym uskokami w kierunku drogi Kraków - Tyniec. Od przystanku MPK Kostrze I (dojazd autobusami linii 112 i 162 z pętli przy Rondzie Grunwaldzkim) idziemy szosą w kierunku Tyńca ok. 50 m. Następnie skręcamy w prawo, w kierunku zalesionego zbocza (przechodzimy skrajem pola), idziemy kawałek pod górę i dochodzimy do utwardzonej drogi z szosy tynieckiej, prowadzącej w prawo pod otwór I kawerny. Otwór II znajduje się ok. 20 m na NE od otworu I, dojście do niego prowadzi niewyraźną ścieżką przez zarośla po prawej.
Opis jaskini
Do wnętrza wiedzie obmurowany otwór, w którym osadzona jest metalowa krata. Zaraz za nim, po lewej stronie na ścianie, widnieje tablica pamiątkowa wykonana przez twórców kawerny. Na końcu korytarza znajduje się druga krata. Na wprost rozciąga się pierwsza sala (wymiary: 15x3 m), a w prawo korytarz biegnący do ciągu równoległego. W jej przedłużeniu, przez krótki korytarzyk docieramy do drugiej komory, położonej na prawo od osi tunelu. Na jej początku znajduje się jeziorko o wymiarach: 2,7 mx1,2 m i głębokości kilkudziesięciu centymetrów. Kontynuacja korytarza na wprost doprowadza przez przewężenie o wymiarach 1,2x0,6 m, do salki o wymiarach: 3,5 x2,5x2,7 m, w której znajduje się obmurowany kominek.
Wracamy do sali z jeziorkiem. Na jej końcu biegną korytarze, w lewo i w prawo. Lewy doprowadza do sali 13,6x3,2 m o wysokości 2,7 m. Stanowi ona jedną całość z salką z kominkiem, a oddziela je mur ceglany. W stropie sali znajdują się stalowe rury wentylacyjne. Na powierzchni są one osłonięte od góry, boki mają podziurawione pociskami. Korytarzyk na prawo doprowadza do sali 15,2x3,2 m i wysokości 2,7 m. Jej oś przebiega równolegle do ciągu pomiędzy otworem a salką z kominkiem. W sali zalega duża ilość plastikowych skrzynek na butelki (utrudniają one przejście). Końcówka sali łączy się z ciągiem równoległym przez korytarzyk odchodzący od drugiej kraty. Przedłużeniem salki jest korytarzyk w którym zalegają opony samochodowe. Tuż przed jego końcem, na lewo odchodzi korytarzyk, który po lekkim skręcie w prawo doprowadza do otworu II. Aktualnie otwór ten jest zabudowany tak, że nie można nim przejść.
Kawerna została wykuta w wapieniach górnej jury (oksford). Ściany pokrywają miejscami polewy naciekowe, a ze stropu zwisają makarony kilkunastocentymetrowej długości (prawdopodobnie z zaprawy wapiennej). Pierwotnie ściany kawerny były naturalne - wapienne; w wyniku prac mających na celu przystosowanie jej na cele magazynowe zostały obetonowane.Spąg jest miejscami betonowy, gdzieniegdzie spotyka się błoto z drobnym rumoszem.
W sali, korytarzyku wejściowym i w jego przedłużeniu na wprost zalega błoto, a po deszczach tworzą się kałuże. Większa część kawerny jest mokra. Sucho jest tylko w okolicy II otworu i w salce z kominkiem. Widny jest tylko korytarz wejściowy i częściowo pierwsza sala. W okolicy drugiego otworu zasięg światła wynosi kilka metrów.
Zimą hibernują tu nietoperze.
Historia
Historia eksploracji
Kawerna powstała w latach 1915‑16, a wykuta została przez Cesarsko‑Królewską kompanię saperów nr 1/10, co upamiętnia tablica wmurowana w ścianę zaraz za otworem.
Historia dokumentacji
Dokumentację sporządził B. Słobodzian (08.1997 r.). Dane zaktualizowali w 2009 r. A. Górny i M. Szelerewicz.
Plan opracował B. Słobodzian.
Bibliografia
Piwowoński J. 1986 (krótki opis, fot. nr 84 - zdjęcie tablicy pamiątkowej, okładka - lokalizacja na mapie poglądowej); Harmata W. 1992 (dane o długości, maksymalnej szerokości i wysokości korytarzy, informacje o hibernacji nietoperzy); Bogdanowski J. 1993 (wzmianka); Zinkow J. 1995 (wzmianka, tekst tablicy pamiątkowej i jego tłumaczenie); Słobodzian B. 1997a (lokalizacja otworów na mapie, opis położenia); Słobodzian B. 1997d (opis, plan, szkic pamiątkowej tablicy).
Źródła
(brak informacji o źródłach)
Opracowali
Jerzy Grodzicki
Bogdan Słobodzian