Jaskinia Ludwinowska

Informacje ogólne

Numer inwentarzowy: J.Cz.II-05.02
Gmina: Niegowa (gm. wiejska); myszkowski; śląskie
Właściciel terenu: prywatny
Wysokość otworu: 310 m n.p.m.
Wystawa otworu: NW
Inne otwory: 2 - ku W; 3 - ku górze.

Dane morfometryczne

Długość: 50.0 m
Deniwelacja: 15.0 m (-15.0m)

Współrzędne geograficzne

WGS84: N50.670278, E19.445556
WGS84: N50d 40.2167m, E19d 26.7334m
WGS84: N50d 40m 13.0s, E19d 26m 44.0s
UTM: Easting 390157, Northing 5614312, Zone 34

Lokalizacja otworu

Wyżyna Częstochowska, Wzgórza Ludwinowskie, Ludwinów, Góra Leszczyny.

Dokumentacja graficzna

Drogi dojścia

Jaskinia znajduje się w północnym zboczu wzgórza Leszczyny, położonego na południe od centrum wsi Ludwinów. Otwory jaskini leżą u podnóża widocznych z daleka skał, tuż pod szczytem wzgórza. Do wnętrza prowadzą trzy otwory: dwa w poziomie i jeden skierowany ku górze. Ukryty w zagajniku główny otwór znajduje się u podstawy ostańca; wyprowadza na północny stok. Jest on bardzo duży, o szerokości 6-ciu metrów i wysokości maksymalnej do 2,5 m. Drugi otwór, mimo że najmniejszy, jest najlepiej widoczny. Wyprowadza on pod nieduży okap u podstawy zachodniej ścianki tego ostańca, na skraju zagajnika. Ma on szerokość około 1 m i wysokość 0,3 m. Trzeci, skierowany ku górze otwór znajduje się na wierzchołku ostańca; ma wymiary 2x3 m., prowadzi do 11-metrowej studni.

Opis jaskini

Główny otwór stanowi szeroki okap. Jego ściany i strop są mocno skorodowane, o gąbczastej strukturze. Za nim szeroki korytarz prowadzi na południe. Po 10-ciu metrach jednak rozdwaja się. W miejscu tym w stropie są dwa szerokie dołem kominy, sięgające 7 m wysokości. Boczny ciąg zaraz skręca w prawo, w kierunku drugiego, zachodniego otworu. Na zakręcie tworzy salę, wysoką do 4 metrów, ale obszerną. Dalej prowadzi niski do 0,5 m korytarzyk, znacznie zagruzowany kamieniami. Tuż za zachodnim otworem, pod tym samym okapem jest mała boczna „kieszeń”. Wracając do rozdroża i skręcając w prawo, dochodzimy do podstawy komina (studni), otwartego całym przekrojem ku powierzchni. Za nim korytarz prowadzi dalej, jest jednak znacznie niższy, o wysokości do 1 m i szerokości 1,5 m, pięknie myty. W połowie rozszerza się w małą salkę, potem jednak zacieśnia i kończy po kilku metrach.

Powstała w wapieniach górnojurajskich. Ściany są zwietrzałe, pokryte dużą liczbą grzybków. Innych form naciekowych brak. Dno zalega namulisko gliniasto-kamieniste.

Jaskinia w części płytszej jest sucha, między obu otworami a kominem jest wyczuwalny ciąg powietrza. Końcowa część jest ciemna.

Na ścianach w pobliżu otworów rośnie sporo drobnych mchów oraz są naloty glonów. Szczególnie interesująco prezentuje się roślinność na ścianach komina. Układa się ona w charakterystyczne strefy, uwarunkowane stopniem oświetlenia i wilgotności. Dołem pokryty jest ciemnozielonym runem drobnych mszaków, wyżej – zanokcice skalne Asplenium trichomanes i paprotki zwyczajne Polypodium vulgare. U wylotu komina rosną byliny, z udziałem bodziszka cuchnącego Geranium robertianum, szczawika zajęczego Oxalis acetosella i przylaszczek Hepatica nobilis, oraz krzewy – dereń Cornus sanguinea, leszczyna Coryllus avellana i jałowiec Juniperus communis.

Jaskinia stanowi miejsce schronienia dla wielu zwierząt. Zimują tu stonogi, pająki (Meta menardi), kosarze i motyle (Inachis io, Scoliopteryx libatrix). Zaobserwowano także rzadkiego nietoperza - podkowca małego Rhinolophus hipposideros (10.11.2003 - 1 osobnik). W jednej z sal nietoperze przebywają również latem, o czym świadczy nagromadzone guano.

Historia

Historia eksploracji

Jaskinia jest znana od dawna. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1853 roku (Jastrzębowski).

Historia dokumentacji

Została zinwentaryzowana przez K. Kowalskiego pod numerem 454 jako „Jaskinia w Ludwinowie”. Dane zaktualizował J. Zygmunt (2009 r.).
Plan opracował M. Szelerewicz, na podstawie pomiarów własnych i A. Górnego, wykonanych w 1983 r.

Bibliografia

Jastrzębowski W. 1853 (wzmianka); Gruszecki A. 1878 (wzmianka); Krukowski S. 1921; Danysz-Fleszarowa R. 1933; Kowalski K. 1951 (plan, opis); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (plan, opis).

Źródła

Czepiel M., Zygmunt J. 2001 (dokumentacja).

Opracowali

Jerzy Grodzicki
Jerzy Zygmunt